Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζονται για μια καθοριστική συνάντηση στο Turnberry της Σκωτίας, όπου φιλοδοξούν να καταλήξουν σε μια νέα εμπορική συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών. Η συνάντηση αναμένεται να ξεκινήσει στις 18:30 (ώρα Ελλάδας) και θα πραγματοποιηθεί μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, στο γκολφ θέρετρο του Τραμπ.

Πληροφορίες που προέρχονται από διαρροές δείχνουν ότι επίκειται συμφωνία που θα προβλέπει βασικούς δασμούς 15% για τα περισσότερα προϊόντα της ΕΕ. Παρά τη βαρύτητα αυτού του ποσοστού, η ελπίδα είναι πως η συμφωνία θα άρει την αβεβαιότητα που ταλαιπωρεί τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εδώ και μήνες.

Οι διαπραγματευτές και των δύο πλευρών – από πλευράς ΗΠΑ οι Τζέιμισον Γκριρ (Εκπρόσωπος Εμπορίου) και Χάουαρντ Λάτνικ (Υπουργός Εμπορίου), και από πλευράς ΕΕ ο Μάρος Σέφκοβιτς (Επίτροπος Εμπορίου) – συζητούν εντατικά τους όρους για καίριους κλάδους όπως αυτοκινητοβιομηχανία, φαρμακευτικά, χάλυβας και αλουμίνιο.

Συγκρατημένες προσδοκίες

Η αμερικανική πλευρά εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξη για την έκβαση της συνάντησης. Όπως δήλωσε πηγή κοντά στον Λευκό Οίκο στο Reuters, «τίποτα δεν θεωρείται οριστικό πριν υπάρξει επίσημη συμφωνία».

Την ίδια στιγμή, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών-μελών της ΕΕ, που βρίσκονται στη Γροιλανδία για επίσκεψη υπό τη δανική προεδρία, πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη με την Κομισιόν για να επικαιροποιήσουν τη διαπραγματευτική εντολή της φον ντερ Λάιεν.

Η απειλή των 30%

Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, οι ΗΠΑ απειλούν να αυξήσουν τους δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα στο 30% από 1η Αυγούστου. Η ΕΕ, από την πλευρά της, έχει προετοιμάσει αντίποινα για αμερικανικά προϊόντα ύψους 93 δισ. ευρώ.

Ευρωπαίοι διπλωμάτες επισημαίνουν ότι μια πιθανή συμφωνία θα περιλαμβάνει γενικό δασμό 15% σε ευρωπαϊκά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ. Αυτός ο δασμός ακολουθεί το προηγούμενο της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ–Ιαπωνίας. Ειδικότερα, θα ισχύσουν και δασμοί 50% για εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, με περιορισμένες ποσοστώσεις.

Στρατηγικό διακύβευμα

Η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι μια συμφωνία τέτοιας κλίμακας θα σηματοδοτήσει σημαντική πρόοδο. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ αποτελούν τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους παγκοσμίως, καλύπτοντας σχεδόν το 33% του διεθνούς εμπορίου.

Η ευρωπαϊκή πλευρά ελπίζει ότι ο ενιαίος δασμός 15% θα ισχύσει και για τα αυτοκίνητα, αντικαθιστώντας τον τρέχοντα δασμό 27,5%.

Περιθώρια ελιγμών και εξαιρέσεις

Αναλυτές θεωρούν ότι οι «27» μπορεί να εξασφαλίσουν εξαιρέσεις από τον βασικό δασμό για προϊόντα όπως αεροδιαστημικός εξοπλισμός και ποτά υψηλής αλκοόλης. Ωστόσο, το κρασί δύσκολα θα γλιτώσει. Η συμφωνία πιθανώς θα προβλέπει και αγορές υγροποιημένου φυσικού αερίου από την ΕΕ, καθώς και ενίσχυση ευρωπαϊκών επενδύσεων στις ΗΠΑ.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι τα περιθώρια για χαλάρωση των δασμών 50% σε χάλυβα και αλουμίνιο είναι περιορισμένα. «Αν κάνω εξαίρεση για έναν, πρέπει να κάνω για όλους», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

Εκτίμησε ότι η πιθανότητα συμφωνίας είναι 50-50, σημειώνοντας πως οι Βρυξέλλες επιθυμούν διακαώς να καταλήξουν σε συμβιβασμό.

Υψηλοί δασμοί, μεγάλοι κίνδυνοι

Περισσότερο από το 70% των εξαγωγών της ΕΕ ήδη επιβαρύνονται με αμερικανικούς δασμούς. Οι επιβαρύνσεις φτάνουν έως και 50% σε χάλυβα και αλουμίνιο, ενώ στα οχήματα προβλέπεται επιπλέον 25% επιβάρυνση πέρα από τον υπάρχοντα δασμό 2,5%. Τα περισσότερα υπόλοιπα ευρωπαϊκά προϊόντα φέρουν δασμούς 10%.

Πιέσεις στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις

Ο Τραμπ έχει ήδη προαναγγείλει δασμούς και στον χαλκό και στα φαρμακευτικά προϊόντα. Η εμπορική αστάθεια και οι δασμολογικές επιβαρύνσεις έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα κέρδη ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σε διάφορους τομείς.

Ένας ενιαίος δασμός 15% θα μπορούσε να φέρει σταθερότητα, αν και για πολλούς θεωρείται υποχώρηση από την ευρωπαϊκή επιδίωξη για πλήρη κατάργηση των δασμών σε όλα τα βιομηχανικά αγαθά.

Σε αναζήτηση έμπνευσης από την πρόσφατη ιαπωνοαμερικανική συμφωνία, οι Ευρωπαίοι διαπραγματευτές είχαν επικοινωνία με Ιάπωνες ομολόγους. Παρά ταύτα, για τον Τραμπ, που αποσκοπεί σε επαναχάραξη της παγκόσμιας εμπορικής ισορροπίας, μια συμφωνία με την ΕΕ θα αποτελούσε το πιο σημαντικό επίτευγμά του έως σήμερα.