Στα ύψη η αγωνία για τα πυρηνικά: Σε λίγους μήνες θα είναι έτοιμο το Ιράν να παράγει ουράνιο, λέει η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας - Τι συμβαίνει με το Φορντό
Εκτιμήσεις που προκαλούν νέο "πονοκέφαλο" στις ΗΠΑ
Τις τελευταίες ημέρες, υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με την έκταση των ζημιών που προκλήθηκαν στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν

Tο Ιράν θα μπορούσε να παράγει εμπλουτισμένο ουράνιο «μέσα σε λίγους μήνες», δήλωσε ο επικεφαλής της πυρηνικής επιτροπής παρακολούθησης του ΟΗΕ σε συνέντευξη όπου παράλληλα διέψευσε τον ισχυρισμό του Ντόναλντ Τραμπ ότι τα αμερικανικά πλήγματα «κατέστρεψαν πλήρως και ολοκληρωτικά» τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης. Ο Ραφαέλ Γκρόσι, γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA), δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο CBS News ότι οι επιθέσεις σε τρεις ιρανικές τοποθεσίες προκάλεσαν σαφώς σοβαρές ζημιές, αλλά όχι «ολοκληρωτική» καταστροφή. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Ειλικρινά μιλώντας, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι όλα έχουν εξαφανιστεί και δεν υπάρχει τίποτα εκεί». «Μπορούν οι Ιρανοί, ξέρετε, μέσα σε λίγους μήνες, θα έλεγα, να έχουν μερικές συστοιχίες φυγοκεντρητών να περιστρέφονται και να παράγουν εμπλουτισμένο ουράνιο — ή και νωρίτερα… Το Ιράν διαθέτει αυτές τις δυνατότητες: βιομηχανικές και τεχνολογικές» πρόσθεσε.
Διαβάστε: Επιμένει ο Τραμπ για το Φορντό: Oι Ιρανοί δεν γνώριζαν για την επίθεση, απομάκρυναν μόνο τους εαυτούς τους και όχι το ουράνιο
«Δεν ξέρουμε πού θα μπορούσε να βρίσκεται αυτό το υλικό», είπε ο Γκρόσι στο CBS. «Μπορεί κάποιο να καταστράφηκε ως αποτέλεσμα της επίθεσης, αλλά κάποιο ίσως μετακινήθηκε. Άρα θα πρέπει σε κάποιο σημείο να υπάρξει διευκρίνιση».
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, δήλωσε ότι η έκταση της ζημιάς στις πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι «σοβαρή», αλλά οι ακριβείς λεπτομέρειες παραμένουν άγνωστες.
Μιλώντας στο Fox News ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως το απόθεμα έχει μετακινηθεί. «Είναι πολύ δύσκολο να το κάνεις αυτό, επιπλέον δεν δώσαμε πολύ χρόνο», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, σύμφωνα με αποσπάσματα της συνέντευξης. «Δεν μετακίνησαν τίποτα».
Στο μεταξύ, οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ έχουν αποκλειστεί από το Ιράν έως ότου το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της χώρας λάβει διαβεβαιώσεις ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν θα δεχθούν ξανά επίθεση - όρος που φέρνει την Τεχεράνη πολύ κοντά στο να αποχωρήσει από τη συνθήκη μη διάδοσης πυρηνικών όπλων.
Το Ιράν θεωρεί ότι η έκθεση χρησιμοποιήθηκε ή δημοσιεύθηκε ως πρόσχημα για την επίθεση του Ισραήλ και υποστηρίζει ότι ο Γκρόσι θα έπρεπε να είχε ξεκαθαρίσει πως οι επιθεωρητές του δεν βρήκαν αποδείξεις για πρόγραμμα πυρηνικών όπλων.
Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι παραδέχονται πως οι πληροφορίες είναι αντιφατικές. Σε εσωτερικές αναφορές φέρεται να καταγράφονται διαφορετικές εκτιμήσεις ακόμα και μεταξύ Ιρανών αξιωματούχων για την τύχη του αποθέματος. Κάποια από τα κέντρα που πιστεύεται ότι φιλοξενούσαν το ουράνιο, όπως το Νατάνζ, υπέστησαν σοβαρές ζημιές, αλλά όχι πλήρη καταστροφή.
Να σημειωθεί πως, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν διάλογο με την Τεχεράνη για το πυρηνικό υλικό που διαθέτει, ωστόσο ο Τραμπ, λίγες μέρες μετά, απέρριπτε τις εικασίες περί προγενέστερης απομάκρυνσής του από το Φορντό, υπονοώντας, προφανώς πως αυτό είχε «θαφτεί» στο Φορντό κατά τον βομβαρδισμό. Την ίδια στιγμή, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, Ραφαέλ Γκρόσι, υποστηρίζουν πως τουλάχιστον μέρος του αποθέματος αυτού πρόλαβε και μετακινήθηκε - ίσως μάλιστα σε μικρά δοχεία που θα μπορούσαν να χωρέσουν στο πορτ-μπαγκάζ αυτοκινήτου, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκθέσεις που έλαβαν.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματος βρισκόταν στο Ισφαχάν, όπου υπήρχαν πυρηνικοί αντιδραστήρες και μονάδες μετατροπής ουρανίου. Στις ημέρες που προηγήθηκαν της επίθεσης, καταγράφηκε ύποπτη κίνηση οχημάτων εντός και εκτός των εγκαταστάσεων.
Η επόμενη μέρα για το πυρηνικό πρόγραμμα
Σημειώνεται ότι, το ενδεχόμενο οι Ιρανοί να έκρυψαν έγκαιρα το πυρηνικό τους θησαυροφυλάκιο πριν τις επιθέσεις συνεχίζει να τροφοδοτεί ανησυχίες για το αν η Μέση Ανατολή βαδίζει προς έναν νέο γύρο επικίνδυνης κλιμάκωσης.
Διαβάστε: Επιμένει ο Τραμπ για το Φορντό: Oι Ιρανοί δεν γνώριζαν για την επίθεση, απομάκρυναν μόνο τους εαυτούς τους και όχι το ουράνιο
Οι αμφιβολίες για το ουράνιο
Τις τελευταίες ημέρες, υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με την έκταση των ζημιών που προκλήθηκαν στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και κατά πόσο η Τεχεράνη κατάφερε να μεταφέρει μέρος ή και όλο το απόθεμα του υψηλού εμπλουτισμένου ουρανίου της, το οποίο εκτιμάται περίπου στα 408 κιλά, πριν από τις επιθέσεις.«Δεν ξέρουμε πού θα μπορούσε να βρίσκεται αυτό το υλικό», είπε ο Γκρόσι στο CBS. «Μπορεί κάποιο να καταστράφηκε ως αποτέλεσμα της επίθεσης, αλλά κάποιο ίσως μετακινήθηκε. Άρα θα πρέπει σε κάποιο σημείο να υπάρξει διευκρίνιση».
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, δήλωσε ότι η έκταση της ζημιάς στις πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι «σοβαρή», αλλά οι ακριβείς λεπτομέρειες παραμένουν άγνωστες.
Μιλώντας στο Fox News ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως το απόθεμα έχει μετακινηθεί. «Είναι πολύ δύσκολο να το κάνεις αυτό, επιπλέον δεν δώσαμε πολύ χρόνο», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, σύμφωνα με αποσπάσματα της συνέντευξης. «Δεν μετακίνησαν τίποτα».
Στο μεταξύ, οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ έχουν αποκλειστεί από το Ιράν έως ότου το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της χώρας λάβει διαβεβαιώσεις ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν θα δεχθούν ξανά επίθεση - όρος που φέρνει την Τεχεράνη πολύ κοντά στο να αποχωρήσει από τη συνθήκη μη διάδοσης πυρηνικών όπλων.
Το Ιράν θεωρεί ότι η έκθεση χρησιμοποιήθηκε ή δημοσιεύθηκε ως πρόσχημα για την επίθεση του Ισραήλ και υποστηρίζει ότι ο Γκρόσι θα έπρεπε να είχε ξεκαθαρίσει πως οι επιθεωρητές του δεν βρήκαν αποδείξεις για πρόγραμμα πυρηνικών όπλων.
Τραμπ: Το ουράνιο θάφτηκε στο Φορντό
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε, πριν από λίγες ώρες, ότι το απόθεμα είτε καταστράφηκε είτε θάφτηκε κάτω από τα συντρίμμια της εγκατάστασης στο Φορντό. «Τίποτα δεν βγήκε από εκεί. Θα ήταν πολύ βαρύ, επικίνδυνο και χρονοβόρο για να μετακινηθεί», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παράλληλα, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις πως το υλικό μεταφέρθηκε πριν την επίθεση, ενώ τόνισε πως οι υπηρεσίες κατασκοπείας παρακολουθούν στενά τις εγκαταστάσεις.Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι παραδέχονται πως οι πληροφορίες είναι αντιφατικές. Σε εσωτερικές αναφορές φέρεται να καταγράφονται διαφορετικές εκτιμήσεις ακόμα και μεταξύ Ιρανών αξιωματούχων για την τύχη του αποθέματος. Κάποια από τα κέντρα που πιστεύεται ότι φιλοξενούσαν το ουράνιο, όπως το Νατάνζ, υπέστησαν σοβαρές ζημιές, αλλά όχι πλήρη καταστροφή.
Να σημειωθεί πως, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν διάλογο με την Τεχεράνη για το πυρηνικό υλικό που διαθέτει, ωστόσο ο Τραμπ, λίγες μέρες μετά, απέρριπτε τις εικασίες περί προγενέστερης απομάκρυνσής του από το Φορντό, υπονοώντας, προφανώς πως αυτό είχε «θαφτεί» στο Φορντό κατά τον βομβαρδισμό. Την ίδια στιγμή, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, Ραφαέλ Γκρόσι, υποστηρίζουν πως τουλάχιστον μέρος του αποθέματος αυτού πρόλαβε και μετακινήθηκε - ίσως μάλιστα σε μικρά δοχεία που θα μπορούσαν να χωρέσουν στο πορτ-μπαγκάζ αυτοκινήτου, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκθέσεις που έλαβαν.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματος βρισκόταν στο Ισφαχάν, όπου υπήρχαν πυρηνικοί αντιδραστήρες και μονάδες μετατροπής ουρανίου. Στις ημέρες που προηγήθηκαν της επίθεσης, καταγράφηκε ύποπτη κίνηση οχημάτων εντός και εκτός των εγκαταστάσεων.
Η επόμενη μέρα για το πυρηνικό πρόγραμμα
Τονίζεται ότι, η γενική εκτίμηση είναι ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα και οι φυγοκεντρητές στο Φορντό έχουν καταστεί, πιθανόν, μη λειτουργικοί, ενώ η καταστροφή της μονάδας μετατροπής στο Ισφαχάν καθυστερεί σημαντικά την παραγωγή υλικών για πυρηνική χρήση. Ωστόσο, η ύπαρξη ενός άγνωστου αποθέματος θα μπορούσε να επιτρέψει στο Ιράν, ακόμα και με περιορισμένο προσωπικό, να επιχειρήσει έναν «αγώνα δρόμου» για την κατασκευή μιας πρόχειρης βόμβας.
«Μπορεί να καταστράφηκαν σήμερα, αλλά το Ιράν μπορεί να ανασυγκροτηθεί. Το πρόβλημα δεν έχει τελειώσει. Δεν ξέρω πού βρίσκονται τα 400 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου, αλλά δεν ήταν μέρος του στόχου που είχε τεθεί για αρκετά χρόνια. Σήμερα έχουν καταστραφεί, αλλά μπορούν να ανασυγκροτηθούν», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ.Σημειώνεται ότι, το ενδεχόμενο οι Ιρανοί να έκρυψαν έγκαιρα το πυρηνικό τους θησαυροφυλάκιο πριν τις επιθέσεις συνεχίζει να τροφοδοτεί ανησυχίες για το αν η Μέση Ανατολή βαδίζει προς έναν νέο γύρο επικίνδυνης κλιμάκωσης.