Τουρκία: «Φίμωτρο» στα τουρκικά ΜΜΕ επιχειρεί να βάλει ο Ερντογάν εν όψει των εκλογών - 76 οι δημοσιογράφοι που είναι ήδη φυλακή
Ποιοι μπαίνουν στο στόχαστρο
Να φιμώσει όσα τουρκικά ΜΜΕ επιχειρούν να ασκήσουν κριτική στην κυβέρνησή του φαίνεται πως επιχειρεί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εν όψει των εκλογών.
Μάλιστα, όπως σημειώνουν δημοσιογράφοι και ακτιβιστές, μερικούς μήνες πριν από τις κρίσιμες εκλογές στην Τουρκία, η κυβέρνηση ενίσχυσε το ήδη καλά εξοπλισμένο κατασταλτικό οπλοστάσιό της κατά του Τύπου και της αντιπολίτευσης.
«Ο νόμος περί παραπληροφόρησης συνιστά άλλο ένα όπλο εναντίον μας στο οπλοστάσιο της κυβέρνησης», σημειώνει ο Γκιοκχάν Μπιτσιτζί, ο αρχισυντάκτης του ανεξάρτητου ιστοτόπου ενημέρωσης dokuz8NEWS στην Κωνσταντινούπολη.
«Ήδη είχαν ντουλάπες γεμάτες τουφέκια και δεκάδες εργαλεία και όπλα στη διάθεσή τους», για να φιμώσουν τα Μέσα Ενημέρωσης, δήλωσε στο AFP από το γραφείο του στην ασιατική πλευρά της πόλης.
Τον Οκτώβριο το τουρκικό κοινοβούλιο υιοθέτησε νέο νόμο, που τιμωρεί τη μετάδοση «ψευδών ειδήσεων» με ποινή φυλάκισης έως τριών ετών, χωρίς να διευκρινίζεται τι μπορεί να συνιστά «ψευδή είδηση».
Το ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και οι εθνικιστές σύμμαχοί του του κόμματος MHP (Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος), που έχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ψήφισαν τροπολογίες που κρίνονται «επικίνδυνες», ακόμη και «δυστοπικές», από τους υπερασπιστές των πολιτικών δικαιωμάτων.
Για τον ειδικό του ψηφιακού δικαίου Γιαμάν Ακντενίζ, ο νόμος αυτός παρέχει «ευρεία διακριτική ευχέρεια στις αρχές», κάτι το οποίο ενέχει τον κίνδυνο σαφούς αυθαιρεσίας σε προεκλογική περίοδο.
«Δεν προκαλεί, επομένως, έκπληξη ότι ο πρώτος άνθρωπος που διώκεται βάσει αυτού είναι ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης», σημειώνει.
Ο Ερντογάν υπερασπίστηκε με ζήλο τον νόμο, καταγγέλλοντας τα «χωρίς όρια και δεοντολογία και ηθική» μέσα κοινωνικής δικτύωσης, «που πυροδοτούν την πόλωση και τη φωτιά του μίσους».
Με τον νόμο περί παραπληροφόρησης, «η κυβέρνηση μπορεί να ασκήσει σημαντικό έλεγχο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», σημειώνει η Έμα Σινκλέρ-Γουέμπ, εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW).
«Ο νόμος τούς βάζει σε πολύ δύσκολη θέση: είτε συμμορφώνονται και αφαιρούν περιεχόμενο είτε αποκαλύπτουν τα δεδομένα των χρηστών τους υπό την απειλή τεράστιων προστίμων», υπογραμμίζει.
Ο νόμος, που τέθηκε σε ισχύ την ώρα που η πλευρά του προέδρου έχει χάσει περισσότερο έδαφος από ποτέ λόγω της οικονομικής κρίσης και του πληθωρισμού, που υπερβαίνει το 80%, επιτρέπει στις αρχές να αναστείλουν τη λειτουργία του Ίντερνετ ή να περιορίσουν την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Φοβόμαστε ότι ο νέος αυτός νόμος (…) θα επιδεινώσει κι άλλο την κατάσταση», σημείωσε μιλώντας στο AFP.
Στα τέλη του Οκτωβρίου, 9 δημοσιογράφοι συνελήφθησαν στην Κωνσταντινούπολη και άλλες πόλεις της χώρας, μεταξύ των οποίων το Ντιγιάρμπακιρ στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπου η πλειονότητα των κατοίκων είναι Κούρδοι, με την κατηγορία ότι έχουν σχέσεις με οργανώσεις που χαρακτηρίζονται «τρομοκρατικές», όπως το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), στο οποίο οι τουρκικές αρχές απέδωσαν την επίθεση της Κωνσταντινούπολης.
Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, σύμφωνα με το ΑΠΕ, κατατάσσουν την Τουρκία στην 149η θέση -ανάμεσα σε 180 χώρες- του καταλόγου τους για την ελευθερία του Τύπου.
Η Φατός Ερντογάν, δημοσιογράφος του dokuz8NEWS, δηλώνει ότι τα ρεπορτάζ γίνονται ολοένα και πιο δύσκολα.
«Ήδη ήμασταν θύματα βίας, αλλά έχω την αίσθηση ότι θα υπάρξει περισσότερη πίεση», λέει. «Ανησυχώ για την ασφάλειά μας».
«Διώξεις και απειλές αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας», συμπληρώνει ο αρχισυντάκτης της, Γκιοκχάν Μπιτσιτζί.
«Πλέον το να είναι προσεκτικοί και να αποφεύγουν όσο το δυνατόν περισσότερο να γίνονται στόχος είναι η μεγαλύτερη ανησυχία των δημοσιογράφων στην Τουρκία, ακόμη και των πιο ελεύθερων ανάμεσά τους», καταλήγει.
Μάλιστα, όπως σημειώνουν δημοσιογράφοι και ακτιβιστές, μερικούς μήνες πριν από τις κρίσιμες εκλογές στην Τουρκία, η κυβέρνηση ενίσχυσε το ήδη καλά εξοπλισμένο κατασταλτικό οπλοστάσιό της κατά του Τύπου και της αντιπολίτευσης.
«Ο νόμος περί παραπληροφόρησης συνιστά άλλο ένα όπλο εναντίον μας στο οπλοστάσιο της κυβέρνησης», σημειώνει ο Γκιοκχάν Μπιτσιτζί, ο αρχισυντάκτης του ανεξάρτητου ιστοτόπου ενημέρωσης dokuz8NEWS στην Κωνσταντινούπολη.
«Ήδη είχαν ντουλάπες γεμάτες τουφέκια και δεκάδες εργαλεία και όπλα στη διάθεσή τους», για να φιμώσουν τα Μέσα Ενημέρωσης, δήλωσε στο AFP από το γραφείο του στην ασιατική πλευρά της πόλης.
Φυλάκιση έως και τρία έτη γι' αυτούς που μεταδίδουν «ψευδείς ειδήσεις»
Ο Μπιτσιτζί επικαλέστηκε κυρίως «την προσβολή του προέδρου», κατηγορία που έχει επιτρέψει τα τελευταία χρόνια τη δίωξη δεκάδων χιλιάδων επικριτικών φωνών στην Τουρκία -φοιτητές, αθλητές, ακόμη και μια πρώην Μις Τουρκία.Τον Οκτώβριο το τουρκικό κοινοβούλιο υιοθέτησε νέο νόμο, που τιμωρεί τη μετάδοση «ψευδών ειδήσεων» με ποινή φυλάκισης έως τριών ετών, χωρίς να διευκρινίζεται τι μπορεί να συνιστά «ψευδή είδηση».
Το ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και οι εθνικιστές σύμμαχοί του του κόμματος MHP (Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος), που έχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ψήφισαν τροπολογίες που κρίνονται «επικίνδυνες», ακόμη και «δυστοπικές», από τους υπερασπιστές των πολιτικών δικαιωμάτων.
Για τον ειδικό του ψηφιακού δικαίου Γιαμάν Ακντενίζ, ο νόμος αυτός παρέχει «ευρεία διακριτική ευχέρεια στις αρχές», κάτι το οποίο ενέχει τον κίνδυνο σαφούς αυθαιρεσίας σε προεκλογική περίοδο.
«Δεν προκαλεί, επομένως, έκπληξη ότι ο πρώτος άνθρωπος που διώκεται βάσει αυτού είναι ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης», σημειώνει.
Διώξεις πολιτικών αντιπάλων
Πιθανός υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου του 2023 απέναντι στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), που διώκεται επειδή κατηγόρησε στο Twitter την κυβέρνηση ότι ευθύνεται για «την επιδημία μεθαμφεταμινών» που πλήττει την Τουρκία.Ο Ερντογάν υπερασπίστηκε με ζήλο τον νόμο, καταγγέλλοντας τα «χωρίς όρια και δεοντολογία και ηθική» μέσα κοινωνικής δικτύωσης, «που πυροδοτούν την πόλωση και τη φωτιά του μίσους».
Με τον νόμο περί παραπληροφόρησης, «η κυβέρνηση μπορεί να ασκήσει σημαντικό έλεγχο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», σημειώνει η Έμα Σινκλέρ-Γουέμπ, εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW).
«Ο νόμος τούς βάζει σε πολύ δύσκολη θέση: είτε συμμορφώνονται και αφαιρούν περιεχόμενο είτε αποκαλύπτουν τα δεδομένα των χρηστών τους υπό την απειλή τεράστιων προστίμων», υπογραμμίζει.
Ο νόμος, που τέθηκε σε ισχύ την ώρα που η πλευρά του προέδρου έχει χάσει περισσότερο έδαφος από ποτέ λόγω της οικονομικής κρίσης και του πληθωρισμού, που υπερβαίνει το 80%, επιτρέπει στις αρχές να αναστείλουν τη λειτουργία του Ίντερνετ ή να περιορίσουν την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Nέες συλλήψεις με στόχο μεγάλο αριθμό δημοσιογράφων από το καλοκαίρι».
Στο στόχαστρο βρίσκονται επίσης οι Κούρδοι δημοσιογράφοι και τα μέσα ενημέρωσης: η Φατμά Ντεμιρελί, διευθύντρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης υπεράσπισης της ελευθερίας της έκφρασης P24, ανέφερε «νέες συλλήψεις, με στόχο μεγάλο αριθμό δημοσιογράφων, από το καλοκαίρι».«Φοβόμαστε ότι ο νέος αυτός νόμος (…) θα επιδεινώσει κι άλλο την κατάσταση», σημείωσε μιλώντας στο AFP.
Στα τέλη του Οκτωβρίου, 9 δημοσιογράφοι συνελήφθησαν στην Κωνσταντινούπολη και άλλες πόλεις της χώρας, μεταξύ των οποίων το Ντιγιάρμπακιρ στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπου η πλειονότητα των κατοίκων είναι Κούρδοι, με την κατηγορία ότι έχουν σχέσεις με οργανώσεις που χαρακτηρίζονται «τρομοκρατικές», όπως το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), στο οποίο οι τουρκικές αρχές απέδωσαν την επίθεση της Κωνσταντινούπολης.
76 δημοσιογράφοι στη φυλακή
Με αυτούς ανήλθε στους 76 ο αριθμός των δημοσιογράφων που βρίσκονται στη φυλακή στην Τουρκία, σύμφωνα με την καταμέτρηση της πλατφόρμας επιτήρησης της ελευθερίας του Τύπου Expression Interrupted.Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, σύμφωνα με το ΑΠΕ, κατατάσσουν την Τουρκία στην 149η θέση -ανάμεσα σε 180 χώρες- του καταλόγου τους για την ελευθερία του Τύπου.
Η Φατός Ερντογάν, δημοσιογράφος του dokuz8NEWS, δηλώνει ότι τα ρεπορτάζ γίνονται ολοένα και πιο δύσκολα.
«Ήδη ήμασταν θύματα βίας, αλλά έχω την αίσθηση ότι θα υπάρξει περισσότερη πίεση», λέει. «Ανησυχώ για την ασφάλειά μας».
«Διώξεις και απειλές αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας», συμπληρώνει ο αρχισυντάκτης της, Γκιοκχάν Μπιτσιτζί.
«Πλέον το να είναι προσεκτικοί και να αποφεύγουν όσο το δυνατόν περισσότερο να γίνονται στόχος είναι η μεγαλύτερη ανησυχία των δημοσιογράφων στην Τουρκία, ακόμη και των πιο ελεύθερων ανάμεσά τους», καταλήγει.
