Από τον Απρίλιο του 2019 η Ισπανία «ζει» με υπηρεσιακή κυβέρνηση Πέδρο Σάντσεθ. Εκείνη η κυβέρνηση οδήγησε τη χώρα σε πρόωρες εκλογές τον Νοέμβριο και τότε ο Πέδρο Σάντσεθ μαζί με τον Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos-Ενωμένη Αριστερά αποφάσισαν να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας. 

Μετά από δύο μήνες διαπραγματεύσεων, προκειμένου να βρουν «πρόθυμους» στην... αποχή, σήμερα Τρίτη 7 Ιανουαρίου, η κυβέρνηση θα λάβει την πολυπόθητη ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Εκτός και αν συμβεί κάποιο απρόοπτο...

Στην Ισπανία το Σύνταγμα διευκολύνει μια κυβέρνηση να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης, αφού προβλέπει δύο ψηφοφορίες. Στην πρώτη απαιτείται ασφαλώς η απόλυτη πλειοψηφία, αλλά στη δεύτερη αρκεί τα «ναι» να είναι πιο πολλά από τα «όχι». Κοινώς, πρέπει να βρεθούν κάποιοι πρόθυμοι στην... αποχή. 

Αυτοί οι «πρόθυμοι» βρέθηκαν και είναι οι βουλευτές της Καταλανικής Αριστεράς (ERC), οι πλέον «αγριεμένοι» στην υπόθεση της απόσχισης της περιοχής από την Ισπανία. Φυσικά η αποχή δεν ήρθε χωρίς σκληρές διαπραγματεύσεις, για τις οποίες πολλοί -ειδικά από το στρατόπεδο της δεξιάς- μιλούν για προδοσία. 

Αν ο Πέδρο Σάντσεθ εξασφαλίσει την ψήφο της Βουλής θα γίνει με τον απόλυτα οριακό αριθμό ψήφων: 167 φαίνεται να ψηφίζουν «ναι», 166 θα δηλώσουν «όχι». Οι υπόλοιποι -μέχρι τους 350- απλά θα απουσιάσουν. 

Τα δύσκολα όμως θα ξεκινήσουν από την Τετάρτη. Μπορεί ο Πέδρο Σάντσεθ και ο Ιγκλέσιας να συμφώνησαν στα περισσότερα, μπορεί να μοίρασαν τα υπουργεία και τις σημαντικότατες στην Ισπανία θέσεις των αντιπροέδρων, όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Οι Σοσιαλιστές του PSOE είναι ένα κόμμα εξουσίας με τεράστια εμπειρία στη διακυβέρνηση, ενώ οι Podemos-Ενωμένη Αριστερά δεν έχουν την παραμικρή ιδέα, τουλάχιστον σε εθνικό επίπεδο. Για να μην αναφερθεί κανείς στην αμοιβαία καχυποψία-αντιπάθεια.

Σε πολλά δε ζητήματα -οικονομικά και κοινωνικά- οι θέσεις τους δεν έχουν καμία απολύτως σχέση. Για να μην αναφερθεί κανείς στην αγάπη των Podemos στο καθεστώς Μαδούρο της Βενεζουέλας. Οι Σοσιαλιστές ακούν τη λέξη «Μαδούρο» και απομακρύνονται. Ο δε Μαδούρο έχει κατ' επανάληψη «στολίσει» τους πρώην αρχηγούς των Σοσιαλιστών και πρώην πρωθυπουργούς Γκονθάλεθ και Θαπατέρο για την προσπάθειά τους να μεσολαβήσουν μεταξύ κυβέρνησης-αντιπολίτευσης στο Καράκας. 

Το μεγάλο αγκάθι για την επιβίωση της κυβέρνησης θα είναι χωρίς αμφιβολία το Καταλανικό. Ήδη οι εκπρόσωποι του ERC ξεκαθάρισαν ότι πρέπει άμεσα να υλοποιηθούν τα συμφωνηθέντα με τον Σάντσεθ: Επιτροπή «για το μέλλον της Καταλονίας» που στο βάθος θα έχει και πρόβλεψη για νέο δημοψήφισμα. Φυσικά, το δημοψήφισμα δεν μπορεί να γίνει από τη στιγμή που το Σύνταγμα της Ισπανίας δεν το προβλέπει. Οποιαδήποτε τέτοια απόφαση θα κριθεί αντισυνταγματική. Είναι γνωστό ότι ο Σάντσεθ και το κόμμα του ουδέποτε ενέκριναν τα σχέδια των Καταλανών για την ανεξαρτησία, ενώ οι Podemos απλά πατούν σε δύο βάρκες...

Υπενθυμίζεται ότι για το παράνομο (σύμφωνα με το Δικαστήριο) δημοψήφισμα του 2017, δεκάδες πολιτικοί της Καταλονίας (ιδίως από το κόμμα ΕRC) εκτίουν βαρύτατες ποινές κάθειρξης. Ο δε τέως πρόεδρος της περιοχής, Κάρλες Πουτσδεμόν, είναι εδώ και δύο χρόνια φυγόδικος, παριστάνοντας τον πολιτικό εξόριστο στις Βρυξέλλες ή/και έξω από την πόρτα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 

Ένα άλλο αγκάθι για τον Σάντσεθ θα είναι ασφαλώς η ψήφιση του προϋπολογισμού, για την οποία θα χρειαστεί η πλειοψηφία της Βουλής. Ο προϋπολογισμός έχει αποδειχθεί μοιραίος για πολλές κυβερνήσεις. Ο Μαριάνο Ραχόι που κυβερνούσε ως μειοψηφία, αλλά με ισχυρότερο αριθμό εδρών, πέρασε τον προϋπολογισμό και την άλλη μέρα έχασε την εξουσία. Σύσσωμη η Αντοπολίτευση ψήφισε «ναι» στην πρόταση μομφής, ακόμα και κόμματα που πριν από λίγες μέρες είχαν ψηφίσει τον προϋπολογισμό.

Ο ίδιος ο Σάντσεθ την «πάτησε» το 2019, αφού οι Καταλανοί (πάλι οι Καταλανοί) δεν ψήφισαν τον προϋπολογισμό του και η κυβέρνηση έπεσε.

Ο Σάντσεθ έχει επίσης σκοπό να μεταρρυθμίσει διάφορα θεσμικά όργανα στη συντηρητική Δικαιοσύνη, αλλά εκεί θα απαιτηθούν τα 2/3 σε Βουλή και Γερουσία. Κοινώς, η στήριξη του Λαϊκού Κόμματος (με πολλές ανοιχτές υποθέσεις για διαφθορά) θα είναι απαραίτητη. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα συναινέσει.

Στα εργασιακά τα πράγματα θα είναι επίσης πολύ δύσκολα. Οι Σοσιαλιστές δεν είχαν ποτέ δει με καλό μάτι την μεταρρύθμιση του Μαριάνο Ραχόι, αλλά οι προτάσεις τους δεν φαίνεται να ικανοποιούν ιδιαίτερα τα συνδικάτα. 

Ίσως το πιο θετικό στην περίπτωση του Σάντσεθ είναι ότι η συντηρητική Αντιπολίτευση δεν είναι πολύ εύκολο -για να μην πούμε αδύνατο- να συσπειρώσει όλα τα υπόλοιπα κόμματα σε πρόταση μομφής εναντίον του. 

Όμως, το Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) του νεαρού Πάμπλο Κασάδο είναι σε άνοδο, όπως επίσης σε άνοδο είναι και η άκρα δεξιά του VOX. Το κόμμα με αρχηγό τον Σαντιάγκο Αμπασκάλ, ξέρει να κάνει φασαρία, εντός και εκτός Βουλής. Και με αυτή τη φασαρία, αλλά και τις εξελίξεις σε οικονομία και Καταλανικό, είναι το τρίτο κόμμα στη Βουλή.