Ο Κάρολ Ναβρότσκι, εθνικιστής ιστορικός και πρώην ερασιτέχνης πυγμάχος, κέρδισε με περίπου 300.000 ψήφους και ποσοστό 50,9%, στον δεύτερο γύρο τις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες στην Πολωνία έναντι του Ραφάλ Τρζασκόφσκι, φιλελεύθερου δημάρχου της Βαρσοβίας, ο οποίος υποστηρίχθηκε από την κεντρώα, φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ.

Επισημένεται πως η νίκη Ναβρότσκι επέφερε πλήγμα στις προσπάθειες της κεντρώας κυβέρνησης Τουσκ να εδραιώσει τον φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό της Βαρσοβίας.

Ο Ναβρότσκι παρουσίασε τον εαυτό του ως τον υποψήφιο που θα κρατήσει υπό έλεγχο την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ. «Δεν θα επιτρέψουμε στον Ντόναλντ Τουσκ να εδραιώσει την εξουσία του», δήλωσε στην ομιλία του μετά τις εκλογές, καταγγέλλοντας την κυβέρνηση ότι επιδιώκει να επιτύχει «μονοπώλιο».

Ο Κάρολ Ναβρότσκι, υποψήφιος του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη PiS , που πρόσκειται στα ακροδεξιά του πολιτικού χάρτη, στηρίχθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βίκτορ Ορμπάν. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συνεχάρη σήμερα την Πολωνία για την εκλογή του εθνικιστή ιστορικού Κάρολ Ναβρότσκι στην προεδρία της χώρας. «Συγχαρητήρια Πολωνία, επέλεξες έναν ΝΙΚΗΤΗ!» έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στο δίκτυό του Truth Social, παραθέτοντας επίσης αυτό που παρουσίασε ως τίτλο από το τηλεοπτικό δίκτυο Newsmax: «Σύμμαχος του Τραμπ κερδίζει στην Πολωνία, σοκάροντας όλη την Ευρώπη».

Σε ανάλυσή του Economist, εκτιμάται πως η νίκη Ναβρότσκι ενδέχεται να παραλύσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αποκαταστήσει το κράτος δικαίου. Ο υποψήφιος που υποστηρίζεται από το PiS είναι νέος στην πολιτική, αλλά θα διαθέτει ένα απλό και ισχυρό εργαλείο: μπορεί να χρησιμοποιήσει το προεδρικό βέτο για να μπλοκάρει την ατζέντα του πρωθυπουργού της χώρας Τουσκ. Η κυβέρνηση δεν διαθέτει την απαιτούμενη πλειοψηφία των δύο τρίτων στο κοινοβούλιο για να το παρακάμψει.

Η νίκη της δεξιάς φαίνεται επίσης πιθανό να προκαλέσει κρίση στη συμμαχία Τουσκ, η οποία απαρτίζεται από προοδευτικούς αριστερούς έως ένα συντηρητικό αγροτικό κόμμα. Το PiS θα προσπαθήσει αναμφίβολα να πείσει τους δεξιούς βουλευτές να αποστατήσουν και να ρίξουν την κυβέρνηση. Ακόμη και αν αποτύχει, οι επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές είναι προγραμματισμένες για το 2027.

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Τουσκ φαίνεται πλέον να είναι ένας πολιτικός χωρίς εξουσία, επισημαίνει το βρετανικό περιοδικό.

Την ίδια στιγμή η νίκη του κ.Ναβρότσκι έχει ήδη τρομάξει τους επενδυτές. Η πολωνική χρηματιστηριακή αγορά, η οποία έχει καταγράψει μία από τις καλύτερες επιδόσεις παγκοσμίως φέτος, σημείωσε πτώση έως και 2% μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.

Ο κ. Τρζασκόφσκι οφείλει εν μέρει την ήττα του στην αδυναμία της κυβέρνησης να υλοποιήσει τα προγράμματά της.

Όταν ο Τουσκ κέρδισε τις εκλογές το 2023, υποσχέθηκε να απομακρύνει γρήγορα τους οπαδούς του PiS από τα δικαστήρια, τα δημόσια μέσα ενημέρωσης και τις κρατικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, ο απερχόμενος πρόεδρος, Αντρέι Ντούντα, ο οποίος επίσης συμμάχησε με το PiS, μπλόκαρε κρίσιμες μεταρρυθμίσεις και συνήθεις διορισμούς.

Ο Τουσκ ανέβαλε μεγάλο μέρος του προγράμματος του για το κράτος δικαίου. Αυτό δεν ήταν σίγουρα λάθος του Τουσκ, αλλά σε άλλες προτεραιότητες, όπως η απελευθέρωση της πρόσβασης στην άμβλωση (που το PiS είχε σχεδόν απαγορεύσει εντελώς), δεν κατάφερε να πείσει τη συμμαχία του.

Οι Πολωνοί έχουν σαφώς χάσει την υπομονή τους: σε δημοσκόπηση της ogb, μιας πολωνικής εταιρείας δημοσκοπήσεων, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, το 47% των ψηφοφόρων δήλωσαν ότι έχουν αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση, ενώ μόνο το 30% είχε θετική γνώμη.

Με τον Ναβρότσκι στο προεδρικό μέγαρο, οι πιθανότητες του Τουσκ να βελτιώσει τη θέση του είναι ελάχιστες. Η ρητορική του εκλεγμένου προέδρου την εκλογική νύχτα ήταν σε μεγάλο βαθμό αρνητική. Κατέκρινε τις οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης και, πιο συγκεκριμένα, δεσμεύτηκε να περιορίσει την εξουσία της. Εκτός από την αποδυνάμωση των προσπαθειών αποπολιτικοποίησης των δικαστηρίων και της απελευθέρωσης των νόμων για την άμβλωση, υποσχέθηκε να εμποδίσει τη στροφή της Πολωνίας προς την πράσινη ενέργεια.

Οι πρόωρες εκλογές πιθανότατα δεν θα ήταν ευνοϊκές για τον Τουσκ και τον Συνασπισμό των Πολιτών (ko). Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Pis έχει τις καλύτερες πιθανότητες να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Θα μπορούσε να σχηματίσει συνασπισμό με την Konfederacja, ένα ακροδεξιό κόμμα που είναι δημοφιλές στους νέους άνδρες και ο υποψήφιος του οποίου συγκέντρωσε σχεδόν το 15% των ψήφων στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.

Ο κ. Τουσκ, και όχι ο κ. Ναβρότσκι, θα συνεχίσει να συμμετέχει στις συνόδους κορυφής της ΕΕ. Ωστόσο, ο εκλεγμένος πρόεδρος αναμένεται να προσπαθήσει να στρέψει τη χώρα προς μια ευρωσκεπτικιστική κατεύθυνση.

«Δεν θέλουμε να είμαστε μια επαρχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε στους υποστηρικτές του σε μια συγκέντρωση. Ο κ. Ναβρότσκι απομακρύνθηκε επίσης από την παραδοσιακά σταθερή υποστήριξη του Pis προς την Ουκρανία, δεσμευόμενος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας να αντιταχθεί στην ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, αν και αυτό είναι απίθανο να συμβεί στο άμεσο μέλλον.

Για πολλούς από τους αντιπάλους του κ. Ναβρότσκι, το πιο ανησυχητικό στοιχείο της νίκης του είναι το σπιλωμένο παρελθόν του. Τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας, δημοσιογράφοι δημοσίευσαν ισχυρισμούς ότι στις αρχές της δεκαετίας του 2000 προμήθευε πόρνες σε πελάτες ενός ξενοδοχείου όπου εργαζόταν.

Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες. Ωστόσο, έχει παραδεχτεί ότι στα 20 του χρόνια συμμετείχε σε μαζικές συμπλοκές με άλλους χούλιγκαν του ποδοσφαίρου. Οι εφημερίδες έγραψαν για εβδομάδες για τη σχέση του με έναν ηλικιωμένο γείτονα, τον οποίο φέρεται να εξαπάτησε για να του πάρει το διαμέρισμα. Ο κ. Ναβρότσκι και οι σύμμαχοί του αποκαλούν αυτές τις κατηγορίες εκστρατεία δυσφήμισης από τον κ. Τρζασκόφσκι και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Το να έχεις έναν πρόεδρο με τέτοια φήμη είναι κακό σημάδι για την υγεία της πολωνικής πολιτικής. Ο Radoslaw Markowski, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών της Βαρσοβίας, θεωρεί ανησυχητικό το γεγονός ότι «ένας άνθρωπος χωρίς πολιτικά προσόντα, που μπερδεύει βασικά ζητήματα και έχει ασαφές παρελθόν» μπορεί να γίνει πρόεδρος. Άλλοι Πολωνοί ανησυχούν περισσότερο ότι η ρητορική του κ. Nawrocki θα αποξενώσει τους Ευρωπαίους συμμάχους. «Η Πολωνία ήταν πάντα στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών πολέμων», δήλωσε ο Marcin, ένας ψηφοφόρος στη Βαρσοβία. «Κανείς δεν θα έρθει να μας υπερασπιστεί αν αποκοπούμε από τον υπόλοιπο ηπειρωτικό χώρο».

Για τους υποστηρικτές του PiS, η νίκη του κ. Ναβρότσκι αποτελεί θρίαμβο επί της διεθνούς φιλελεύθερης ελίτ. Άλλοι ακροδεξιοί επίσης συνεχάρησαν τον νικητή. Ο Σλαβόμιρ Μέντζεν, ηγέτης της Konfederacja, δήλωσε ότι ελπίζει ο εκλεγμένος πρόεδρος «να μην επαναλάβει τα λάθη των προκατόχων του».

Ερασιτέχνης πυγμάχος και ποδοσφαιριστής είναι ο ευρωσκεπτικιστής Κάρολ Ναβρότσκι που εξελέγη πρόεδρος της Πολωνίας

Ο Κάρολ Ναβρότσκι, ο συντηρητικός ιστορικός ο οποίος αναδείχτηκε νικητής στις προεδρικές εκλογές στην Πολωνία, καλλιέργησε την εικόνα του σκληρού τύπου στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας αναρτώντας βίντεο που τον έδειχναν σε σκοπευτήρια και σε ρινγκ πυγμαχίας.

Ενώ ο αντίπαλός του, ο Ράφαλ Τρασκόφσκι, ο φιλελεύθερος δήμαρχος της Βαρσοβίας και σύμμαχος της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, τόνιζε τα ευρωπαϊκά του διαπιστευτήρια, ο Ναβρότσκι συναντήθηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και έλαβε τη στήριξη του Αμερικανού προέδρου για την υποψηφιότητά του για το ανώτατο αξίωμα της χώρας του.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα η εκλογική επιτροπή, ο 42χρονος Ναβρότσκι κέρδισε τις εκλογές με 50,89% των ψήφων.

Σε αντίθεση με άλλους ευρωσκεπτικιστές στην κεντρική Ευρώπη, όπως ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο ή ο Ούγγρος Βίκτορ Ορμπάν, ο Ναβρότσκι υποστηρίζει την παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία για να αντιμετωπίσει τη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στο έδαφός της που μετράει ήδη τρία χρόνια.

Ωστόσο, είχε πει ότι, σε περίπτωση που θα εκλεγόταν, θα εναντιωνόταν στην ένταξη της Ουκρανίας σε δυτικές συμμαχίες, μια θέση που φαίνεται να συμφωνεί με τη μειωμένη υποστήριξη για τους Ουκρανούς μεταξύ των Πολωνών, οι οποίοι έχουν φιλοξενήσει περισσότερους από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες που έφθασαν από την άλλη πλευρά των συνόρων τους.

Οι υποστηρικτές του στο Κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) είχαν στηρίξει την ένταξη του Κιέβου στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ με τη διαδικασία του fast track, όταν βρίσκονταν στην εξουσία μέχρι το τέλος του 2023.

Οι επικριτές του Ναβρότσκι διατείνονται ότι ο νεοεκλεγείς πρόεδρος πυροδοτούσε την ανησυχία σχετικά με τους Ουκρανούς πρόσφυγες σε μια περίοδο κατά την οποία η ακροδεξιά τονίζει τη μετανάστευση, το κόστος διαβίωσης και την ασφάλεια.

Το σλόγκαν της προεκλογικής του εκστρατείας ήταν ''Πρώτα η Πολωνία".

"Ας βοηθήσουμε άλλους, αλλά πρώτα ας φροντίσουμε τους δικούς μας πολίτες", έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον Απρίλιο.

Ο Ναβρότσκι είναι πιθανό να ακολουθήσει παρόμοια πολιτική με τον απερχόμενο πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, σύμμαχο του PiS, ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει το δικαίωμα του βέτο που διαθέτει για να μπλοκάρει τις προσπάθειες της φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησής του για να ακυρώσει τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης κυβέρνησης PiS.

Η ΕΕ υποστηρίζει ότι οι μεταρρυθμίσεις του PiS υπονομεύουν την ανεξαρτησία των δικαστηρίων.

Κατά τις τελευταίες δύο εβδομάδες οι υποψήφιοι επικεντρώθηκαν κυρίως στην εξασφάλιση της στήριξης όσων είχαν ψηφίσει άλλους υποψηφίους στον πρώτο γύρο, κυρίως του ακροδεξιού Σλάβομιρ Μέντζεν, ο οποίος ήρθε τρίτος στις εκλογές με 15%.

Ο Τρασκόφσκι επιχείρησε να τους προσελκύσει με υποσχέσεις για απορρύθμιση της αγοράς.

Από την πλευρά του ο Ναβρότσκι "διαφήμιζε" τα διαπιστευτήριά του ως επικεφαλής του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης (IPN), τη στήριξή του για την οπλοκατοχή, τις παραδοσιακές οικογένειες και τις χριστιανικές αξίες, αλλά και έναν επικριτικό τόνο για την Ουκρανία εναρμονισμένο με εκείνο του Μέντζεν.

Η σύζυγός του Μάρτα, μια δημόσιος υπάλληλος, και τα τρία τους παιδιά είχαν προβεβλημένο ρόλο στην προεκλογική του εκστρατεία.

Το παρελθόν του Ναβρότσκι υπήρξε αντικείμενο έντονου δημόσιου διαλόγου έπειτα από μια σειρά αρνητικών δημοσιευμάτων στα μέσα ενημέρωσης.

Υπήρξαν ερωτήματα σχετικά με την απόκτηση διαμερίσματος από έναν συνταξιούχο και για την παραδοχή ότι είχε συμμετάσχει σε ενορχηστρωμένα επεισόδια.

"Ολες οι αθλητικές μου δραστηριότητες βασίστηκαν στη δύναμη της καρδιάς μου, στη δύναμη των μυών μου, στις γροθιές μου", είπε ο Ναβρότσκι, που είναι ερασιτέχνης πυγμάχος αλλά και ποδοσφαιριστής, στη διάρκεια δημόσιου διαλόγου όταν τον κάλεσαν να δώσει εξηγήσεις για το αν είχε εμπλακεί σε οργανωμένα επεισόδια ανάμεσα σε χούλιγκανς του ποδοσφαίρου.

"Ηταν μια δίκαη αναμέτρηση, ανεξάρτητα από τη μορφή της", απάντησε εκείνος.

Οι οπαδοί του κόμματός του Νόμου και Δικαιοσύνης έχουν κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι καλλιέργησε αντιπαραθέσεις με τη βοήθεια των πολωνικών ειδικών υπηρεσιών και των φιλελεύθερων μέσων ενημέρωσης. Η κυβέρνηση απορρίπτει τις κατηγορίες αυτές.

Ο Ναβρότσκι παρουσίασε τις εκλογές αυτές ως ένα δημοψήφισμα για την κυβέρνηση, την οποία χαρακτήρισε μητροπολιτική ελίτ που δεν έχει επαφή με τις ανησυχίες των πολιτών.

"Είμαι απλώς ένας από εσάς", είπε στους ψηφοφόρους του στην πόλη της ανατολικής Πολωνίας Μπιάλα Ποντλάσκα στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.

Στις 11 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί η ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Τουσκ

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε σήμερα ότι η ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή του -- την οποία ζήτησε ο ίδιος μετά τη νίκη του εθνικιστή υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές -- θα διεξαχθεί στις 11 Ιουνίου.

"Η ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 11 Ιουνίου", δήλωσε ο Τουσκ πριν από την έναρξη υπουργικού συμβουλίου.

Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν χθες, Δευτέρα, ο Κάρολ Ναβρότσκι, που έχει την υποστήριξη του αντιπολιτευόμενου, εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), συγκέντρωσε το 50,89% των ψήφων, έναντι 49,11% για τον φιλοευρωπαίο Ραφάλ Τρασκόφσκι, στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.

Η επιτυχία του εθνικιστή υποψηφίου έρχεται σε αντίθεση με τη φιλοευρωπαϊκή δέσμευση της Πολωνίας υπό τον Τουσκ και τη στήριξή της στην Ουκρανία.