Ανάλυση Politico: Πώς αποφάσισε ο Τραμπ να βομβαρδίσει το Ιράν
Προβληματισμός στον Λευκό Οίκο για την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ
Ο Τραμπ σύμφωνα με το Politico είχε πειστεί για την σπάνια ευκαιρία προκειμένου να αποδυναμωθεί η Τεχεράνη
Μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να εμφανίστηκε περιχαρής το βράδυ του Σαββάτου ανακοινώνοντας το χτύπημα των ΗΠΑ στο Ιράν, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι στο εσωτερικό της κυβέρνησης δενεπικρατούσε ανησυχία, καθώς αξιωματούχοι προετοιμάζονταν για ενδεχόμενη αντεπίθεση από το Ιράν. Η απόφαση για την αποστολή βομβαρδιστικών B-2 με σκοπό να πλήξουν στόχους στο Ιράν αποτελεί τη σημαντικότερη στρατιωτική ενέργεια της προεδρίας Τραμπ και εγκυμονεί τον κίνδυνο εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια ακόμη σύρραξη στη Μέση Ανατολή, κάτι που τόσο ο Τραμπ όσο και ο αντιπρόεδρος του, Τζέι Ντι Βανς, είχαν δεσμευτεί να αποφύγουν.
Διαβάστε εδώ: Ερωτήματα για τα πυρηνικά του Ιράν: Δορυφορικές εικόνες δείχνουν κινητικότητα την προηγουμένη των βομβαρδισμών των ΗΠΑ - "Τα καταστρέψαμε", είπε ο Τραμπ
«Δεν γνωρίζουμε πόσο βαθιά θα μπούμε σε μια παρατεταμένη σύγκρουση», ήταν η χαρακτηριστική δήλωση κυβερνητικού αξιωματούχου ο οποίος μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας. «Αυτή τη στιγμή, το μήνυμα είναι ότι θέλουμε να εξαλείψουμε την πυρηνική ικανότητα και να επικεντρωθούμε στις διαπραγματεύσεις», συμπλήρωσε ο ίδιος αξιωματούχος.
Παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ έδειχνε να επιθυμεί αποκλιμάκωση, ταυτόχρονα εξέταζε στρατιωτικές επιλογές, όπως δήλωσε ο πρώτος κυβερνητικός αξιωματούχος. «Μελέτησε διάφορα σενάρια επιθέσεων και επέλεξε ένα περιορισμένο και στοχευμένο», ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος. Ο ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου άφησε να εννοηθεί νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα ότι ένα «χειρουργικό πλήγμα», χωρίς την ανάπτυξη στρατευμάτων στο έδαφος ή άμεση απειλή για αμερικανικές ζωές, δεν θα παραβίαζε τη δέσμευση του Τραμπ να αποφύγει μακροχρόνιους και δαπανηρούς πολέμους, που χαρακτήρισαν προηγούμενες κυβερνήσεις.
Πάντως κατά την ολιγόλεπτη ομιλία του το Σάββατο, ο Τραμπ φάνηκε να υπονοεί ότι οι αμερικανικές επιθέσεις στο Ιράν έχουν προς το παρόν ολοκληρωθεί. Παράλληλα δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων που συμμετείχαν στις επιθέσεις, τονίζοντας ότι ελπίζει πως η συνδρομή τους δεν θα χρειαστεί ξανά.
Την ίδια ώρα, κάλεσε την Τεχεράνη να επιδιώξει την ειρήνη, προειδοποιώντας πως αν δεν το πράξει, το Ιράν θα αντιμετωπίσει «μια τραγωδία πολύ μεγαλύτερη» από αυτή που έχει ζήσει τις τελευταίες οκτώ ημέρες, κατά τις οποίες το Ισραήλ έχει πλήξει στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις ανά τη χώρα.
Ωστόσο καθοριστικής σημασίας θα είναι πλέον η αντίδραση του Ιράν. Πάνω από 40.000 Αμερικανοί στρατιώτες και πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου Άμυνας βρίσκονται σε χώρες της Μέσης Ανατολής και ενδεχομένως μπορεί να αποτελέσουν στόχους εφόσον η Τεχεράνη επιλέξει να ανταποδώσει.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκτιμά πως το Ιράν και το δίκτυο των συμμάχων του στην περιοχή έχουν αποδυναμωθεί επαρκώς από τις ισραηλινές επιχειρήσεις τις τελευταίες εβδομάδες, περιορίζοντας έτσι τις δυνατότητες αντίδρασης και αποτροπής ευρύτερης σύρραξης. Σύμφωνα με αμερικανό αξιωματούχο είναι «ρεαλιστικό ενδεχόμενο» το Ιράν είτε να υποχωρήσει είτε να αντιδράσει με τρόπο περιορισμένο, που θα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας σύντομης διπλωματικής αποκλιμάκωσης.
«Πρόκειται για αχαρτογράφητα νερά για το Ιράν», ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος και συμπλήρωσε ότι «το καθεστώς επιχειρούσε να αποτρέψει αμερικανική επίθεση από την ίδρυσή του». Παρόλα αυτά, εντός του περιβάλλοντος Τραμπ παραμένει η ανησυχία. «Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για κλιμάκωση», δήλωσε πρόσωπο με γνώση των εσωτερικών συζητήσεων. Σε περιπτωση που υπάρξει μαζικό πλήγμα με αμερικανικά θύματα ως αποτέλεσμα ιρανικής αντίδρασης, «θα υπάρξει πίεση προς τις ΗΠΑ να εμπλακούν περαιτέρω».
Πάντως ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ «θα δεχθεί πίεση να αποδείξει ότι οι επιθέσεις ήταν όσο επιτυχημένες ισχυρίζεται ο Τραμπ», πρόσθεσε η ίδια πηγή, σημειώνοντας ότι το Πεντάγωνο είχε εκτιμήσει πως θα απαιτούνταν 30 ημέρες συνεχών βομβαρδισμών για την πλήρη καταστροφή των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, λόγω του βάθους και της διασποράς τους.
Στο μεταξύ ο Λευκός Οίκος ενημέρωσε την ηγεσία του Κογκρέσου και των δύο κομμάτων για τις επιθέσεις, σύμφωνα με ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο. Ωστόσο, Δημοκρατικοί, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής των επιτροπών Πληροφοριών της Βουλής και της Γερουσίας εξέφρασαν διαμαρτυρίες, δηλώνοντας πως δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων. «Σύμφωνα με το Σύνταγμα που έχουμε ορκιστεί να υπερασπιζόμαστε, η εμπλοκή μου πρέπει να προηγείται των βομβαρδισμών», έγραψε ο Δημοκρατικός βουλευτής Τζιμ Χάιμς στο X.
Ο ηγέτης της μειοψηφίας στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, έλαβε μόλις λίγη ώρα πριν από την ανακοίνωση μία τυπική ειδοποίηση χωρίς λεπτομέρειες. Το Σάββατο, η αμερικανική κυβέρνηση ενημέρωσε επίσης τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, Βρετανία και Γαλλία, για τις προγραμματισμένες επιθέσεις, σύμφωνα με διπλωμάτες των δύο χωρών.
Αν και η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να πλήξει τα πυρηνικά εργοστάσια του Ιράν ελήφθη την τελευταία εβδομάδα, στην εξωτερική πολιτική του εδώ και χρόνια κυριαρχούσε η πεποίθηση ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. «Αποφάσισα εδώ και καιρό ότι δεν θα το επιτρέψω. Δεν θα συνεχιστεί», δήλωσε στην ομιλία του το Σάββατο.
Διαβάστε εδώ: Ερωτήματα για τα πυρηνικά του Ιράν: Δορυφορικές εικόνες δείχνουν κινητικότητα την προηγουμένη των βομβαρδισμών των ΗΠΑ - "Τα καταστρέψαμε", είπε ο Τραμπ
«Δεν γνωρίζουμε πόσο βαθιά θα μπούμε σε μια παρατεταμένη σύγκρουση», ήταν η χαρακτηριστική δήλωση κυβερνητικού αξιωματούχου ο οποίος μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας. «Αυτή τη στιγμή, το μήνυμα είναι ότι θέλουμε να εξαλείψουμε την πυρηνική ικανότητα και να επικεντρωθούμε στις διαπραγματεύσεις», συμπλήρωσε ο ίδιος αξιωματούχος.
Ο Τραμπ είχε πειστεί για την σπάνια ευκαιρία προκειμένου να αποδυναμωθεί η Τεχεράνη
Όπως επισημαίνει το Politico, κατά τον Λευκό Οίκο, ο κ. Τραμπ τις τελευταίες ημέρες είχε πειστεί ότι είχε μια σπάνια ευκαιρία να εξουδετερώσει την πυρηνική δυνατότητα της Τεχεράνης με ελάχιστο κίνδυνο για το αμερικανικό προσωπικό. Τα σχέδια για την επίθεση βρίσκονταν ήδη σε εξέλιξη όταν ο πρόεδρος δήλωνε ότι θα αποφασίσει «εντός δύο εβδομάδων» αν θα ενταχθεί στην προσπάθεια του Ισραήλ να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του ισλαμιστικού καθεστώτος, σύμφωνα με δεύτερο κυβερνητικό αξιωματούχο και άτομο κοντά στον Λευκό Οίκο.Παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ έδειχνε να επιθυμεί αποκλιμάκωση, ταυτόχρονα εξέταζε στρατιωτικές επιλογές, όπως δήλωσε ο πρώτος κυβερνητικός αξιωματούχος. «Μελέτησε διάφορα σενάρια επιθέσεων και επέλεξε ένα περιορισμένο και στοχευμένο», ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος. Ο ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου άφησε να εννοηθεί νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα ότι ένα «χειρουργικό πλήγμα», χωρίς την ανάπτυξη στρατευμάτων στο έδαφος ή άμεση απειλή για αμερικανικές ζωές, δεν θα παραβίαζε τη δέσμευση του Τραμπ να αποφύγει μακροχρόνιους και δαπανηρούς πολέμους, που χαρακτήρισαν προηγούμενες κυβερνήσεις.
Πάντως κατά την ολιγόλεπτη ομιλία του το Σάββατο, ο Τραμπ φάνηκε να υπονοεί ότι οι αμερικανικές επιθέσεις στο Ιράν έχουν προς το παρόν ολοκληρωθεί. Παράλληλα δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων που συμμετείχαν στις επιθέσεις, τονίζοντας ότι ελπίζει πως η συνδρομή τους δεν θα χρειαστεί ξανά.
Την ίδια ώρα, κάλεσε την Τεχεράνη να επιδιώξει την ειρήνη, προειδοποιώντας πως αν δεν το πράξει, το Ιράν θα αντιμετωπίσει «μια τραγωδία πολύ μεγαλύτερη» από αυτή που έχει ζήσει τις τελευταίες οκτώ ημέρες, κατά τις οποίες το Ισραήλ έχει πλήξει στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις ανά τη χώρα.
Ωστόσο καθοριστικής σημασίας θα είναι πλέον η αντίδραση του Ιράν. Πάνω από 40.000 Αμερικανοί στρατιώτες και πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου Άμυνας βρίσκονται σε χώρες της Μέσης Ανατολής και ενδεχομένως μπορεί να αποτελέσουν στόχους εφόσον η Τεχεράνη επιλέξει να ανταποδώσει.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκτιμά πως το Ιράν και το δίκτυο των συμμάχων του στην περιοχή έχουν αποδυναμωθεί επαρκώς από τις ισραηλινές επιχειρήσεις τις τελευταίες εβδομάδες, περιορίζοντας έτσι τις δυνατότητες αντίδρασης και αποτροπής ευρύτερης σύρραξης. Σύμφωνα με αμερικανό αξιωματούχο είναι «ρεαλιστικό ενδεχόμενο» το Ιράν είτε να υποχωρήσει είτε να αντιδράσει με τρόπο περιορισμένο, που θα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας σύντομης διπλωματικής αποκλιμάκωσης.
Τα αχαρτογράφητα νερά του Ιράν
«Πρόκειται για αχαρτογράφητα νερά για το Ιράν», ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος και συμπλήρωσε ότι «το καθεστώς επιχειρούσε να αποτρέψει αμερικανική επίθεση από την ίδρυσή του». Παρόλα αυτά, εντός του περιβάλλοντος Τραμπ παραμένει η ανησυχία. «Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για κλιμάκωση», δήλωσε πρόσωπο με γνώση των εσωτερικών συζητήσεων. Σε περιπτωση που υπάρξει μαζικό πλήγμα με αμερικανικά θύματα ως αποτέλεσμα ιρανικής αντίδρασης, «θα υπάρξει πίεση προς τις ΗΠΑ να εμπλακούν περαιτέρω».Πάντως ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ «θα δεχθεί πίεση να αποδείξει ότι οι επιθέσεις ήταν όσο επιτυχημένες ισχυρίζεται ο Τραμπ», πρόσθεσε η ίδια πηγή, σημειώνοντας ότι το Πεντάγωνο είχε εκτιμήσει πως θα απαιτούνταν 30 ημέρες συνεχών βομβαρδισμών για την πλήρη καταστροφή των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, λόγω του βάθους και της διασποράς τους.
Στο μεταξύ ο Λευκός Οίκος ενημέρωσε την ηγεσία του Κογκρέσου και των δύο κομμάτων για τις επιθέσεις, σύμφωνα με ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο. Ωστόσο, Δημοκρατικοί, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής των επιτροπών Πληροφοριών της Βουλής και της Γερουσίας εξέφρασαν διαμαρτυρίες, δηλώνοντας πως δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων. «Σύμφωνα με το Σύνταγμα που έχουμε ορκιστεί να υπερασπιζόμαστε, η εμπλοκή μου πρέπει να προηγείται των βομβαρδισμών», έγραψε ο Δημοκρατικός βουλευτής Τζιμ Χάιμς στο X.
Ο ηγέτης της μειοψηφίας στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, έλαβε μόλις λίγη ώρα πριν από την ανακοίνωση μία τυπική ειδοποίηση χωρίς λεπτομέρειες. Το Σάββατο, η αμερικανική κυβέρνηση ενημέρωσε επίσης τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, Βρετανία και Γαλλία, για τις προγραμματισμένες επιθέσεις, σύμφωνα με διπλωμάτες των δύο χωρών.
Αν και η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να πλήξει τα πυρηνικά εργοστάσια του Ιράν ελήφθη την τελευταία εβδομάδα, στην εξωτερική πολιτική του εδώ και χρόνια κυριαρχούσε η πεποίθηση ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. «Αποφάσισα εδώ και καιρό ότι δεν θα το επιτρέψω. Δεν θα συνεχιστεί», δήλωσε στην ομιλία του το Σάββατο.
