Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν µπορεί να βρίσκεται στην pole position της αυριανής εκλογικής κούρσας, αλλά, όπως συµβαίνει σε κάθε αγώνα, κανείς δεν µπορεί να εγγυηθεί ότι θα ανέβει και στο βάθρο του νικητή, παρόλο που όλες οι ενδείξεις συνηγορούν υπέρ αυτού του ενδεχοµένου.

Στην αντίπαλη πλευρά, ο Κεµάλ Κιλιτσντάρογλου, που στον πρώτο γύρο των εκλογών είχε, εκτός από την ιδεολογικά ετερόκλητη συµµαχία έξι κοµµάτων της αντιπολίτευσης, και την εξωτερική στήριξη των Κούρδων και σηµαντικής µερίδας της Αριστεράς, προσπάθησε στον δεύτερο γύρο να διευρύνει το µέτωπο που τον στηρίζει, µε άνοιγµα στους εθνικιστές.

Ο Ερντογάν είχε κατορθώσει εγκαίρως να πάρει στο πλευρό του σηµαντική µερίδα του εθνικιστικού ακροατηρίου, αφενός επειδή είχε εδώ και χρόνια συµµαχήσει µε τους Γκρίζους Λύκους και το Κόµµα της Εθνικιστικής ∆ράσης (ΜΗΡ) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, αφετέρου διότι κατόρθωσε να αγγίξει τα αντιδυτικά αντανακλαστικά των Τούρκων, πείθοντας εκατοµµύρια ψηφοφόρους ότι ο Κιλιτσντάρογλου είναι υποχείριο της ∆ύσης. Παράλληλα, χρησιµοποίησε τη στήριξη του φιλοκουρδικού ∆ηµοκρατικού Κόµµατος των Λαών προς τον Κιλιτσντάρογλου ως επιχείρηµα ότι συνδιαλέγεται µε τους τροµοκράτες της κουρδικής οργάνωσης του ΡΚΚ. Κι όλα αυτά προβάλλοντας συνεχώς τα επιτεύγµατα της τουρκικής αµυντικής βιοµηχανίας
.

Στόχος οι πρόσφυγες

Αντιλαµβανόµενος ότι οι εθνικιστές διαδραµάτισαν σε αυτές τις εκλογές ρυθµιστικό ρόλο και µε δεδοµένο ότι δεν µπορούσε να συγκρουστεί ούτε µε τη ∆ύση, στη στήριξη της οποίας υπολογίζει µετεκλογικά σε περίπτωση νίκης του, αλλά ούτε µε τους Κούρδους, την ψήφο των οποίων χρειάζεται, επέλεξε ανάµεσα στους δύο εκλογικούς γύρους να υιοθετήσει έναν σκληρά εθνικιστικό -ρατσιστικό- λόγο που στρέφεται κατά των προσφύγων, κυρίως από τη Συρία. Στην Τουρκία υπάρχουν επισήµως 3.381.429 πρόσφυγες υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας, άλλοι 1.308.514 αλλοδαποί διαµένουν µε άδεια παραµονής και υπάρχουν 300.720 άνθρωποι υπό διεθνή προστασία.

Αμφιλεγόμενη συμμαχία

Την περασµένη Τετάρτη και κατόπιν επίπονων προσπαθειών, ο Κιλιτσντάρογλου εξασφάλισε την υποστήριξη του ακροδεξιού Κόµµατος της Νίκης του Ουµίτ Οζντάγ, που στις βουλευτικές εκλογές του πρώτου γύρου είχε λάβει ποσοστό 2,2%. Η υιοθέτηση της ξενοφοβικής ρητορικής του Οζντάγ από τον Κιλιτσντάρογλου προκάλεσε προβληµατισµό στους αριστερούς, τους φιλελεύθερους αλλά και τους µετριοπαθείς ισλαµιστές που τον στήριξαν και αναµένεται να οδηγήσει σε απώλεια ψήφων. Επιπλέον, οι δεσµεύσεις για την αντιµετώπιση του κουρδικού προβλήµατος, και κυρίως το σηµείο της συµφωνίας µε τον Οζντάγ ότι θα συνεχιστεί η πρακτική να αντικαθίστανται οι αιρετοί, κυρίως, Κούρδοι δήµαρχοι που κατηγορούνται για τροµοκρατικές πράξεις από διορισµένους υπαλλήλους, αποµακρύνει από τον Κιλιτσντάρογλου τους ψηφοφόρους του φιλοκουρδικού ∆ηµοκρατικού Κόµµατος των Λαών (HDP). Λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα είχαν αποχωρήσει 11 ιδρυτικά στελέχη από το κόµµα του πρώην πρωθυπουργού Αχµέτ Νταβούτογλου, που συµµετέχει στη Συµµαχία του Εθνους της αντιπολίτευσης, και προσχώρησαν στο ΑΚΡ του Ερντογάν, παροµοιάζοντας τον λόγο του Κιλιτσντάρογλου µε εκείνο των ναζί. Το ξενοφοβικό Κόµµα της Νίκης είχε υποστηρίξει στον πρώτο γύρο τον τρίτο υποψήφιο, εθνικιστή και λαϊκιστή Σινάν Ογάν, ο οποίος όµως έχει ήδη ανακοινώσει ότι υποστηρίζει τον Ερντογάν στον δεύτερο γύρο - άγνωστο µέχρι στιγµής πώς ή γιατί πείστηκε. Ο υπερεθνικιστής Σινάν Ογάν, Αζέρος στην καταγωγή και σιίτης µουσουλµάνος στο θρήσκευµα, προερχόµενος από τις τάξεις του MHP, εξέπληξε εξασφαλίζοντας ποσοστό 5,2% στον πρώτο γύρο της προεδρικής αναµέτρησης. Φυσικά, οι κατευθύνσεις που δίνουν οι Ογάν και Οζντάγ δεν είναι δεσµευτικές για τους ψηφοφόρους τους, όµως ο Ερντογάν διατηρεί το πλεονέκτηµα, καθώς χρειάζεται µια µικρή ώθηση για να επισφραγίσει τη νίκη του.