Το Κασμίρ βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων μετά από το αιματηρό επεισόδιο στην πόλη Παχαλγκάμ, στη γραφική κοιλάδα Μπαϊσάραν. Η επίθεση αυτονομιστών στο υπό ινδική διοίκηση Κασμίρ υπνεθυμίζεται πως άφησε πίσω της 26 νεκρούς τουρίστες, αποτελώντας τη χειρότερη επίθεση εναντίον αμάχων εδώ και χρόνια στην περιοχή. Το Νέο Δελχί χαρακτήρισε το περιστατικό ως τρομοκρατικό και, αν και δεν κατηγόρησε επισήμως καμία ομάδα, εξαπέλυσε σειρά τιμωρητικών μέτρων κατά του γειτονικού Πακιστάν.

*Διαβάστε ακόμα: Κασμίρ: Τουρίστας έκανε zipline την ώρα που γινόταν η επίθεση με τους 26 νεκρούς (Σοκαριστικό βίντεο)

Η ιστορία του Κασμίρ

Το Κασμίρ, μια γραφική και εθνοτικά ποικιλόμορφη κοιλάδα στα βουνά των Ιμαλαΐων με πλειοψηφία μουσουλμάνων κατοίκων, αποτελεί αμφισβητούμενη περιοχή που μαστίζεται από βία εδώ και γενιές. Η διαμάχη για το Κασμίρ ξεκίνησε το 1947, όταν οι Βρετανοί χώρισαν την πρώην αποικία τους, την Ινδία, σε δύο χώρες: το Πακιστάν με μουσουλμανική πλειοψηφία και την Ινδία με ινδουιστική πλειοψηφία.

*Διαβάστε ακόμα: Κασμίρ: Φόβοι για σφοδρή σύγκρουση των δύο πυρηνικών δυνάμεων Ινδίας-Πακιστάν - Οι εκκλήσεις των ΗΠΑ και ο παράγοντας Κίνα

Το μοίρασμα του Κασμίρ

Ο ινδουιστής κυβερνήτης του Κασμίρ αρχικά αρνήθηκε να προσχωρήσει σε κάποια από τις δύο χώρες, αλλά μέσα σε λίγους μήνες άλλαξε γνώμη και η περιοχή έγινε μέρος της Ινδίας. Το Πακιστάν όμως δεν παραιτήθηκε από τη διεκδίκησή του. Και οι δύο χώρες έστειλαν στρατεύματα στην περιοχή, με αποτέλεσμα το Πακιστάν να καταλάβει περίπου το ένα τρίτο και η Ινδία τα δύο τρίτα του Κασμίρ.

Οι συγκρούσεις για το Κασμίρ

Από τότε, η περιοχή του Κασμίρ έχει γίνει πεδίο συνεχών στρατιωτικών επιθέσεων και τρομοκρατικών χτυπημάτων. Αυτονομιστές αντάρτες έχουν σκοτώσει δεκάδες άμαχους, συμπεριλαμβανομένων ινδουιστών προσκυνητών. Μετά τον τελευταίο πόλεμο που ξέσπασε το 1999, το Κασμίρ παραμένει μία από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές του κόσμου.
Οι δύο πυρηνικά εξοπλισμένοι γείτονες έχουν φτάσει αρκετές φορές στα πρόθυρα του πολέμου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το 2019, όταν μια επίθεση αυτοκτονίας στο Κασμίρ σκότωσε τουλάχιστον 40 Ινδούς στρατιώτες. Η Ινδία κατηγόρησε το Πακιστάν για την επίθεση, ενώ το Ισλαμαμπάντ δήλωσε ότι η ομάδα μαχητών Jaish-e-Muhammad, που ανέλαβε την ευθύνη, έχει απαγορευτεί επίσημα στο έδαφός του.

Τι υποστηρίζουν Ινδία και Πακιστάν για το Κασμίρ

Τα δύο έθνη παραμένουν ανυποχώρητα στις θέσεις τους για το Κασμίρ τον τελευταίο μισό αιώνα, παρά:
• Τις δεκαετίες βίας
• Τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για μεσολάβηση
• Τις διεθνείς εκκλήσεις για ειρηνική επίλυση της διαμάχης
• Τις επιπτώσεις στους κατοίκους της περιοχής

Η Ινδία κατηγορεί συστηματικά το Πακιστάν ότι χρηματοδοτεί την αυτονομιστική βία στο Κασμίρ. Το Πακιστάν αρνείται τις κατηγορίες και υποστηρίζει ότι η διαμάχη θα πρέπει να επιλυθεί μέσω δημοψηφίσματος υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών, επιτρέποντας στους κατοίκους να αποφασίσουν οι ίδιοι για το μέλλον του εδάφους τους.

Η όξυνση της έντασης και η κατάλυση της αυτονομίας του Κασμίρ

Οι εντάσεις στο Κασμίρ οξύνθηκαν σημαντικά το 2019, όταν η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι ανακάλεσε μέρος του ινδικού συντάγματος που είχε παραχωρήσει αυτονομία στο κρατίδιο Τζαμού και Κασμίρ. Η κίνηση για την πλήρη ενσωμάτωση του ινδικού τμήματος του Κασμίρ ήταν μέρος της ινδουιστικής εθνικιστικής ατζέντας του Μόντι.

Η ινδική κυβέρνηση προχώρησε στη φυλάκιση χιλιάδων πολιτικών ηγετών, ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτών, βάζοντας για χρόνια σε αναστολή το δημοκρατικό πολίτευμα στην περιοχή. Ωστόσο, βίαιες ταραχές έχουν ξεσπάσει και στο τμήμα του Κασμίρ που ελέγχεται από το Πακιστάν, αντανακλώντας μια ευρύτερη αίσθηση δυσαρέσκειας για την πακιστανική κυριαρχία.

Ο Μόντι στοχεύει στον τουρισμό

Παρά τις συνεχιζόμενες εντάσεις, ο στρατός της Ινδίας διατηρεί μόνιμα περίπου 500.000 μέλη του προσωπικού του στην περιοχή του Κασμίρ. Παράλληλα, οι ινδικές αρχές καταβάλλουν προσπάθειες ώστε η ορεινή περιοχή να αναδειχθεί σε σημαντικό τουριστικό προορισμό.
Το Κασμίρ προβάλλεται ως ιδανικός προορισμός για σκι τους χειμερινούς μήνες και ως καταφύγιο από την αποπνικτική ζέστη της υπόλοιπης Ινδίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περίπου 3,5 εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν το Κασμίρ το 2024, στην πλειονότητά τους Ινδοί, γεγονός που αναδεικνύει τις προσπάθειες της Ινδίας να ομαλοποιήσει την κατάσταση στην περιοχή και να ενισχύσει την οικονομική της ανάπτυξη.