Η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής αστάθειας στη Μέση Ανατολή, με επιπτώσεις που ξεπέρασαν κατά πολύ τα αρχικά όρια της παλαιστινο-ισραηλινής σύγκρουσης. Αυτό που ξεκίνησε ως μια τοπική επίθεση εξελίχθηκε γρήγορα σε μια πολυδιάστατη περιφερειακή κρίση, με το Ισραήλ να επεκτείνει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις σε πέντε διαφορετικές χώρες.

Διαβάστε: Ισραήλ: Πώς ο IDF "ξεγέλασε" το Ιράν - Η επιχείρηση "ραντεβού θανάτου"

Η κλιμάκωση αυτή αντικατοπτρίζει τη σύνθετη γεωπολιτική δυναμική της περιοχής, όπου τοπικές συγκρούσεις διαπλέκονται με ευρύτερους περιφερειακούς ανταγωνισμούς. Το λεγόμενο «Άξονας της Αντίστασης» - η συμμαχία υπό την ηγεσία του Ιράν που περιλαμβάνει τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ, τους Χούτι της Υεμένης και διάφορες φατρίες στη Συρία και το Ιράκ - ενεργοποιήθηκε σε πολλαπλά μέτωπα, δημιουργώντας ένα πρωτοφανές σενάριο ταυτόχρονων συγκρούσεων.

Αυτή η ανάλυση εξετάζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ σε πέντε χώρες: την Παλαιστίνη (Λωρίδα της Γάζας), τον Λίβανο, τη Συρία, την Υεμένη και το Ιράν. Κάθε μέτωπο παρουσιάζει διαφορετικές προκλήσεις και χαρακτηριστικά, από τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι τις στρατηγικές αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράν. Η κατανόηση αυτής της πολυπλοκότητας είναι κρίσιμη για την αξιολόγηση των τρεχουσών εξελίξεων και των πιθανών μελλοντικών σεναρίων στη Μέση Ανατολή.

Οι πέντε χώρες στις οποίες επιτέθηκε το Ισραήλ μετά την 7η Οκτωβρίου

1. Παλαιστίνη/Λωρίδα της Γάζας

Η Γάζα παραμένει ο κύριος στόχος των ισραηλινών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ιανουαρίου 2025, η συγκρίσιμη εκτίμηση για θανάτους από τραυματικούς τραυματισμούς θα ήταν περίπου 80.000. Η κρίση έχει επηρεάσει δραματικά τον παλαιστινιακό πληθυσμό, καθώς μια έρευνα του PCPSR έδειξε ότι πάνω από το 60% των κατοίκων της Γάζας έχουν χάσει μέλη της οικογένειάς τους από την αρχή του πολέμου.

Η πλειονότητα των επιθέσεων έχει γίνει σε παλαιστινιακό έδαφος, συγκεκριμένα στη Λωρίδα της Γάζας, με 10.389 περιστατικά που αντιστοιχούν σε περισσότερο από 60% των συνολικών επιθέσεων. Αυτά τα στοιχεία αντικατοπτρίζουν την ένταση και τη διάρκεια των επιχειρήσεων στον παλαιστινιακό θύλακα.

2. Λίβανος

Η κρίση της Μέσης Ανατολής εισήλθε σε νέα φάση μετά από δύο εβδομάδες πρωτοφανών ισραηλινών επιθέσεων στον Λίβανο και τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ στις 27 Σεπτεμβρίου. Το Ισραήλ πραγματοποίησε 6.544 επιθέσεις στον Λίβανο (38% των συνολικών επιθέσεων), επεκτείνοντας τις επιχειρήσεις του για να στοχεύσει τη Χεζμπολάχ, σημαντικότερο σύμμαχο της Χαμάς.

Οι επιχειρήσεις στον Λίβανο περιλαμβάνουν τόσο αεροπορικές επιδρομές όσο και χερσαίες εισβολές στα νότια σύνορα, με στόχο την εξουδετέρωση της στρατιωτικής υποδομής της Χεζμπολάχ και τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας.

3. Συρία

Τον περασμένο μήνα, το Ισραήλ εξαπέλυσε επίσης επιθέσεις εναντίον της Χεζμπολάχ και των ιρανικών δικτύων εφοδιασμού στη Συρία. Η Συρία με 144 καταγεγραμμένα περιστατικά αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής του Ισραήλ κατά των ιρανικών δυνάμεων και των συμμάχων τους στην περιοχή.

Στις 26 Οκτωβρίου 2024, το Ισραήλ εξαπέλυσε τρία κύματα επιθέσεων εναντίον 20 τοποθεσιών στο Ιράν και άλλες τοποθεσίες στο Ιράκ και τη Συρία. Οι επιθέσεις αυτές στοχεύουν κυρίως στις γραμμές εφοδιασμού όπλων και στις βάσεις ιρανικών δυνάμεων.

4. Υεμένη

Το Ισραήλ εντείνει τις αεροπορικές επιδρομές κατά των Χούτι στην Υεμένη. Οι αντάρτες Χούτι της Υεμένης έχουν εκτοξεύσει πυραύλους κατά του Ισραήλ και εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, γεγονός που προκάλεσε ισραηλινές αντεπιθέσεις.

Η συμμετοχή των Χούτι στη σύγκρουση έχει διεθνείς επιπτώσεις, καθώς οι επιθέσεις τους στα εμπορικά πλοία έχουν διαταράξει τη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα, μια από τις πιο σημαντικές εμπορικές διαδρομές παγκοσμίως.

5. Ιράν

Τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο του 2024, το Ιράν έκανε το πρωτοφανές βήμα να επιτεθεί άμεσα στο Ισραήλ. Η επιχείρηση "Ημέρες Μετάνοιας" του Οκτωβρίου 2024 ήταν η μεγαλύτερη επίθεση κατά του Ιράν από τον ιρανο-ιρακινό πόλεμο.

Τον Απρίλιο του 2024, το Ιράν εξαπέλυσε μια επίθεση με πυραύλους και drones κατά του Ισραήλ με τις υποστηρικτικές του φατρίες ως απάντηση στην ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στο ιρανικό συγκρότημα πρεσβείας στη Δαμασκό. Αυτή ήταν η πρώτη άμεση επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ, σηματοδοτώντας μια νέα κλιμάκωση στις ήδη τεταμένες σχέσεις.