Το χθεσινό 24ωρο ήταν μάλλον «δηλωτικό» του «χάους», που συχνά είναι απότοκο των ενεργειών του Ντόναλντ Τραμπ, με επίδικο αυτή τη φορά την «πολιτική-φάρο» των δασμών. Το «θρίλερ» ξεκίνησε με την απόφαση του Διεθνούς Εμπορικού Δικαστηρίου, με βάση την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος δεν είχε την εξουσία, βάσει του Νόμου για τις Διεθνείς Έκτακτες Οικονομικές Εξουσίες, να επιβάλει εκτεταμένους δασμούς. Η αναστολή από το εφετείο ήρθε τελικά άμεσα, σε λιγότερο από 24 ώρες (εντός 17 ωρών ειδικότερα). Με βάση αυτήν, αποκαταστάθηκε η δυνατότητα του Τραμπ να επιβάλλει δασμούς χρησιμοποιώντας τις έκτακτες εξουσίες που διαθέτει. Το εφετείο διέταξε επίσης και τις δύο πλευρές να υποβάλουν γραπτά επιχειρήματα για την αναστολή των δασμών, τα οποία θα κατατεθούν μέχρι τις αρχές του επόμενου μήνα (με καταληκτική ημερομηνία την 9η Ιουνίου, προκειμένου να δοθεί και η απάντηση της κυβέρνησης σε τυχόν νέο νομικό αίτημα των διαδίκων), χωρίς πάντως να αποκλείεται εκ νέου «μπλόκο» στους δασμούς.

Τι αφορούσε η πρωτόδικη απόφαση κατά των δασμών και η αιχμηρή απάντηση Τραμπ

Το βράδυ της Τετάρτης, οι δικαστές του Διεθνούς Εμπορικού Δικαστηρίου μπλόκαραν όλους τους δασμούς που ο Τραμπ έθεσε σε εφαρμογή βάσει του IEEPA (επίκληση καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης), δηλαδή τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στις 2 Απριλίου (αυτήν που χαρακτηρίστηκε ως «Ημέρα Απελευθέρωσης»), καθώς και τους δασμούς που επιβλήθηκαν νωρίτερα φέτος κατά της Κίνας, του Μεξικού και του Καναδά, με σκοπό την καταπολέμηση της φεντανύλης που εισέρχεται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δικαστική απόφαση δεν περιλαμβάνει τους δασμούς 25% στα αυτοκίνητα, τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, τον χάλυβα ή το αλουμίνιο, οι οποίοι θεσπίστηκαν βάσει διαφορετικού νόμου, του τμήματος 232 του νόμου για την επέκταση του εμπορίου.

Το Διεθνές Εμπορικό Δικαστήριο κατέληξε ομόφωνα σε απόφαση, εκδίδοντάς την ύστερα από συνεξέταση δύο ξεχωριστών αγωγών σε βάρος του διατάγματος Τραμπ: Η μία ήταν αγωγή που κατατέθηκε τον Απρίλιο από 5 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η άλλη είχε κατατεθεί από δώδεκα Πολιτείες των ΗΠΑ, με Δημοκρατικό κυβερνήτη (όπως σημειώνει το CNN). Το δικαστήριο όρισε ένα «παράθυρο» 10 ημερολογιακών ημερών για να ανακαλέσει η κυβέρνηση τους εν λόγω δασμούς. Σημειώνεται πως οι δασμοί της «Ημέρας Απελευθέρωσης» είχαν τεθεί σε αναστολή για 90 ημέρες, προκειμένου ο Ντόναλντ Τραμπ να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με τους εμπορικούς του εταίρους, προκειμένου να συναφθούν όροι πιο συμφέροντες στη σχέση τους με την Ουάσινγκτον (βάσει των εξαγγελιών του Λευκού Οίκου).

Ο Ντόναλντ Τραμπ «εξαπέλυσε μύδρους» και προανήγγειλε προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, τονίζοντας σε ανάρτησή του στο Truth Social τα εξής: «Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ απίστευτα αποφάσισε εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για τους απελπιστικά αναγκαίους δασμούς, αλλά, ευτυχώς, η πλήρης 11μελής επιτροπή δικαστών του Ομοσπονδιακού Εφετείου των ΗΠΑ μόλις ανέστειλε την απόφαση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου με έδρα το Μανχάταν. Από πού προέρχονται αυτοί οι τρεις αρχικοί δικαστές; Πώς είναι δυνατόν να έχουν δυνητικά προκαλέσει τέτοια ζημιά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής; Είναι καθαρά μίσος για τον ΤΡΑΜΠ; Ποιος άλλος λόγος θα μπορούσε να είναι;», έγραψε ο Τραμπ.

«Ας ελπίσουμε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα ανατρέψει αυτή τη φρικτή, απειλητική για τη χώρα απόφαση, ΓΡΗΓΟΡΑ και ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΑ. Δεν πρέπει να επιτραπεί στους παρασκηνιακούς "απατεώνες" να καταστρέψουν το Έθνος μας!», έγραψε ο Τραμπ.

Ενδιαφέρον, δε, παρουσιάζει το γεγονός ότι ένας εκ των τριών δικαστών του Διεθνούς Εμπορικού Δικαστηρίου, που «έβαλε μπλόκο» στη δασμολογική πολιτική, είχε οριστεί από τον Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία. Η επίθεση, δε, συνεχίστηκε σε βάρος τους και από την Καρολάιν Λέβιτ, εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου, που έκανε λόγο για «ακτιβιστές δικαστές».

Το plan B του Τραμπ

Με τα παραπάνω να αποτυπώνουν την κόντρα που έχει ανοίξει μεταξύ Τραμπ και δικαστικής εξουσίας στις ΗΠΑ, το μεγάλο ερώτημα αφορά στο «ποια θα είναι τα επόμενα βήματα» του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Πίτερ Ναβάρο, κορυφαίος εμπορικός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου, σημείωσε πως αν και το «δικαστικό μπλόκο» δεν αποτέλεσε έκπληξη, η κυβέρνηση εξετάζει «όλες τις στρατηγικές επιλογές». «Θα συμβουλευτούμε τον εμπορικό αντιπρόσωπο των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με το πώς θα ανταποκριθούμε σε όλο αυτό (σ.σ. τον αρμόδιο στην εμπορική πολιτική της Ουάσινγκτον). Θα απαντήσουμε σθεναρά», σημείωσε ο Ναβάρο, που άφησε να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση εξετάζει τα άλλα εργαλεία της για την επιβολή δασμών, εκτός από τη δικαστική οδό.

«Μπορώ να διαβεβαιώσω τον αμερικανικό λαό ότι η ατζέντα των δασμών του Τραμπ είναι ζωντανή και θα εφαρμοστεί για να σας προστατεύσει, για να σώσει τις θέσεις εργασίας σας και τα εργοστάσιά σας και για να σταματήσει η μεταφορά του ξένου πλούτου, του δικού μας πλούτου, σε ξένα χέρια», δήλωσε.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η Wall Street Journal παρουσίασε δημοσίευμα με τίτλο «Η Ομάδα Τραμπ σχεδιάζει το Plan Β για την επιβολή δασμών», στο οποίο και αναφέρεται πως είναι στα υπόψη μια διάταξη του νόμου περί εμπορίου του 1974 που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν, η οποία «αφήνει ανοιχτή» την επιβολή δασμών έως 15% για 150 ημέρες για την αντιμετώπιση των εμπορικών ανισορροπιών με άλλες χώρες, όπως ανέφεραν πηγές που επικαλείται η WSJ. Αυτό θα κέρδιζε στη συνέχεια χρόνο για να σχεδιάσει ο Τραμπ εξατομικευμένους δασμούς για κάθε σημαντικό εμπορικό εταίρο βάσει μιας διαφορετικής διάταξης του ίδιου νόμου, που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των αθέμιτων πρακτικών του εξωτερικού εμπορίου. Η εναλλακτική διάταξη έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, μεταξύ άλλων για τους δασμούς του Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του στην Κίνα, αναφέρει το δημοσίευμα.

Ο Πίτερ Ναβάρο επιβεβαίωσε αυτές τις σκέψεις μιλώντας στην τηλεόραση του Bloomberg, ενώ άφησε ανοικτό η κυβέρνηση Τραμπ να χρησιμοποιήσει τον δασμολογικό νόμο Smoot-Hawley του 1930, ο οποίος περιλαμβάνει διάταξη που επιτρέπει δασμούς σε έθνη που κάνουν διακρίσεις εις βάρος της Αμερικής. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να επεκτείνουν τη χρήση των δασμών που επιβάλλονται επικαλούμενες ανησυχίες εθνικής ασφάλειας.