Ο Ντόναλντ Τραμπ στρέφεται κατά του Ισραήλ: Αλλαγή στρατηγικής από την αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή
Συναγερμός στο Τελ Αβίβ
Το Ισραήλ περίμενε από τον Ντόναλντ Τραμπ να παραμείνει στην πορεία των αμοιβαίων στρατηγικών συμφερόντων
Διαβάστε επίσης: Νέες απειλές Νετανιάχου: "Ο στρατός του Ισραήλ θα μπει με όλη του την ισχύ στη Λωρίδα της Γάζας τις επόμενες ημέρες"
Η αλλαγή σελίδας για τον Τραμπ
Οι επισκέψεις του Τραμπ στο Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αφήνοντας απέξω το Ισραήλ, δείχνουν και την αλλαγή της στρατηγικής των ΗΠΑ σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Παράλληλα η ανακοίνωση του Τραμπ για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τους υποστηριζόμενους από το Ιράν Χούθι στην Υεμένη, η οποία εξαιρούσε το Ισραήλ, ήταν ένα ακόμη σημάδι αποδυνάμωσης των στενών σχέσεων της Αμερικής με το Τελ Αβίβ. Μάλιστα, ο Τραμπ χαρακτήρισε τους αντάρτες Χούθι ως «γενναίους» λίγες μέρες αφότου ένας από τους πυραύλους τους έπληξε το κύριο αεροδρόμιο του Ισραήλ, ωθώντας πολλές διεθνείς αεροπορικές εταιρείες να αναστείλουν τις πτήσεις τους. Προηγουμένως είχε ήδη απορρίψει τις ισραηλινές εκκλήσεις για στρατιωτική δράση κατά του Ιράν, ξεκινώντας αντ’ αυτού συνομιλίες με την Τεχεράνη για τον τερματισμό του πυρηνικού της προγράμματος.
Λίγες ημέρες μετά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τους Χούθι, διέρρευσε είδηση ότι η κυβέρνηση Τραμπ είχε αποσύρει μια απαίτηση της εποχής Μπάιντεν που συνέδεε την πρόοδο στο πυρηνικό πρόγραμμα της Σαουδικής Αραβίας με την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ. Η Σαουδική Αραβία έχει αποκλείσει την ομαλοποίηση όσο το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο στη Γάζα. Η κίνηση του Τραμπ κατέστησε σαφές ότι δεν θέλει να είναι δεμένα τα χέρια του καθώς μεταβαίνει στο Ριάντ, όπου πράγματι σφράγισε αναμενόμενες συμφωνίες ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τέλος, οι ΗΠΑ κατάφεραν να απελευθερώσουν τον Ίνταν Αλεξάντερ, τον τελευταίο εν ζωή Αμερικανό όμηρο που κρατούνταν από τη Χαμάς, χωρίς την ισραηλινή συμβολή.
Η απάντηση Νετανιάχου στον Τραμπ
Σε αυτήν την ενέργεια, ο Νετανιάχου απάντησε αρχικά όχι ευχαριστώντας τον Τραμπ, αλλά στην ουσία διεκδικώντας τα εύσημα για την εξέλιξη: «Η αναμενόμενη απελευθέρωση του στρατιώτη των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων Ένταν Αλεξάντερ χωρίς κανένα αντάλλαγμα θα είναι δυνατή χάρη στην έντονη πολιτική που έχουμε εφαρμόσει με την υποστήριξη του προέδρου Τραμπ και χάρη στη στρατιωτική πίεση των στρατιωτών των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας», ανέφερε το γραφείο του Νετανιάχου σε ανακοίνωσή του πριν από την προγραμματισμένη απελευθέρωσή του.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ήδη αντιμετωπίζει την οργή των οικογενειών των ομήρων και των υποστηρικτών τους, οι οποίοι λένε ότι παρατείνει τον πόλεμο –και τα βάσανά τους– για προσωπικό πολιτικό όφελος. Όμως η σκληρή αντίδραση του Νετανιάχου στην απελευθέρωση του Αλεξάντερ κινδυνεύει να προκαλέσει την οργή ενός πολύ πιο ισχυρού εχθρού, στη δυτική πλευρά του Ατλαντικού. Η ανάρτηση του Τραμπ για τον εορτασμό της απελευθέρωσης του Αλεξάντερ εξηγούσε τι θέλει να δει στη συνέχεια: «Ας ελπίσουμε ότι αυτό είναι το πρώτο από τα τελικά βήματα που είναι απαραίτητα για τον τερματισμό αυτής της βάναυσης σύγκρουσης. Ανυπομονώ για εκείνη την ημέρα εορτασμού».
Σε συναγερμό το Τελ Αβίβ
Στο εσωτερικό του Ισραήλ, υπάρχει ευρεία υποστήριξη για τον τερματισμό του πολέμου με αντάλλαγμα την απελευθέρωση όλων των ομήρων, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι περισσότερο από τα δύο τρίτα της χώρας υποστηρίζει μια τέτοια συμφωνία. Όμως ανάμεσα σε αυτούς που θέλουν να συνεχίσουν τον πόλεμο περιλαμβάνονται οι ηγέτες δύο ακροδεξιών κομμάτων που βρίσκονται στην καρδιά του κυβερνητικού συνασπισμού στο Τελ Αβίβ, αφήνοντας τον Νετανιάχου μπροστά στο δυσεπίλυτο δίλημμα ανάμεσα στην ενίσχυση της κυβέρνησής του ή τη ενίσχυση της πιο σημαντικής σχέσης του Ισραήλ.
Και σαν κερασάκι στην τούρτα, την περασμένη Κυριακή, ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, σε συνάντηση που είχε με πρώην ομήρους και συγγενείς όσων εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα, δεν μάσησε τα λόγια του και είπε ότι το Ισραήλ σχεδιάζει έναν πόλεμο που οι ΗΠΑ θέλουν να τερματίσουν. Μόλις την παραμονή της απελευθέρωσης του Ένταν Αλεξάντερ, του τελευταίου εν ζωή Αμερικανού ομήρου που κρατείτο από τη Χαμάς, ο Γουίτκοφ εξέθεσε το χάσμα μεταξύ του ενοίκου του Λευκού Οίκου και της κυβέρνησης Νετανιάχου.
«Θέλουμε να φέρουμε τους ομήρους πίσω στην πατρίδα τους, αλλά το Ισραήλ δεν είναι διατεθειμένο να τερματίσει τον πόλεμο. Το Ισραήλ τον παρατείνει – παρά το γεγονός ότι δεν βλέπουμε πού αλλού μπορούμε να πάμε και ότι πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία», δήλωσε ο Γουίτκοφ στη συνάντηση. Ήταν η τελευταία σε μια σειρά από υψηλού προφίλ και υψηλού διακυβεύματος επικρίσεις από τον Λευκό Οίκο, οι οποίες υποδηλώνουν ότι ο σημαντικότερος σύμμαχος του Ισραήλ είναι απογοητευμένος με την κυβέρνησή του – και πιθανώς χάνει το ενδιαφέρον του για την τύχη του.
Γυρίζει την πλάτη ο Τραμπ
«Ο Τραμπ δεν είναι εναντίον του Ισραήλ, αλλά δεν τον νοιάζει το Ισραήλ», δήλωσε ο Άλον Πίνκας, πρώην Ισραηλινός διπλωμάτης, που συνέχισε λέγοντας ότι «για τον Τραμπ, ο Νετανιάχου έχει γίνει ένας ενοχλητικός που δεν συμβάλλει θετικά στην κατάσταση».
Στο ίδιο πνεύμα, ο Ιλάν Μπαρούχ, πρώην πρέσβης του Ισραήλ, ο οποίος τώρα προεδρεύει της δεξαμενής σκέψης «Ομάδα Εργασίας Πολιτικής», φαίνεται πεπεισμένος ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ξεκινήσει μια εντελώς νέα τροχιά: «Το Ισραήλ περίμενε από την νέα αμερικανική κυβέρνηση να παραμείνει στην πορεία των κοινών πεποιθήσεων και αμοιβαίων στρατηγικών συμφερόντων, όμως ο Τραμπ είναι ο πρώτος πρόεδρος τις τελευταίες δεκαετίες που θέτει υπό αμφισβήτηση αυτή την εξίσωση».
Αντίθετα, ο Ναντάβ Εγιάλ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, θεωρεί ότι η ισχυρή, μακροπρόθεσμη υποστήριξη προς το Ισραήλ από μεγάλο μέρος της Ρεπουμπλικανικής βάσης του Τραμπ δίνει την αίσθηση ότι ο Νετανιάχου βρίσκεται σε καλύτερη θέση να διατηρήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ από έναν ηγέτη όπως ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Όσο για το πόσο σοβαρή είναι η ζημιά, θα έλεγα ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι διαρκής… δεν έχει ακόμη ξεσπάσει κάποια ολοκληρωμένη κρίση μεταξύ των δύο κρατών. Υποψιάζομαι ότι και οι δύο πλευρές θα προσπαθήσουν να τη μετριάσουν μέσω διαπραγματεύσεων και να μην την μετατρέψουν σε δημόσια αντιπαράθεση», είπε.
Πηγή: The Guardian
