Στο "κόκκινο" η ένταση ΗΠΑ-Ιράν: Εκκενώνονται αμερικανικές πρεσβείες στη Μέση Ανατολή
Σε εξαιρετικά τεταμένο σημείο οι σχέσεις ΗΠΑ - Ιράν
Οι ΗΠΑ προχώρησαν στην απομάκρυνση όλου του «μη απαραίτητου» διπλωματικού προσωπικού, καθώς και των οικογενειών τους, από τις πρεσβείες σε Ιράκ, Μπαχρέιν και Κουβέιτ
Εν μέσω κλιμακούμενης έντασης στη Μέση Ανατολή, οι Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν στην απομάκρυνση όλου του «μη απαραίτητου» διπλωματικού προσωπικού, καθώς και των οικογενειών τους, από τις πρεσβείες σε Ιράκ, Μπαχρέιν και Κουβέιτ.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, το μέτρο ελήφθη στο πλαίσιο της «δέσμευσης για την ασφάλεια των Αμερικανών, εντός και εκτός των συνόρων». Η αποχώρηση αφορά μικρό αριθμό ατόμων, καθώς -όπως σημειώνεται- η πρεσβεία στη Βαγδάτη λειτουργούσε ήδη με περιορισμένο προσωπικό.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Άννα Κέλλυ, ανέφερε πως η απόφαση βασίστηκε σε «πρόσφατη ανασκόπηση της κατάστασης», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη ενημερωθεί για τις εξελίξεις, σύμφωνα με ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο.
Η απομάκρυνση του προσωπικού εντείνει τις ανησυχίες για πιθανή κλιμάκωση, με τις σχέσεις ΗΠΑ–Ιράν να βρίσκονται σε εξαιρετικά τεταμένο σημείο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, το αμερικανικό Πεντάγωνο, υπό τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, έδωσε το «πράσινο φως» για την εθελοντική αποχώρηση των οικογενειών στρατιωτικού προσωπικού από βάσεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Η Κεντρική Διοίκηση (CENTCOM) των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην περιοχή, αναγνωρίζοντας την αυξημένη γεωπολιτική ένταση.
Η ένταση μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης αυξάνεται δραματικά, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να λαμβάνουν νέα μέτρα ασφαλείας και το Ιράν να εκτοξεύει προειδοποιήσεις για αντίποινα. Παράλληλα, οι διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας βρίσκονται σε στασιμότητα, ενισχύοντας τους φόβους για κλιμάκωση στην ευρύτερη περιοχή.
Η αντίδραση της Τεχεράνης ήταν ιδιαίτερα επιθετική. Ο Ιρανός υπουργός Άμυνας, Αζίζ Νασιρζαντέχ, δήλωσε πως σε ενδεχόμενη σύγκρουση, οι αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή που βρίσκονται εντός εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων θα δεχτούν άμεσα πλήγματα. «Ας ελπίσουμε ότι οι συνομιλίες θα ευοδωθούν», πρόσθεσε, προειδοποιώντας πως σε περίπτωση πολεμικής αναμέτρησης, οι ΗΠΑ θα υποστούν «βαρύτερες απώλειες».
Οι συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα βρίσκονται σε αδιέξοδο. Η Τεχεράνη επιμένει πως ο εμπλουτισμός ουρανίου αποτελεί αναφαίρετο κυριαρχικό της δικαίωμα, ενώ η Ουάσινγκτον το θεωρεί απαράβατη «κόκκινη γραμμή». Μετά την απόρριψη της τελευταίας αμερικανικής πρότασης, το Ιράν φέρεται να ετοιμάζει νέα αντιπρόταση για τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας στο podcast Pod Force One της New York Post, εξέφρασε αμφιβολίες για την έκβαση των διαπραγματεύσεων. «Ίσως τελικά να μη θέλουν συμφωνία. Πλέον είμαι λιγότερο αισιόδοξος», ανέφερε, διαβεβαιώνοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιτρέψουν την απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν- «ιδανικά χωρίς να χυθεί αίμα».
Η ιρανική αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ από την πλευρά της επανέλαβε πως η Τεχεράνη δεν στοχεύει στην απόκτηση πυρηνικών όπλων και κατηγόρησε τις ΗΠΑ για στρατιωτικοποίηση της περιοχής και για πολιτικές αποσταθεροποίησης.
Η αβεβαιότητα που επικρατεί στη Μέση Ανατολή έχει άμεσο αντίκτυπο και στις διεθνείς αγορές. Όπως μεταδίδει το Reuters, η είδηση της εκκένωσης της αμερικανικής πρεσβείας στη Βαγδάτη οδήγησε σε άνοδο άνω του 4% στις τιμές του πετρελαίου. Η τιμή του Brent έφτασε στα 69,18 δολάρια το βαρέλι, αντανακλώντας τους φόβους για διατάραξη της ενεργειακής ροής από την περιοχή.
Ταυτόχρονα, η Βρετανική Ναυτιλιακή Αρχή προειδοποίησε τα εμπορικά πλοία να επιδείξουν αυξημένη προσοχή κατά τη διέλευση από τον Περσικό Κόλπο, τον Κόλπο του Ομάν και τα Στενά του Ορμούζ – σημεία στρατηγικής σημασίας που γειτνιάζουν με το Ιράν.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, το μέτρο ελήφθη στο πλαίσιο της «δέσμευσης για την ασφάλεια των Αμερικανών, εντός και εκτός των συνόρων». Η αποχώρηση αφορά μικρό αριθμό ατόμων, καθώς -όπως σημειώνεται- η πρεσβεία στη Βαγδάτη λειτουργούσε ήδη με περιορισμένο προσωπικό.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Άννα Κέλλυ, ανέφερε πως η απόφαση βασίστηκε σε «πρόσφατη ανασκόπηση της κατάστασης», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη ενημερωθεί για τις εξελίξεις, σύμφωνα με ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο.
Η απομάκρυνση του προσωπικού εντείνει τις ανησυχίες για πιθανή κλιμάκωση, με τις σχέσεις ΗΠΑ–Ιράν να βρίσκονται σε εξαιρετικά τεταμένο σημείο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, το αμερικανικό Πεντάγωνο, υπό τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, έδωσε το «πράσινο φως» για την εθελοντική αποχώρηση των οικογενειών στρατιωτικού προσωπικού από βάσεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Η Κεντρική Διοίκηση (CENTCOM) των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην περιοχή, αναγνωρίζοντας την αυξημένη γεωπολιτική ένταση.
Οι αμερικανικές πρεσβείες στη Μέση Ανατολή που επηρεάζονται
- Η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαγδάτη αναμένεται να εκκενωθεί μερικώς, κατά προτίμηση με εμπορικά μέσα, ωστόσο το αμερικανικό Πεντάγωνο είναι έτοιμο να παρέμβει, αν χρειαστεί.
- Εθελοντική αποχώρηση εγκρίθηκε για οικογένειες στρατιωτικών στο Μπαχρέιν και στο Κουβέιτ.
- Στο Κατάρ, όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη αμερικανική βάση στην περιοχή (Al Udeid), δεν έχουν δοθεί εντολές εκκένωσης και οι επιχειρήσεις συνεχίζονται κανονικά.
Κλιμάκωση στις σχέσεις ΗΠΑ–Ιράν: Απειλές, εκκενώσεις και διπλωματικό αδιέξοδο
Η ένταση μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης αυξάνεται δραματικά, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να λαμβάνουν νέα μέτρα ασφαλείας και το Ιράν να εκτοξεύει προειδοποιήσεις για αντίποινα. Παράλληλα, οι διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας βρίσκονται σε στασιμότητα, ενισχύοντας τους φόβους για κλιμάκωση στην ευρύτερη περιοχή.Η αντίδραση της Τεχεράνης ήταν ιδιαίτερα επιθετική. Ο Ιρανός υπουργός Άμυνας, Αζίζ Νασιρζαντέχ, δήλωσε πως σε ενδεχόμενη σύγκρουση, οι αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή που βρίσκονται εντός εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων θα δεχτούν άμεσα πλήγματα. «Ας ελπίσουμε ότι οι συνομιλίες θα ευοδωθούν», πρόσθεσε, προειδοποιώντας πως σε περίπτωση πολεμικής αναμέτρησης, οι ΗΠΑ θα υποστούν «βαρύτερες απώλειες».
Διπλωματικό τέλμα στο πυρηνικό ζήτημα
Οι συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα βρίσκονται σε αδιέξοδο. Η Τεχεράνη επιμένει πως ο εμπλουτισμός ουρανίου αποτελεί αναφαίρετο κυριαρχικό της δικαίωμα, ενώ η Ουάσινγκτον το θεωρεί απαράβατη «κόκκινη γραμμή». Μετά την απόρριψη της τελευταίας αμερικανικής πρότασης, το Ιράν φέρεται να ετοιμάζει νέα αντιπρόταση για τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων.Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας στο podcast Pod Force One της New York Post, εξέφρασε αμφιβολίες για την έκβαση των διαπραγματεύσεων. «Ίσως τελικά να μη θέλουν συμφωνία. Πλέον είμαι λιγότερο αισιόδοξος», ανέφερε, διαβεβαιώνοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιτρέψουν την απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν- «ιδανικά χωρίς να χυθεί αίμα».
Η ιρανική αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ από την πλευρά της επανέλαβε πως η Τεχεράνη δεν στοχεύει στην απόκτηση πυρηνικών όπλων και κατηγόρησε τις ΗΠΑ για στρατιωτικοποίηση της περιοχής και για πολιτικές αποσταθεροποίησης.
Οικονομικές συνέπειες
Η αβεβαιότητα που επικρατεί στη Μέση Ανατολή έχει άμεσο αντίκτυπο και στις διεθνείς αγορές. Όπως μεταδίδει το Reuters, η είδηση της εκκένωσης της αμερικανικής πρεσβείας στη Βαγδάτη οδήγησε σε άνοδο άνω του 4% στις τιμές του πετρελαίου. Η τιμή του Brent έφτασε στα 69,18 δολάρια το βαρέλι, αντανακλώντας τους φόβους για διατάραξη της ενεργειακής ροής από την περιοχή.Ταυτόχρονα, η Βρετανική Ναυτιλιακή Αρχή προειδοποίησε τα εμπορικά πλοία να επιδείξουν αυξημένη προσοχή κατά τη διέλευση από τον Περσικό Κόλπο, τον Κόλπο του Ομάν και τα Στενά του Ορμούζ – σημεία στρατηγικής σημασίας που γειτνιάζουν με το Ιράν.
