Οι ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν είχαν στόχο το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) στόχευσαν τρεις κρίσιμες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου.

Τα χτυπήματα επικεντρώθηκαν στις εγκαταστάσεις Νατάνζ, Ισφαχάν και Φορντό. Επίσης στοχεύτηκαν κορυφαίοι Ιρανοί επιστήμονες της πυρηνικής έρευνας.


Επιπτώσεις στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν

Δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν τη σοβαρότητα των χτυπημάτων. Ειδικοί συγκλίνουν ότι οι επιθέσεις επηρέασαν σημαντικά τουλάχιστον δύο εγκαταστάσεις του πυρηνικού προγράμματος.

Ο Αλί Βαέζ του International Crisis Group εξηγεί: «Η αλυσίδα πυρηνικής παραγωγής έχει διαταραχθεί». Η διαταραχή αφορά την πολύπλοκη διαδικασία δημιουργίας πυρηνικού όπλου.

Παρά τις ζημιές, το Ιράν διαθέτει την τεχνογνωσία για αποκατάσταση. Ο Βαέζ προειδοποιεί ότι η αλυσίδα μπορεί να αποκατασταθεί σε λίγους μήνες.


Ανάλυση ζημιών ανά εγκατάσταση

Νατάνζ: Η σημαντικότερη πληγή

Οι επιθέσεις στο Νατάνζ ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικές. Οι βομβαρδισμοί κατέστρεψαν το υπέργειο τμήμα του εργοστασίου εμπλουτισμού καυσίμων.

Κύριες Ζημιές:

  • Καταστροφή υπέργειου τμήματος εργοστασίου

  • Διακοπή ηλεκτροδότησης υπόγειων επιπέδων

  • Πιθανή ζημιά σε φυγοκεντρητές εμπλουτισμού

Η εγκατάσταση λειτουργεί από το 2003. Εκεί το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο σε καθαρότητα έως 60%, σύμφωνα με τον IAEA.


Κρίσιμη σημασία της ηλεκτροδότησης

Η διακοπή ρεύματος είναι καθοριστική για τις υπόγειες εγκαταστάσεις. Οι φυγοκεντρητές περιστρέφονται με εξαιρετική ταχύτητα. Αν απενεργοποιηθούν ξαφνικά, μπορεί να υποστούν ανεπανόρθωτη ζημιά.

Χαρακτηριστικά Νατάνζ:

  • Έξι υπέργεια κτίρια

  • Τρία υπόγεια κτίρια

  • Χωρητικότητα έως 50.000 φυγοκεντρητών

Ισφαχάν: Αντικρουόμενοι ισχυρισμοί

Η έκταση ζημιών στο Ισφαχάν παραμένει ασαφής. Ο IAEA αναφέρει ζημιές σε τέσσερα κρίσιμα κτίρια. Αντίθετα, το Ιράν ισχυρίζεται περιορισμένες ζημιές. Δορυφορικές φωτογραφίες επιβεβαιώνουν σαφείς ζημιές σε τρία κτίρια. Η εγκατάσταση αποτελεί το μεγαλύτερο πυρηνικό ερευνητικό συγκρότημα του Ιράν.


Φορντό: Ο δυσκολότερος στόχος

Το εργοστάσιο Φορντό είναι θαμμένο βαθιά στα βουνά κοντά στο Κομ. Στεγάζει προηγμένους φυγοκεντρητές για εμπλουτισμό υψηλής καθαρότητας. Το 2023, βρέθηκαν εκεί σωματίδια ουρανίου 83,7% καθαρότητας. Αυτό πλησιάζει το 90% που απαιτείται για πυρηνικό όπλο.


Μελλοντικές προοπτικές

Ο Τζέιμς Άκτον του Carnegie Endowment τονίζει: «Αν το Φορντό παραμείνει λειτουργικό, οι επιθέσεις μπορούν να επιβραδύνουν ελάχιστα την πορεία προς τη βόμβα».

Η καταστροφή των μεγάλων υπόγειων εγκαταστάσεων στο Φορντό θα είναι εξαιρετικά δύσκολη για τις IDF.

Ο IAEA επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει διαρροή ραδιενέργειας εκτός εγκαταστάσεων. Ωστόσο, υπάρχει εσωτερική ραδιενεργή μόλυνση σε διαχειρίσιμα επίπεδα.


Στρατηγικές επιπτώσεις

Οι επιθέσεις αποτελούν σημαντικό πλήγμα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Παρά τις ζημιές, η χώρα διατηρεί ικανότητες αποκατάστασης.

Η διαταραχή της αλυσίδας παραγωγής δημιουργεί χρονικό περιθώριο. Όμως το Ιράν μπορεί να επανέλθει εντός μηνών με την υπάρχουσα τεχνογνωσία.

Πηγή: CNN