Με δεδοµένο πως το -µετά την 7η Οκτωβρίου- βαριά γεωπολιτικά αποδυναµωµένο Ιράν έχει ήδη υποστεί επί του πεδίου µια στρατηγική και τακτική ήττα εκ µέρους του Ισραήλ, χάνοντας παράλληλα νωρίτερα την τελευταία (;) ευκαιρία να αποδεχθεί τους όρους της πυρηνικής συµφωνίας που του προσέφερε η κυβέρνηση Τραµπ, χωρίς επιπλέον να διαθέτει κανέναν φίλο ή σύµµαχο που θα το ενισχύσει έµπρακτα την ώρα που η επιρροή του καταγράφει ελεύθερη πτώση, το ερώτηµα παραµένει ποια απόφαση θα λάβει ο Αµερικανός πρόεδρος προκειµένου να «τελειώσει τη δουλειά». Αναφερόµαστε στη «βρώµικη δουλειά» καταστροφής του ιρανικού πυρηνικού προγράµµατος για λογαριασµό όλου του δυτικού κόσµου, όπως πρόσφατα παραδέχθηκε ο Γερµανός καγκελάριος. Κάτι το οποίο ισχύει, παρά τις όποιες διακηρύξεις, τόσο για πολλές αραβικές χώρες όσο και, υπό προϋποθέσεις, για την Τουρκία.

Αν υπάρχει ένα σηµείο στο οποίο πρέπει να σταθούµε µε µεγάλο βαθµό βεβαιότητας είναι πως, λαµβάνοντας υπόψη πως ο Λευκός Οίκος δεν έχει επιδείξει καµία νίκη στο πεδίο της διπλωµατίας (Ουκρανικό, Μέση Ανατολή), εφόσον το Ισραήλ καταφέρει µια µεγάλη νίκη επί του Ιράν, ο Τραµπ επιθυµεί να βρεθεί στο βάθρο της απονοµής προκειµένου να πιστωθεί ακόµα και δυσανάλογο µερίδιο της επιτυχίας. Είτε πετυχαίνοντας στις καθυστερήσεις µέσω της καταναγκαστικής διπλωµατίας τη συνθηκολόγηση των µουλάδων είτε εκτελώντας ένα χειρουργικό χτύπηµα (µε τη συνδροµή των αµερικανικών στρατηγικών βοµβαρδιστικών) για να τους επαναφέρει στο τραπέζι της διαπραγµάτευσης. Καταστρέφοντας την τοποθεσία εµπλουτισµού ουρανίου Φορντό, που είναι χτισµένη σε ένα βουνό νότια της Τεχεράνης.

Πρόκειται για το πλέον πολύτιµο πετράδι στο πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν, το οποίο, αν δεν εξουδετερωθεί (είτε διπλωµατικά είτε επιχειρησιακά), αργά ή γρήγορα θα βρεθούµε εκ νέου στο ίδιο έργο θεατές. Η συγκέντρωση στην περιοχή όγκου αµερικανικών δυνάµεων που µας επιστρέφουν στην περίοδο του πολέµου στο Ιράκ το 2003 εξυπηρετεί και τους δύο στόχους.

Αν κάτι κυρίως απασχολεί τον Τραµπ, συµβάλλοντας στην αµφιθυµία του, είναι η διαχείριση µιας πιθανής στρατιωτικής εµπλοκής τόσο στο εσωτερικό µέτωπο και τις ηχηρές αντιδράσεις που καταγράφονται εκ µέρους του κινήµατος MAGA όσο και στην ευρύτερη περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφαλείας. Με το βλέµµα στραµµένο στην επόµενη ηµέρα του Ιράν. Αν, όµως, δεν υπήρχε ο παράγοντας εσωτερική πολιτική, είναι πιθανό οι Αµερικανοί ήδη να επιχειρούσαν.

Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου την Παρασκευή, πως ο πρόεδρος θα αποφασίσει µέσα στις επόµενες δύο εβδοµάδες επιβεβαιώνει πως ο ίδιος δεν θέλει να βιαστεί, αξιολογώντας περαιτέρω την πορεία των ισραηλινών επιχειρήσεων και αποτιµώντας τις πραγµατικές διαθέσεις της ευάλωτης Τεχεράνης. Χωρίς, όµως, και πάλι να αποκλείεται ο επιχειρησιακός αιφνιδιασµός. Στο ενδιάµεσο το Ισραήλ θα συνεχίσει την προσπάθεια για τον ευρύτερο στόχο του, που είναι ο επαναπροσδιορισµός της δοµής ισχύος και της ισορροπίας δυνάµεων στη Μέση Ανατολή. Μέσω της περαιτέρω αποδυνάµωσης και σταδιακής αποσταθεροποίησης του καθεστώτος. Εντατικοποιώντας τις επιχειρήσεις σε στρατηγικούς στόχους στο Ιράν, αλλά και ειδικότερα σε κυβερνητικούς στην Τεχεράνη.

Καταληκτικά, αν και οι µουλάδες «δεν διαθέτουν τα χαρτιά», γι’ αυτό και το Ισραήλ δεν άφησε µια τέτοια ευκαιρία να πάει χαµένη, χωρίς τον έλεγχο από τα πάνω, όπως συνέβη σε προηγούµενες περιόδους ιστορικά από τις µεγάλες δυνάµεις της εποχής, είναι πολλές οι φορές όπου οι δρώντες της περιοχής έχουν λειτουργήσει ανορθολογικά και επιζήµια για τους ίδιους και τους λαούς τους. Οι δυτικές δηµοκρατίες οφείλουν να µάθουν από τα λάθη τους (µε πρώτες τις ΗΠΑ και τον πόλεµο στο Ιράκ το 2003), προκειµένου να µην τα επαναλάβουν, χωρίς, όµως, για κανέναν λόγο να καταθέσουν στο ράφι την ενεργητική τους ευθύνη για το µέλλον της περιοχής. 


* Ο Σωτήρης Σέρμπος είναι αναπληρωτής καθηγητής ∆ιεθνούς Πολιτικής στο ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης, πρώην επιστηµονικός διευθυντής σχεδιασµού πολιτικής στο υπουργείο Εξωτερικών

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά