Κρίση στη Μέση Ανατολή: Τι λένε διπλωμάτες στο parapolitika.gr για την κλιμάκωση στην ένταση Ιράν - Ισραήλ και την εμπλοκή των ΗΠΑ
Ένας πόλεμος χωρίς προβλέψιμο τέλος…
Κοινή πεποίθηση των διπλωματών είναι ότι το χτύπημα Τραμπ συσπειρώνει γύρω από το καθεστώς Χαμεϊνί ακόμη και τους αντιφρονούντες. Τι μέλλει γενέσθαι στη Μέση Ανατολή

Όλα τα σενάρια είναι πάνω στο τραπέζι εκτιμούν διπλωμάτες, μιλώντας στο parapolitika.gr, που υπηρέτησαν σε χώρες της Μέσης Ανατολής και ακαδημαϊκοί που μελετούν τις διαμορφούμενες ισορροπίες των τελευταίων χρόνων στο περίκλειστο αυταρχικό καθεστώς του Ιράν. Μετά το χτύπημα του προέδρου Τραμπ, δίνουν στο parapolitika.gr τις εκτιμήσεις τους για την υπό εξέλιξη εμπόλεμη κατάσταση και αναλύουν τα δεδομένα με βάση την εμπειρία ζωής από τις διπλωματικές τους αποστολές ανά τον κόσμο. Κοινή πεποίθηση είναι ότι το χτύπημα Τραμπ συσπειρώνει γύρω από το καθεστώς Χαμεϊνί ακόμη και τους αντιφρονούντες. Η σημαία της χώρας είναι για τους Ιρανούς το σύμβολο ενάντια στον ξένο αποσταθεροποιητικό παράγοντα. Οι διπλωμάτες εικάζουν στο parapolitika.gr ότι πιθανά το Ιράν είναι αυτό που θα αντέξει έναντι του Ισραήλ, το οποίο φαίνεται να έχει εμπλακεί σε μία υπόθεση από την οποία δύσκολα θα ξεφύγει.
Διαβάστε: Μέση Ανατολή: Σε συναγερμό η Αθήνα για τις γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις της κλιμάκωσης της κρίσης - Τι φοβάται η κυβέρνηση
«Κίνδυνος διασποράς ραδιενεργού υλικού στην Κύπρο από το Ιράν» εκτιμά για τη Μέση Ανατολή ο πρέσβης ε.τ. Γιώργος Πουκαμισάς
Ο πρέσβης ε.τ. Γιώργος Πουκαμισάς εκτιμά ότι αυτός ο πόλεμος δεν θα λήξει σύντομα και ότι ακόμα και τώρα η ανατροπή του καθεστώτος δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Όπως μας εξηγεί «λόγω των εξωτερικών επιθέσεων από το Ισραήλ, ο κόσμος στο Ιράν, ακόμα και οι αντιφρονούντες, μοιραία συσπειρώνονται ή τουλάχιστον κατεβάζουν τη φωνή τους έναντι του καθεστώτος. Αισθάνονται πραγματικά ότι τους πολεμάει ο μεγάλος σατανάς που είναι το Ισραήλ και οι Αμερικανοί και επομένως το καθεστώς για κάποιο χρονικό διάστημα θα συνεχίσει απρόσβλητο. Εκείνο που μπορώ εγώ να σκεφτώ είναι ότι μπορεί να αλλάξουν οι ισορροπίες εντός του σημερινού καθεστώτος. Βέβαια, ο πόλεμος θα συνεχίσει. Διότι το Ιράν έχει ακόμα πολύ σημαντικό στοκ πυραύλων, διαφόρων βεληνεκούς. Και όπως είδαμε όλοι τεράστιας ακρίβειας. Αυτά θα συνεχίσουν».Στο ερώτημα για τον χρόνο αντοχής του Ιράν από τις επιθέσεις, ο κ. Πουκαμισάς αντιστρέφει την οπτική: «Κοιτάξτε, εγώ θα το πάω και αλλιώς. Πόσο θα αντέξει το Ισραήλ. Διότι το αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης είναι αμφίρροπο. Διότι αν δεν ήταν αμφίρροπο δεν θα είχαν επέμβει οι Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επενέβησαν επειδή ακριβώς είναι αμφίρροπο. Για πόσο δεν είμαι σε θέση να εκτιμήσω και δεν ξέρω ποιος είναι σε θέση να εκτιμήσει. Δεν πρόκειται το Ιράν στο άμεσο μέλλον να καταθέσει τα όπλα. Επίσης, δεν ξέρω αν υπάρχει καθόλου χώρος για να εμπλακούν τα Ηνωμένα Έθνη με τους διάφορους οργανισμούς τους. Διότι τεχνικά είχαμε μια επίθεση χωρίς την ενημέρωση των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό που ξεκίνησε στις 13 του μηνός την Παρασκευή ήταν μια μονομερής επίθεση εκ μέρους του Ισραήλ. Οι Ευρωπαίοι, επίσης προσπάθησαν να βρουν διπλωματική λύση με τη συνάντηση αυτής της Παρασκευής στην Γενεύη. Θα επαναληφθεί αυτή η προσπάθεια. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι η Ρωσία. Ίσως θα δοθεί έδαφος στον Πούτιν ο οποίος διατηρούσε επικοινωνία με το Ιράν, αλλά με καλούς διαύλους επικοινωνίας εδώ και χρόνια και με το Ισραήλ και μάλιστα με τον Νετανιάχου. Υπάρχει εδώ ένα περιθώριο. Υπάρχει συνεννόηση με το να κάνει μια προσπάθεια ο Πούτιν».
Στο ερώτημα που θέτει το parapolitika.gr για τις επιπτώσεις στη χώρα μας, η απάντηση μας προκαλεί έκπληξη καθώς θέτει έναν παράγοντα που δεν έχει ακόμη συζητηθεί: «Πρώτα απ' όλα υπάρχει ο κίνδυνος διασποράς ραδιενεργού υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία και στις άλλες χώρες που γειτνιάζουν με το Ιράν και λιγότερο για την Ελλάδα. Θεωρείται από πολλούς ότι τα πλήγματα τα Αμερικανικά έχουν προκαλέσει διάχυση ραδιενεργού υλικού και μπορεί αυτό να φανεί. Πρέπει να υπάρξουν μετρήσεις. Στην Τεχεράνη αλλά και ευρύτερα. Και με τον άνεμο μπορεί να διασπαρθεί προς δυτικά. Δυτικά δηλαδή και της Συρίας. Οπότε να φτάσει μέχρι την Κύπρο. Κανείς δεν μιλάει ακόμα για μας. Τώρα για μας θα δούμε αν το Ιράν αποτολμήσει να κλείσει τα στενά του Ορμούς. Το οποίο είναι κάτι που μπορεί να το κάνει. Το θέμα είναι αν εξυπηρετείτε να το κάνει. Γιατί το Ιράν εξάγει ποσότητες πετρελαίου προς Ινδία και Κίνα. Προφανώς θα υπάρχει μια δυσκολία. Επιπλέον, οι Χούθοι όσο μπορούν θα κινητοποιηθούν και πάλι. Θα ξεχάσουν τη συμφωνία που έχουν με τους Αμερικάνους. Ακόμα και αν δεν κλείσουν τα Στενά του Ορμούς, θα δούμε μια δυσκολία στην ναυσιπλοΐα, άρα θα έχουμε μια άνοδο στις τιμές, που έτσι κι αλλιώς υπάρχει. Για εμάς οι δυσάρεστες και οι δυσμενείς συνέπειες είναι οικονομικές. Αλλά υπάρχει ένα άλλο σκέλος που δεν φαίνεται τόσο πολύ. Όλη αυτή η ιστορία έχει προκαλέσει μια συσπείρωση του μουσουλμανικού κόσμου. Και του Αραβικού και του Τουρκικού. Έστω κι αν δεν είναι Σιίτες αυτοί, είναι Σουνίτες. Θέλω να πω δηλαδή ότι εμείς στην Ελλάδα, να υπολογίζουμε ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες από αυτή τη πλευρά, διότι εμείς έχουμε και σχέσεις με την Αίγυπτο που πιέζεται. Είναι κάτι που πρέπει να το έχουμε υπόψη μας και να το μετράμε. Αυτό το επισημαίνω απλώς. Δεν είναι κάτι που μπορώ να πω παραπάνω. Ίσως δεν φαίνεται ακόμα. Θα δούμε τι θα κάνει η Σαουδική Αραβία. Έχουμε και με αυτή κάποια σχέσεις. Όχι ακριβώς στρατηγικές, αλλά έχουμε καλές σχέσεις. Οι Σαουδάραβες δυστρόπησαν με την έναρξη της Ισραηλινής επιθέσεως κατά του Ιράν. Θεωρώ ότι υπάρχουν δύο χώρες, για να μην πω τρεις, για να προσθέσω και την Τουρκία, οι άλλες είναι ακριβώς η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, που δεν θέλουν να νικήσει ούτε ο ένας ούτε ο άλλος και θέλουν έστω, ίσως τους βολεύει και λιγάκι, και δεν τους ενοχλεί να είναι ελαφρώς εξασθενημένο και το Ισραήλ και το Ιράν, προκειμένου αυτοί να έχουν το πάνω χέρι. Να είναι πιο ισχυροί. Να έχουν μεγαλύτερο εύρος κινήσεων. Να δούμε τι θα πράξει το Ιράν τα επόμενα 24 ώρα. Και αν θα υπάρχει κάποιος δίαυλος να εμπλακεί, η Ρωσία.
«Δεν υπάρχει προοπτική παράδοσης από το Ιράν - Η βενζίνη θα φτάσει στα ύψη» εκτιμά στο parapolitika.gr ο πρέσβης ε.τ. Γιώργος Ανυφαντής
Ο πρέσβης ε.τ. Γιώργος Ανυφαντής υπηρέτησε για χρόνια στην Τεχεράνη και μας λέει: «Όσο εξακολουθούν οι Ισραηλινοί να πλήττουν, το Ιράν έχει την ικανότητα να πλήττει και αυτό το Ισραήλ, δημιουργώντας σοβαρό πρόβλημα, γιατί το Ισραήλ έχει μικρή έκταση και είναι πολύ πυκνοκατοικημένο. Τ
ο ερώτημα είναι αν το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δεχθούν ανακωχή μιας εβδομάδας για να υπάρξει συζήτηση για ό,τι έχει απομείνει από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, δηλαδή για να φύγουν εκτός Ιράν τα τετρακόσια περίπου κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου σε αντάλλαγμα να αρθούν κάποιες κυρώσεις και το Ιράν βέβαια να δεσμευτεί ότι δεν θα επιδιώξει εκ νέου εμπλουτισμό. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνει.
Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου ζητάει να συνεχιστεί ο πόλεμος για να εξουδετερωθεί και το βαλλιστικό πρόγραμμα του Ιράν. Άρα έχει την πρόθεση να συνεχίσει τον πόλεμο με διάφορες δικαιολογίες. Οπότε υπάρχει περίπτωση να διαρκέσει, να έχει μεγάλη διάρκεια. Το Ιράν έχει μία λύση τώρα. Πόλεμο φθοράς. Φθοράς του Ισραήλ. Διότι το Ισραήλ είναι συγκεντρωμένο σε πολύ μικρή έκταση, είναι ευάλωτο. Ένας στους τρεις πυραύλους και ενδεχομένως και περισσότεροι τώρα, με ρωσική βοήθεια περνάνε τις περίφημοι αντιπυραυλικές άμυνες, τους θόλους. Άρα το Ιράν δεν έχει άλλη επιλογή άμυνας. Η άλλη επιλογή είναι να παραδοθεί, να τους δικάσουν, να τους εκτελέσουν γιατί γενικά δίκαιες δίκες δεν γίνονται στην περιοχή αυτή του κόσμου. Δηλαδή να αυτοκτονήσουν…
Αλλά ενώ όσο είναι σε θέση να καταφέρουν χτυπήματα, ποιος θα αποδεχόταν τέτοια επιλογή. Πάντως επειδή εγώ έχω υπηρετήσει κάτω, ξέρω και το καθεστώς και τον λαό και την αντιπολίτευση και τους κυβερνώντες, η προοπτική της παράδοσης, όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, δεν υπάρχει στον ορίζοντα. Ενώ όσο μπορούν να καταφέρουν πλήγματα στο Ισραήλ θα συνεχίσουν να τα καταφέρουν. Ο στόχος είναι αυτό να τραβήξει σε μάκρος και η Ισραηλινή κοινωνία, η οποία έχει πολλούς ήδη λόγους, όπως το θέμα της δικαιοσύνης και του ελέγχου της δικαιοσύνης, να ξεσηκωθεί κατά του Νετανιάχου. Όσο συνεχίζονται τα πλήγματα, δεν υπάρχει ασφάλεια στη ζωή των ισραηλινών. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν στα καταφύγια. Άρα για το Ιράν αυτή είναι η μοναδική επιλογή σωτηρίας. Διότι αν συμφωνήσουν να παραδώσουν τους βαλλιστικούς πυραύλους, μετά οι ισραηλινοί θα απαιτήσουν την αλλαγή του καθεστώτος, δηλαδή θα επιβάλλουν έναν εμφύλιο πόλεμο και το Ιράν θα έχει την τύχη της Λιβύης και της Συρίας. Αυτό δεν το θέλει κανένας όσο και αν μισούν το καθεστώς. Αρκετοί Ιρανοί, ιδίως στα αστικά κέντρα, δεν είναι ανόητοι να μην βλέπουν τον απώτερο στόχο αυτών που μιλάνε τώρα για δημοκρατία. Ο απώτερος στόχος είναι η διάλυση του Ιράν και η διάλυση των τεράστιων πλουτοπαραγωγικού δυναμικού, δηλαδή πετρελαίου, ορυκτών κλπ. Αυτό γιατί να το θέλουν οι Ιρανοί; Ένα πόλεμο φθοράς με την ελπίδα ότι η άλλη πλευρά δεν θα σταθεί τόσο πολύ και θα παραδοθεί. Δεν βλέπω λοιπόν στρατηγική εξόδου αν μπορούν να συνεχίσουν τα πλήγματα οι Ισραηλινοί. Άρα το πιο πιθανό είναι αυτή τη στιγμή να έχει συσπειρωθεί ο λαός γύρω από το καθεστώς. Γύρω από τη χώρα, όχι κατ' ανάγκη γύρω από το καθεστώς».
Στο ερώτημα για τις επιπτώσεις αυτής της σύρραξης στη χώρα μας και την Ευρώπη, ο πρέσβης ε.τ. μας λέει: «Η σημαντικότερη είναι η άνοδος των τιμών στην τιμή της βενζίνης. Διότι οι Ιρανοί θα απειλήσουν και ενδεχομένως να κάνουν κάποια πλήγματα στα στενά του Ορμούζ ώστε να στείλουν τη βενζίνη στην Ευρώπη στα ύψη και τους καταναλωτές να τους στρέψουν εναντίον των κυβερνήσεων τους, οι οποίες έχουν εξουσιοδοτήσει το Ισραήλ να κάνει τη βρώμικη δουλειά, τη διάλυση του καθεστώτος, όπως είπε και ο Γερμανός Καγκελάριος Μερτς, θέτοντας σε τεράστιο κίνδυνο τους περίπου 80 διπλωμάτες που έχει η γερμανική πρεσβεία στην Τεχεράνη. Διότι όταν λες σε ένα καθεστώς όπου έχεις διαπιστεύσει πρέσβη, ότι εργάζεται για την αποσταθεροποίηση του, δε δικαιούνται να τους ανεβάσουν απάνω στις στέγες και να καλέσουν τους Ισραηλινούς να εκτελέσουν μερικούς;
Αυτά τα πράγματα έχουν ξαναγίνει έτσι στην Τεχεράνη, έχουν ξαναγίνει και μακάρι να μην πάμε σε αυτή την κατεύθυνση αλλά υπάρχουν στοιχεία όπως ο πρώην πρόεδρος Αχμαντινέζαντ που σπρώχνουνε προς μία ρήξη και σε μία γενική αναμπουμπούλα. Θεωρώ ότι ο Μασούντ Πεζεσκιάν και ο Αλί Χαμενεϊ, δεν θα οδηγήσουν σε αυτού του είδους τις εξελίξεις. Αλλά θα πρέπει όμως και οι δυτικοί να μην προκαλούν. Αυτή τη στιγμή ο Καγκελάριος Μερτς, ένας άνθρωπος ο οποίος μόλις έχει αναλάβει έδειξε πόσο αδαής είναι για να χειριστεί αυτές τις υποθέσεις».
«Ο πόλεμος θα κλιμακωθεί» εκτιμά στο parapolitika.gr η καθηγήτρια Παρασκευή Κεφαλά
Η καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική του Πανεπιστημίου Αιγαίου και διευθύντρια του Κέντρου Ανάλυσης Μεσανατολικής Πολιτικής (ΚΕΑΜΕΠ), Παρασκευή Κεφαλά, εκτιμά ότι ο κύριος λόγος που το Ισραήλ επιτέθηκε στο Ιράν ήταν και για να αποσπαστεί η διεθνής κοινή γνώμη και η εσωτερική κοινή γνώμη στο Ισραήλ από την ανθρωπιστική καταστροφή που συμβαίνει στη Γάζα και διαιωνίζεται. ‘Όπως λέει: «Υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι που έγινε αυτό και ένας άλλος λόγος που επιτέθηκε το Ισραήλ ήταν γιατί ήταν ιδανικές οι συνθήκες το Ιράν δεν έχει πια συμμάχους, όλοι οι σύμμαχοί του έχουν εξουδετερωθεί από τις Ισραηλινές επιθέσεις. Τώρα το εάν και κατά πόσο θα κλιμακωθεί ο πόλεμος φοβάμαι ότι ναι θα κλιμακωθεί διότι ξέρουμε ότι το Ιράν έχει όπλα αλλά δεν ξέρουμε τι είδους όπλα είναι αυτά και κατά πόσο μπορούν να καταφέρουν και πλήγματα στο Ισραήλ ή σε αμερικανικές βάσεις στην περιοχή. Εάν συμβεί και αυτό, δηλαδή αν πληγούν αμερικανικές βάσεις, παρότι άδειες, τότε πια θα έχουμε έναν κανονικό πόλεμο.
Για τις επιπτώσεις που θα έχει ο πόλεμος στην Ελλάδα, η κ. Κεφαλά υποστηρίζει: «Η Ελλάδα είναι μακριά από τον πόλεμο αλλά και πάρα πολύ κοντά. Μην ξεχνάμε τη στρατηγική συμμαχία που έχει συνάψει η Αθήνα με το Τελ Αβίβ από μια πλευρά και από την άλλη πλευρά ας μην ξεχνάμε ότι η Σούδα είναι μια κεντρική αμερικανική βάση στη Μεσόγειο. Κατά συνέπεια, αν και δεν θεωρώ ότι είναι πιθανό, πιστεύω ότι η Ελλάδα δεν είναι απολύτως ασφαλής. Αν και οι Ιρανοί δεν έχουν την πολυτέλεια να πλήξουν την Ελλάδα. Και άλλωστε δεν έχουν κανένα λόγο να το κάνουν. Ό,τι όπλα έχουν θα προσπαθήσουν να τα χρησιμοποιήσουν εναντίον του Ισραήλ και για την άμυνά τους από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Η Ελλάδα είναι τριτεύων στόχος».