«Ανεβαίνει» διαρκώς το «θερμόμετρο» γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, που υπάγεται στον ΟΗΕ, να βρίσκει για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια την Τεχεράνη πως δεν «συμμορφώνεται» με τις υποχρεώσεις αναφορικά με τη μη διάδοση πυρηνικών όπλων, με τον ΔΟΑΕ να προειδοποιεί πως μπορεί το θέμα να τεθεί ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά την προειδοποίηση που εξέδωσε ο Οργανισμός την προηγούμενη εβδομάδα, όπου και ανέφερε πως διαπίστωσε μια «έλλειψη συνεργασίας» από ιρανικής πλευράς, ενώ ανέφερε πως υπάρχουν πιθανότητες για ανάπτυξη «κρυφών» δραστηριοτήτων και για την ύπαρξη «αδήλωτου» πυρηνικού υλικού.

Ιράν: Αναπτύσσει νέο «ασφαλές» σημείο εμπλουτισμού ουρανίου

Από την πλευρά του, το Ιράν κάνει λόγο για «πολιτική» απόφαση, ενώ επαναλαμβάνει πως δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου, κάτι που ως γνωστόν αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για το Ισραήλ. Ειδικότερα, το Ιράν δεν θα εγκαταλείψει το δικαίωμά του στον εμπλουτισμό ουρανίου λόγω των αυξανόμενων εντάσεων στην περιοχή, δήλωσε ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος στο Reuters την Πέμπτη, προσθέτοντας ότι μια «φιλική» περιφερειακή χώρα είχε προειδοποιήσει την Τεχεράνη για ένα πιθανό στρατιωτικό χτύπημα από το Ισραήλ, με την είδηση να κάνει τον γύρο του κόσμου, όπως μεταδόθηκε από τα αμερικανικά μέσα.

*Διαβάστε: "Τύμπανα" πολέμου στη Μέση Ανατολή: Το Ισραήλ ετοιμάζεται να χτυπήσει το Ιράν, χωρίς να περιμένει στήριξη από την Ουάσινγκτον

Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι οι εν λόγω εντάσεις είχαν σκοπό να «επηρεάσουν την Τεχεράνη να αλλάξει τη θέση της σχετικά με τα πυρηνικά της δικαιώματα» κατά τη διάρκεια του έκτου γύρου των συνομιλιών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, που θα διεξαχθούν την Κυριακή στο Ομάν. Παράλληλα, η Τεχεράνη διαμηνύει ότι θα αναπτύξει ένα νέο «ασφαλές» σημείο εμπλουτισμού ουρανίου, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.

Τι αναφέρει η έκθεση του ΔΟΑΕ για το Ιράν

Το κείμενο, το οποίο είδε το Reuters, δηλώνει ότι το Ιράν παραβιάζει τις υποχρεώσεις του, δεδομένης της καταδικαστικής έκθεσης που απέστειλε ο ΔΟΑΕ στα κράτη μέλη στις 31 Μαΐου.

«Το Συμβούλιο των Διοικητών... διαπιστώνει ότι οι πολλές αποτυχίες του Ιράν να τηρήσει τις υποχρεώσεις του από το 2019 να παράσχει στον Οργανισμό πλήρη και έγκαιρη συνεργασία όσον αφορά το αδήλωτο πυρηνικό υλικό και τις δραστηριότητες σε πολλαπλές αδήλωτες τοποθεσίες στο Ιράν... συνιστά μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του βάσει της συμφωνίας του για τις διασφαλίσεις με τον Οργανισμό», αναφέρει το κείμενο.

Κεντρικό ζήτημα είναι η αποτυχία του Ιράν να παράσχει στον ΙΑΕΑ αξιόπιστες εξηγήσεις για το πώς βρέθηκαν εκεί ίχνη ουρανίου που εντοπίστηκαν σε μη δηλωμένες τοποθεσίες στο Ιράν, παρά το γεγονός ότι ο οργανισμός ερευνά το θέμα εδώ και χρόνια.

Η έκθεση του ΙΑΕΑ της 31ης Μαΐου, μια «ολοκληρωμένη» έκθεση των εξελίξεων που είχε ζητήσει το συμβούλιο, διαπίστωσε ότι τρεις από τις τέσσερις τοποθεσίες «αποτελούσαν μέρος ενός αδήλωτου δομημένου πυρηνικού προγράμματος που εκτελούσε το Ιράν μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και ότι σε ορισμένες δραστηριότητες χρησιμοποιήθηκε αδήλωτο πυρηνικό υλικό».

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών και ο ΔΟΑΕ πιστεύουν εδώ και καιρό ότι το Ιράν είχε ένα μυστικό, συντονισμένο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων που σταμάτησε το 2003, αν και μεμονωμένα πειράματα συνεχίστηκαν για αρκετά χρόνια. Ο γενικός διευθυντής του ΙΑΕΑ Ραφαέλ Γκρόσι δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι τα ευρήματα ήταν σε γενικές γραμμές συνεπή με αυτό.

Το Ιράν αρνείται ότι επιδίωξε ποτέ πυρηνικά όπλα.

Ενώ το ψήφισμα υπαινίχθηκε την αναφορά του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, διπλωμάτες δήλωσαν ότι θα χρειαστεί ένα δεύτερο ψήφισμα για να το στείλει εκεί, όπως συνέβη την τελευταία φορά που το Ιράν θεωρήθηκε να μην συμμορφώνεται με τον στόχο της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων τον Σεπτέμβριο του 2005, και ακολούθησε παραπομπή τον Φεβρουάριο του 2006.

Με πληροφορίες από BBC, Sky News, Al Arabiya