«Ήταν τελικά ήσυχος». Αυτή είναι λίγο εώς πολύ η φράση στην οποία συνοψίζεται η ανάλυση του βρετανικού δικτύου Sky News για τον σεισμό-μαμούθ, μεγέθους 8,8 Ρίχτερ, που εκδηλώθηκε ανοιχτά της Ρωσίας προκαλώντας τσουνάμι από την Ιαπωνία μέχρι περιοχές των ΗΠΑ και με πολλές ακόμη χώρες να βρίσκονται σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού. Γιατί, λοιπόν, το Sky News γράφει για έναν... ήσυχο, ισχυρό σεισμό;

Από πλευράς μεγέθους, όπως υπογραμμίζει, πρόκειται για έναν «γίγαντα». Με μέγεθος 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ο τελευταίος αυτός σεισμός στα ανοιχτά της Ρωσίας, συγκαταλέγεται στους ισχυρότερους που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Πρόκειται, δε, για έναν σεισμό που ορισμένοι σεισμολόγοι ανέμεναν.

Ο σεισμός σημειώθηκε κατά μήκος ενός ρήγματος στην τάφρο Κουρίλες-Καμτσάτκα, στον πυθμένα του Ειρηνικού, στον «Δακτύλιο της Φωτιάς» του Ειρηνικού. Η έντονη τεκτονική δραστηριότητα αυτών των ζωνών τροφοδοτεί την ηφαιστειογενή δραστηριότητα της περιοχής αλλά και προκαλεί τους ισχυρούς «μεγασεισμούς» και τσουνάμι.

Ο τελευταίος μεγάλος σεισμός στην Καμτσάτκα είχε σημειωθεί το 1952, μόλις 30 χιλιόμετρα από το επίκεντρο του σημερινού σεισμού. Μια σειρά από προσεισμούς, συμπεριλαμβανομένου ενός σεισμού 7,4 Ρίχτερ στις 20 Ιουλίου, έδειχναν ότι η τεκτονική πίεση επτά δεκαετιών μεταφερόταν πλέον κατά μήκος του ρήγματος. Αυτό ενίσχυε τις ενδείξεις πως ένας νέος μεγάλος σεισμός κοντά στο επίκεντρο εκείνου του 1952 ήταν πιθανόν αναμενόμενος. 

Ένας τεράστιος σεισμός, πάντως, δεν συνεπάγεται απαραίτητα και τεράστιο τσουνάμι. Μια σειρά παραγόντων επηρεάζουν το μέγεθος του κύματος: πόση μετατόπιση υπήρξε στον βυθό, σε τι έκταση, και πόσο βαθιά ήταν τα νερά στην περιοχή.

Σεισμός 8,8 Ρίχτερ στη Ρωσία: Το τσουνάμι ήταν μικρότερο απ'ό,τι αναμενόταν

Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ακόμη και κοντά στο επίκεντρο, το τσουνάμι ήταν μεν παρατεταμένο, αλλά σαφώς μικρότερο από εκείνο που έπληξε την Ιαπωνία το 2011.

Ο σεισμός των 9,1 Ρίχτερ που προκάλεσε το τσουνάμι στο Τοχόκου δημιούργησε κύματα ύψους σχεδόν 40 μέτρων, με τους σεισμικούς και θαλάσσιους κραδασμούς παράλληλα να προκαλούν σχεδόν 20.000 θανάτους.

Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, δεν έχουν αναφερθεί θύματα στη Ρωσία μέχρι στιγμής. Η περιοχή είναι αραιοκατοικημένη, κάτι που σχεδόν σίγουρα σημαίνει ότι ο αριθμός των θυμάτων θα είναι πολύ μικρότερος σε σύγκριση με αντίστοιχους σεισμούς στην Ιαπωνία ή την Ινδονησία.



Υπάρχει, επίσης, η πιθανότητα - όπως γράφει το Sky News - οι προσεισμοί που προηγήθηκαν του κύριου σεισμού να βοήθησαν στην πρόληψη απωλειών. Μετά τον σεισμό των 7,4 Ρίχτερ στις 20 Ιουλίου, οι τοπικές αρχές είχαν ήδη εκδώσει προειδοποιήσεις για τσουνάμι, καλώντας τους κατοίκους να μετακινηθούν σε υψηλότερα σημεία.

Όταν σημειώθηκε ο κύριος σεισμός είναι πιθανό πολλοί άνθρωποι να είχαν ήδη κινητοποιηθεί πριν ακόμη φτάσουν οι νέες ειδοποιήσεις.

Τι προβλέπεται για τις επόμενες ημέρες

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι, παρά τη σχετική ηρεμία, ο κίνδυνος δεν έχει περάσει. Σύμφωνα με το Γεωφυσικό Ινστιτούτο της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, αναμένονται ισχυροί μετασεισμοί για τουλάχιστον έναν μήνα, ενώ η περιοχή θα παραμείνει υπό συνεχή παρακολούθηση.

Η καθηγήτρια ΜακΝιλ υπενθυμίζει ότι οι επιστήμονες δεν μπορούν να προβλέψουν πότε ακριβώς θα γίνει ένας σεισμός. Ένας σεισμός 7,4 Ρίχτερ που είχε σημειωθεί δέκα ημέρες νωρίτερα στην ίδια περιοχή μπορεί να ήταν προσεισμός -αλλά τέτοια συμβάντα δεν επιτρέπουν ασφαλή πρόβλεψη του επόμενου μεγάλου χτυπήματος. «Χρησιμοποιούμε δεδομένα GPS, ιστορικά σεισμών και μοντέλα πλακών για να κάνουμε εκτιμήσεις πιθανοτήτων, όχι χρονικές προβλέψεις» καταλήγει.