Οι επιστήμονες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), αναλύοντας τα στοιχεία που συνέλλεξε το διαστημικό σκάφος «Κασίνι» (Cassini), είναι σχεδόν σίγουροι ότι ο δορυφόρος Εγκέλαδος του Κρόνου διαθέτει έναν ζεστό ωκεανό με υποθαλάσσια υδροθερμική δραστηριότητα, που παραμένει ακόμη ενεργή. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη ενός καυτού «τζακούζι» σε ένα βυθό άλλο πέραν της Γης.

Αν αυτό όντως ισχύει, τότε -όπως συμβαίνει και στον πλανήτη μας- αυξάνονται οι πιθανότητες για την ανακάλυψη εξωγήινης ζωής γύρω από αυτές τις υδροθερμικές πηγές. Ορισμένοι επιστήμονες έχουν υποστηρίξει ότι η ζωή στη Γη ξεκίνησε ακριβώς σε αυτές τις υποθαλάσσιες περιοχές πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, οπότε γίνεται αντιληπτή η σημασία του να βρεθεί κάτι ανάλογο κάπου αλλού στο ηλιακό μας σύστημα.

«Τα νέα ευρήματα ενισχύουν την πιθανότητα ο Εγκέλαδος, ο οποίος διαθέτει έναν υπόγειο ωκεανό και δείχνει αξιοσημείωτη γεωλογική δραστηριότητα, να έχει περιβάλλοντα κατάλληλα για ζωντανούς οργανισμούς», δήλωσε ο Τζον Γκρούνσφελντ της NASA.

Η υδροθερμική δραστηριότητα λαμβάνει χώρα, όταν το θαλασσινό νερό διεισδύει κάτω από τα πετρώματα του βυθού και στη συνέχεια, έχοντας εμπλουτιστεί με διάφορα μέταλλα, ξεπηδά σαν καυτό διάλυμα από «καμινάδες» τύπου γκέιζερ, από το οποίο τρέφονται βακτήρια και άλλοι οργανισμοί.

Οι επιστήμονες παρουσίασαν δύο ξεχωριστές μελέτες για την ανακάλυψή τους, στα περιοδικά "Nature" και "Geophysical Research Letters". Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, ο βραχώδης πυρήνας του Εγκέλαδου είναι ιδιαίτερα πορώδης, με συνέπεια το νερό να μπορεί να «τρυπώσει» κάτω από τον βυθό.

Έτσι, αφού αλληλεπιδράσει με τα πετρώματα, διατηρείται ενεργή η υδροθερμική δραστηριότητα, η οποία θερμαίνει το νερό του βυθού έως τους 90 βαθμούς Κελσίου, δηλαδή κοντά στο σημείο βρασμού. Σε αυτή τη δραστηριότητα, πιθανότατα αποδίδεται και το μεθάνιο, που ανιχνεύθηκε πάνω από το νότιο πόλο του δορυφόρου.

Για πρώτη φορά, γεωλογική δραστηριότητα στον Εγκέλαδο έγινε αντιληπτή από τα όργανα του «Κασίνι» το 2005. Οι κατοπινές παρατηρήσεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του δορυφόρου, πάχους 30 έως 40 χιλιομέτρων, υπάρχει ένας ωκεανός βάθους έως δέκα χιλιομέτρων (δηλαδή σχεδόν όσο της Γης).

Ο Εγκέλαδος, που ανακαλύφθηκε το 1789 (τη χρονιά της Γαλλικής Επανάστασης!), έχει διάμετρο 505 χλμ. και είναι το έκτο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου. Οι νέες ενδείξεις, που είναι σημαντικές για τους αστροβιολόγους, καθιστούν πλέον τον Εγκέλαδο στόχο προτεραιότητας για την εξερεύνησή του. Το «Κασίνι» θα περάσει πάλι τρεις φορές πάνω από τον Εγκέλαδο έως το τέλος του 2015, προτού ολοκληρώσει την αποστολή του με μια βουτιά θανάτου στον ίδιο τον Κρόνο το 2017.