Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, παρουσίασε ένα σχέδιο για την ενίσχυση της ουκρανικής άμυνας, το οποίο βασίζεται σε μια σύνθετη στρατηγική ανταλλαγής όπλων μεταξύ ΗΠΑ και ευρωπαϊκών συμμάχων. Η πρωτοβουλία αυτή σηματοδοτεί μια στροφή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική απέναντι στη ρωσική εισβολή. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αναπτύξει μια στρατηγική για να εξοπλίσει την Ουκρανία χωρίς να αντλήσει άμεσα από τα αμερικανικά αποθέματα. Το σχέδιο προβλέπει οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι να παραδώσουν τα υπάρχοντα όπλα τους στο Κίεβο, ενώ οι ΗΠΑ θα τους προμηθεύσουν αμερικανικά όπλα υψηλής τεχνολογίας για να αντικαταστήσουν όσα θα χάσουν.

Διαβάστε: Ντόναλντ Τραμπ: Οι αποστολές όπλων προς την Ουκρανία έχουν ξεκινήσει ήδη, δεν έχει υπάρξει νέα επικοινωνία με Πούτιν

Το Reuters επισημαίνει ότι η μεγάλη πρόκληση έγκειται στο να προσδιοριστεί ποιες χώρες θα είναι διατεθειμένες να παραχωρήσουν τα πολύτιμα συστήματά τους, συμπεριλαμβανομένων των κρίσιμων πυραύλων Patriot που η Ουκρανία αναζητεί με απόλυτη προτεραιότητα.

Μιλώντας στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ δήλωσε: «Θα κατασκευάσουμε όπλα κορυφαίας τεχνολογίας και θα σταλούν στο ΝΑΤΟ». Παράλληλα ανακοίνωσε ότι τα πρώτα συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας Patriot θα φτάσουν στην Ουκρανία μέσα σε λίγες ημέρες. Τα συστήματα Patriot, παρά το υψηλό κόστος τους, αποτελούν ζωτικής σημασίας εργαλεία για την αναχαίτιση των ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων. Σύμφωνα με τη νέα συμφωνία, οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει την προθυμία τους να αποστείλουν επίσης επιθετικά όπλα στην Ουκρανία.

Η συνεργασία Τραμπ-Ρούτε

Το σχέδιο αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια των πρόσφατων συνομιλιών μεταξύ του Τραμπ και του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. Η πρόταση έλαβε θετική ανταπόκριση τόσο από την Ουκρανία όσο και από τους συμμάχους της. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο, ο Ρούτε κατονόμασε έξι χώρες του ΝΑΤΟ που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για συμμετοχή στο σχέδιο: Φινλανδία, Δανία, Σουηδία, Νορβηγία, Ολλανδία και Καναδά. Χαρακτηριστικά ο Δανός υπουργός Εξωτερικών, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε».

Παρά την αρχική θετική αντίδραση, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις. Ένας Βορειοευρωπαίος πρεσβευτής στην Ουάσινγκτον σχολίασε χαρακτηριστικά: «Όπως πάντα με αυτά τα πράγματα, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Το κεντρικό ερώτημα που απαιτεί άμεση απάντηση είναι ποιες χώρες θα προχωρήσουν στην παραχώρηση συστημάτων Patriot και πότε.

Αξιωματούχοι από δύο πρεσβείες των εμπλεκόμενων χωρών αποκάλυψαν στο Reuters ότι ενημερώθηκαν για το σχέδιο μόλις κατά την επίσημη ανακοίνωσή του, υποδεικνύοντας τον ταχύτατο ρυθμό με τον οποίο εξελίσσονται τα πράγματα.

Εκτιμήσεις για τον αριθμό των συστημάτων

Ο Κερτ Βόλκερ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, εκτιμά ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να λάβει 12 έως 13 συστοιχίες Patriot, αν και η πλήρης παράδοσή τους ενδέχεται να χρειαστεί έως έναν χρόνο. Τα όπλα θα συντονίζονται μέσω του μηχανισμού «Βοήθεια και Εκπαίδευση Ασφάλειας του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία», μιας αποστολής που εδρεύει στη Γερμανία και είναι υπεύθυνη για τον συντονισμό της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προσδιορίσει τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ολλανδία και την Ισπανία ως τις πιο πιθανές υποψήφιες για παραχώρηση συστοιχιών Patriot. Αυτές οι χώρες θεωρούνται κατάλληλες είτε λόγω των πολλαπλών συστοιχιών που διαθέτουν είτε λόγω των σχετικά μικρών απειλών που αντιμετωπίζουν.

Παρότι ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Ισπανίας, είχαν αντισταθεί στο παρελθόν στις εκκλήσεις για παραχώρηση συστημάτων Patriot, υποστηρίζοντας ότι είναι απαραίτητα για την εθνική τους άμυνα, η νέα πρόταση ανταλλαγής ενδέχεται να αλλάξει τα δεδομένα.

Η στροφή του Τραμπ και το μήνυμα προς τον Πούτιν

Αυτή η πρωτοβουλία σηματοδοτεί μια σημαντική στροφή στην προσέγγιση του Τραμπ απέναντι στη ρωσική εισβολή. Μιλώντας στον Ρούτε, ο Αμερικανός πρόεδρος έστειλε ένα σαφές μήνυμα προς τον Πούτιν: «Σε κάποιο σημείο, ξέρετε, τελικά τα λόγια δεν σημαίνουν λόγια. Πρέπει να γίνουν πράξεις. Πρέπει να υπάρξουν αποτελέσματα». Σύμφωνα με αξιωματούχους, ο Τραμπ έχει αντιληφθεί ότι οι φιλοδοξίες του Πούτιν εκτείνονται πέρα από την Κριμαία και τις τέσσερις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας.

Η ρωσική αντίδραση

Τρεις ρωσικές πηγές κοντά στο Κρεμλίνο δήλωσαν ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται να σταματήσει τον πόλεμο υπό δυτική πίεση. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι η Ρωσία, η οποία έχει αντέξει τις αυστηρότερες κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί, μπορεί να αντιμετωπίσει περαιτέρω οικονομικές δυσκολίες, συμπεριλαμβανομένης της απειλής του Τραμπ να επιβάλει αμερικανικούς δασμούς σε αγοραστές ρωσικού πετρελαίου.

Αμερικανοί αξιωματούχοι βρίσκονται τώρα σε διαπραγματεύσεις με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ για να αξιολογήσουν τις δυνατότητες και την προθυμία κάθε χώρας. Η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει τα αποθέματα του ΝΑΤΟ για να προσδιορίσει τι είναι διαθέσιμο. Παράλληλα αναπτύσσει στρατηγικές πειθούς για τους συμμάχους.

Ο Τραμπ αναφέρθηκε σε μία χώρα που διαθέτει 17 Patriot, μερικά από τα οποία θα μεταφερθούν απευθείας στην Ουκρανία. Παραμένει ασαφές αν αναφέρεται σε 17 πλήρη συστήματα ή σε εκτοξευτές, με το δεύτερο να θεωρείται πιθανότερο.

Το Reuters τονίζει ότι παρά την αρχική θετική ανταπόκριση, πρόκειται περισσότερο για ένα γενικό πλαίσιο παρά για ένα λεπτομερές σχέδιο. Η πραγματική επιτυχία της πρωτοβουλίας θα κριθεί από τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν.