Ξεκίνησε σήμερα στο Ομάν ο τέταρτος γύρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν με σκοπό τον έλεγχο του πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Οι ΗΠΑ ζητούν την πλήρη εξάλειψη των πυρηνικών, μια πρόταση η οποία βρίσκει εντελώς αντίθετο το Ιράν το οποίο αναζητεί τρόπους να αποφύγει τις Αμερικανικές κυρώσεις, κρατώντας παράλληλα ζωντανό το πυρηνικό του πρόγραμμα. Πίσω από τις αμερικανικές πιέσεις βρίσκεται το Ισραήλ, το οποίο έχει απειλήσει με επιθέσεις στις πυρηνικές εγκαταστάσεις, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τεχεράνης.

Διαβάστε: Ιράν: Οι Φρουροί της Επανάστασης προειδοποιούν με αντίποινα τις ΗΠΑ και το Ισραήλ - "Θα ανοίξουμε τις πύλες της κολάσεως"

Λίγο πριν τη σημερινή συνάντηση τους οι δυο κορυφαίοι διαπραγματευτές έδωσαν ένα πρώτο στίγμα των προθέσεων τους με τον Υπέξ. Του Ιράν Αμπάς Αραγτσί να αναφέρεται στο δικαίωμά του Ιράν στη κατοχή πυρηνικής ενέργειας για ειρηνική χρήση, διευκρινίζοντας ωστόσο, ότι «εάν ο στόχος των διαπραγματεύσεων είναι ο περιορισμός των πυρηνικών δικαιωμάτων του, το Ιράν δεν θα υποχωρήσει ποτέ από τα δικαιώματά του».  Από την πλευρά των ΗΠΑ ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλτ  Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ επαναλαμβάνει την πάγια θέση των ΗΠΑ ότι οι «εγκαταστάσεις εμπλουτισμού του Ιράν πρέπει να αποσυναρμολογηθούν» βάσει οποιασδήποτε συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ παράλληλα απείλησε με διακοπή των διαπραγματεύσεων.

Τα προφίλ των δυο κορυφαίων διαπραγματευτών

Ο ένας υπουργός εξωτερικών και διπλωμάτης καριέρας, ο άλλος δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας των ακινήτων χωρίς διπλωματικό παρελθόν. Ο Αμπάς Αραγτσί εκπρόσωπος του καθεστώς του Ιράν και ο απεσταλμένος του Ντοναλτ Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ είναι οι επικεφαλής των κρίσιμων διαπραγματεύσεων που διεξόγονται μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών για τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, το οποίο σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους, βρίσκεται πολύ κοντά στην κατασκευή πυρινικού όπλου.

Η συγκεκριμένη αποστολή δεν είναι η πρώτη για τον επιστήθιο φίλο του Ντοναλτ Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ, καθώς έχει αναλάβει με επιτυχεία συμαντικές διπλωματικές αποστολές με πρώτη αυτή μεταξύ Ισραήλ- Χαμάς για την κατάπαυση του πυρώς και την απελευθέρωση των ομήρων, για να ακολουθήσουν οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ- Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς και για την προσέγγιση των δυο πλευρών στη βάση οικονομικών συμφωνιών.

Αλλά και ο Αμπάς Αραγτσί, είναι ένας έμπειρος διπλωμάτης, με παρελθόν στις διαπραγματεύσεις με τη Δύση και ένας από τους πιο ισχυρούς υπουργούς Εξωτερικών στην ιστορία της Ισλαμικής Δημοκρατίας,καθώς χαίρει πλήρης στήριξης από τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεί και βαθιά γνώση για όλες τις πτυχές του πυρηνικού ζητήματος»..

Γουιτκοφ

Η εμπλοκή του Γουίτκοφ με την ενεργό πολιτική ήρθε μετά τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, όταν εξέφρασε την επιθυμία να εργαστεί στη Μέση Ανατολή, μια περιοχή με την οποία έχει εκτεταμένους επιχειρηματικούς δεσμούς. Καθώς διατηρεί συναλλαγές με κρατικά επενδυτικά ταμεία της περιοχής.

Ο Γουίτκοφ τον οποίο οι συνάδελφοι του από τον χώρο τον ακινήτων  περιγράφουν ως έξυπνο, ευγενικό και ταλαντούχο διαπραγματευτή, γεννήθηκε στο Μπρονξ το 1957,  σπούδασε νομική, και τη δεκαετία του 1980 μπήκε στην αγορά ακινήτων. Το 1990 δημιούργησε την εταιρεία Witkoff Group, η οποία κατέχει μια σειρά ακινήτων, μεταξύ των οποίων πολυκατοικίες, γήπεδα γκολφ και ξενοδοχεία στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο.

Τραμπ και Γουίτκοφ,  γνωρίστηκαν  μέσω της συγκεκριμένης εταιρείας όταν ο νυν πρόεδρος την επισκέφθηκε ως πελάτης.

Η σχέση τους είναι πέρα και πάνω από την πολιτική, καθώς εκτός από την αγάπη τους για το γκόλφ, τους δυο άνδρες συνδέει μακροχρόνια και βαθιά φιλία. Ο Γουίτκοφ  που έχει μιλήσει δημόσια για τη συμπαράσταση που δέχθηκε από τον Τράμπ όταν ο γιός του,  Άντριου, πέθανε από υπερβολική δόση οπιοειδών το 2011, μιλώντας στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεμπουμπλικανών τον περασμένο Ιούλιο,  εκφράστηκε από καρδιάς για τον πρόεδρο, χαρακτηρίζοντας τον  «αληθινό και αγαπητό φίλο σε καλές και κακές στιγμές».

Εκτός από τη φιλία οι επιχειρήσεις κατέχουν επίσης ξεχωριστή θέση στη σχέση των δύο ανδρών. Για τον Τραμπ, του οποίου η ταυτότητα ως επιχειρηματίας και πολιτικός είναι συνηφασμένη με τη σύναψη συμφωνιών, ο Γουίτκοφ είναι ο καταλληλότερος για να τον εκπροσοπήσει, καθώς διακατέχεται από το ίδιο πνέυμα.

Ο νέος πρόεδρος, λίγες ημέρες πριν αναλάβει τα καθήκοντα του, έκλεισε επιχειρηματικές συμφωνίες εκατομμυρίων δολαρίων, στο κτήμα του στο Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα, με τον Χουσείν Σατζαουνί, ιδιοκτήτη μεσιτικής εταιρίας στο Ντουμπάι, για την κατασκευή data centers με την υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης. Παρόν στο κλείσιμο της συμφωνίας ήταν και ο Γουίτκοφ, ο οποίος παρά τις διπλωματικές του υποχρεώσεις, συνεχίζει κανονικά, όπως και η οικογένεια Τραμπ, τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.

Αμπάς Αραγτσί

Γνωστός για την ήρεμη, συγκροτημένη σκέψη του και την τεχνική του δεινότητα, ο Αραγτσί ηγήται των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη και δύσκολη πολιτική και οικονομική συγκυρία για τη χώρα του.

Το γεγονός ότι έχει καταφέρει να κρατηθεί μακριά από τις εσωτερικές πολιτικές διαμάχες, του δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στις διαπραγματεύσεις, καθώς και τη δυνατότητα συμβιβασμών.

Γεννημένος στο Ισφαχάν το 1963 σε μια πλούσια, θρησκευόμενη οικογένεια εμπόρων χαλιών, ο Αρατσί χαρακτηρίζεται τιμιτικά ως άμεσος απόγονος του προφήτη Μωάμεθ.

Ενα χρόνο μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979 και την ανατροπή του σάχη κεντάχθηκε στους Φρουρούς της Επανάστασης και πολέμησε στον πόλεμο κατά του Ιράκ, την περίοδο από το 1980 μέχρι το 1988

Με πτυχίο από τη Σχολή Διεθνών Σχέσεων του Ιράν, μεταπτυχιακό στις πολιτικές επιστήμες και διδακτορικό στην πολιτική σκέψη από το Πανεπιστήμιο του Κεντ στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 1989 ξεκίνησε τη διπλωματική του καριέρα αρχικά ως πρέσβης στη Φινλανδία (1999–2003) και στη συνέχεια στην Ιαπωνία (2007–2011).

Την περίοδο 2013 -2017 υπηρέτησε σε διάφορα κρίσημα πόστα στο υπουργείο εξωτερικών, με αποκορύφομα το 2015, οπότε και διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στη διαπραγμάτευση του Κοινού Συνολικού Σχεδίου Δράσης (JCPOA), και στην υπογραφή της πυρηνικής συμφωνίας μεταξύ του Ιράν και άλλων έξι παγκόσμιων δυνάμεων, από την οποία αποχώρησαν οι ΗΠΑ το 2018 με απόφασγ του Ντόναλτ Τραμπ. Δυτικοί διπλωμάτες που συμμετείχαν σε αυτές τις συζητήσεις περιέγραψαν τον Αραγτσί ως «σοβαρό, τεχνικά καταρτισμένο και εφυή διπλωμάτη».

Στη συνέχεια διορίστηκε Γραμματέας του Στρατηγικού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων του Ιράν, ενός ισχυρού συμβουλευτικού σώματος που αναφέρεται απευθείας στον Ανώτατο Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και 2024 μετά την εκλογή του προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν ανέλαβε υπουργός εξωτερικών. Η επιστροφή του στη διπλωματία της πρώτης γραμμής συνδέθηκε με την απόφαση του νέου προέδρου για επανασύνδεση του Ιράν με τη Δύση, αρχής γενομένης με τις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα και την άρση των δυτικών κυρώσεων.