Παράταση της Επιχείρησης IRINI από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ - Η Ελλάδα στηρίζει το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη
Παράταση και διεθνής στήριξη
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε με ευρεία πλειοψηφία την παράταση της Επιχείρησης IRINI για άλλους έξι μήνες

Με 13 ψήφους υπέρ, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, και δύο αποχές, της Ρωσίας και της Κίνας, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε το Ψήφισμα 2780, παρατείνοντας για ακόμη έξι μήνες την εντολή της Επιχείρησης IRINI. Το ψήφισμα, που κατατέθηκε από κοινού από την Ελλάδα και τη Γαλλία, συνεχίζει να επιτρέπει τις επιθεωρήσεις σε διεθνή ύδατα ανοικτά της Λιβύης, προκειμένου να εφαρμοστεί το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από τον ΟΗΕ σε πλοία που κατευθύνονται προς ή από τη χώρα, όταν υπάρχουν εύλογες υπόνοιες παράβασης.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, χαιρέτισε τη στήριξη του Συμβουλίου και τόνισε τη σημασία της αποστολής IRINI. Υπογράμμισε ότι η εξάμηνη παράταση δίνει την ευκαιρία για περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των μελών του Συμβουλίου και με τις λιβυκές αρχές. Επιπλέον, ο κ. Σέκερης αναφέρθηκε στο νομικό πλαίσιο της Επιχείρησης, βασισμένο στα Ψηφίσματα 2292 και 2733, που εξουσιοδοτούν τις επιθεωρήσεις πλοίων σε διεθνή ύδατα υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Τόνισε την ανάγκη αυστηρής και συνολικής εφαρμογής του εμπάργκο όπλων για την αποτροπή παράνομων μεταφορών μέσω αέρος, ξηράς και θάλασσας.
Η Ελλάδα στηρίζει τις δράσεις που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη, αναγνωρίζοντας την Επιχείρηση IRINI ως κρίσιμο και αμερόληπτο εργαλείο για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου όπλων και τη διασφάλιση ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή.
Το ψήφισμα για το εμπάργκο όπλων εγκρίθηκε αρχικά το 2016 (Ψήφισμα 2292) και ανανεώνεται τακτικά από τότε. Φέτος, λόγω αντιρρήσεων από τη Λιβύη, η παράταση αποφασίστηκε για έξι μήνες.
Η Επιχείρηση IRINI, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020 από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εστιάζει στην πρόληψη των παράνομων ροών όπλων προς και από τη Λιβύη, αξιοποιώντας θαλάσσιες επιθεωρήσεις, δορυφορική παρακολούθηση και εναέρια επιτήρηση.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Γενικού Γραμματέα, από τον Νοέμβριο του 2024 έως τον Απρίλιο του 2025, η ναυτική δύναμη της ΕΕ στη Μεσόγειο (EUNAVFOR Med IRINI) ήταν ο μοναδικός περιφερειακός οργανισμός που διεξήγαγε επιθεωρήσεις πλοίων βάσει της εξουσιοδότησης. Κατά την ίδια περίοδο, πραγματοποιήθηκαν 2.271 επικοινωνίες με πλοία, 38 φιλικές προσεγγίσεις και δύο επιθεωρήσεις, χωρίς κατασχέσεις απαγορευμένων ειδών.
Έκτοτε, η Ρωσία απέχει από τις ψηφοφορίες, αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης και κατηγορώντας την για αδιαφανείς επιθεωρήσεις, με την Κίνα να εκφράζει παρόμοιες ανησυχίες.
Η παράταση της εντολής της IRINI έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο συνεχών παραβιάσεων του εμπάργκο όπλων και αβεβαιότητας στην πολιτική μετάβαση της Λιβύης, με τις εθνικές εκλογές να έχουν καθυστερήσει. Η απόφαση του Συμβουλίου στέλνει μήνυμα διαρκούς διεθνούς δέσμευσης.
Τέλος, να σημειωθεί ότι το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό συμμετέχει ενεργά στην επιχείρηση με φρεγάτα από τον Μάιο του 2020.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, χαιρέτισε τη στήριξη του Συμβουλίου και τόνισε τη σημασία της αποστολής IRINI. Υπογράμμισε ότι η εξάμηνη παράταση δίνει την ευκαιρία για περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των μελών του Συμβουλίου και με τις λιβυκές αρχές. Επιπλέον, ο κ. Σέκερης αναφέρθηκε στο νομικό πλαίσιο της Επιχείρησης, βασισμένο στα Ψηφίσματα 2292 και 2733, που εξουσιοδοτούν τις επιθεωρήσεις πλοίων σε διεθνή ύδατα υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Τόνισε την ανάγκη αυστηρής και συνολικής εφαρμογής του εμπάργκο όπλων για την αποτροπή παράνομων μεταφορών μέσω αέρος, ξηράς και θάλασσας.
Η Ελλάδα στηρίζει τις δράσεις που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη, αναγνωρίζοντας την Επιχείρηση IRINI ως κρίσιμο και αμερόληπτο εργαλείο για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου όπλων και τη διασφάλιση ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή.
Το ψήφισμα για το εμπάργκο όπλων εγκρίθηκε αρχικά το 2016 (Ψήφισμα 2292) και ανανεώνεται τακτικά από τότε. Φέτος, λόγω αντιρρήσεων από τη Λιβύη, η παράταση αποφασίστηκε για έξι μήνες.
Η Επιχείρηση IRINI, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020 από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εστιάζει στην πρόληψη των παράνομων ροών όπλων προς και από τη Λιβύη, αξιοποιώντας θαλάσσιες επιθεωρήσεις, δορυφορική παρακολούθηση και εναέρια επιτήρηση.
Λιβύη: Η παράταση της εντολής της IRINI έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο συνεχών παραβιάσεων του εμπάργκο όπλων
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Γενικού Γραμματέα, από τον Νοέμβριο του 2024 έως τον Απρίλιο του 2025, η ναυτική δύναμη της ΕΕ στη Μεσόγειο (EUNAVFOR Med IRINI) ήταν ο μοναδικός περιφερειακός οργανισμός που διεξήγαγε επιθεωρήσεις πλοίων βάσει της εξουσιοδότησης. Κατά την ίδια περίοδο, πραγματοποιήθηκαν 2.271 επικοινωνίες με πλοία, 38 φιλικές προσεγγίσεις και δύο επιθεωρήσεις, χωρίς κατασχέσεις απαγορευμένων ειδών.Έκτοτε, η Ρωσία απέχει από τις ψηφοφορίες, αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης και κατηγορώντας την για αδιαφανείς επιθεωρήσεις, με την Κίνα να εκφράζει παρόμοιες ανησυχίες.
Η παράταση της εντολής της IRINI έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο συνεχών παραβιάσεων του εμπάργκο όπλων και αβεβαιότητας στην πολιτική μετάβαση της Λιβύης, με τις εθνικές εκλογές να έχουν καθυστερήσει. Η απόφαση του Συμβουλίου στέλνει μήνυμα διαρκούς διεθνούς δέσμευσης.
Τέλος, να σημειωθεί ότι το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό συμμετέχει ενεργά στην επιχείρηση με φρεγάτα από τον Μάιο του 2020.