Την περασμένη Παρασκευή, ο Ντόναλντ Τραμπ εξέπληξε τη διεθνή κοινότητα δίνοντας εντολή σε δύο αμερικανικά πυρηνικά υποβρύχια να λάβουν «κατάλληλες θέσεις» έναντι της Ρωσίας. Η κίνηση αυτή ήρθε ως απάντηση στις πρόσφατες, απειλητικές δηλώσεις του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, προκαλώντας έντονο προβληματισμό για το κατά πόσο ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ αντιδρά με νηφαλιότητα ή επιχειρεί μια επίδειξη ισχύος.

Διαβάστε: BBC: Πού οφείλεται η σιωπή της Ρωσίας στη μετακίνηση πυρηνικών υποβρυχίων που διέταξε ο Τραμπ


Σε μια σειρά αναρτήσεων στα social media, ο Μεντβέντεφ –γνωστός πλέον για τη σκληρή ρητορική του κατά της Δύσης– επιτέθηκε στην ειρηνευτική προθεσμία που έθεσε ο Τραμπ προς τη Μόσχα για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Χαρακτήρισε την πρωτοβουλία «βήμα προς τον πόλεμο», όχι μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, αλλά ανάμεσα στη Μόσχα και τις ΗΠΑ. Επιπλέον, προειδοποίησε για το «θρυλικό Νεκρό Χέρι» – το σοβιετικό αυτόματο σύστημα πυρηνικών αντιποίνων.

Ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Τραμπ, Μάρκο Ρούμπιο, υποβάθμισε τις δηλώσεις Μεντβέντεφ, σημειώνοντας ότι ο Ρώσος πολιτικός δεν έχει ουσιαστικό ρόλο στη χάραξη πολιτικής στη Μόσχα. Το ίδιο επισημαίνουν και αναλυτές, τονίζοντας πως ο Μεντβέντεφ θεωρείται ευρέως πολιτικά ανενεργός, χωρίς πραγματική επιρροή ή εξουσία να δώσει πυρηνικές εντολές.


Τραμπ: Η αιφνιδιαστική εντολή προς υποβρύχια 

Παρ' όλα αυτά, ο Τραμπ αντέδρασε με εντυπωσιακό τρόπο, τοποθετώντας δύο πυρηνικά υποβρύχια σε «επιχειρησιακές θέσεις», υποστηρίζοντας πως οι δηλώσεις του Μεντβέντεφ ενδέχεται να υποκρύπτουν κάτι περισσότερο από προπαγάνδα.

Σύμφωνα με το CNN, η κίνηση του Τραμπ ενδέχεται να έχει επικοινωνιακή στόχευση: μια ευκαιρία να εμφανιστεί αποφασιστικός απέναντι στη Ρωσία, χωρίς να στοχοποιήσει απευθείας τον Βλαντιμίρ Πούτιν ή να αλλάξει επίσημα τη στρατηγική πυρηνικής αποτροπής των ΗΠΑ. Η επιλογή του Μεντβέντεφ –ενός περιθωριοποιημένου πολιτικού που στη Ρωσία αποκαλείται υποτιμητικά «ο μικρός Ντίμα»– ως στόχου, ίσως αποτελεί έναν ελεγχόμενο τρόπο προβολής δύναμης.

Σημειώνεται ότι τα αμερικανικά πυρηνικά υποβρύχια, οπλισμένα με εκατοντάδες πυρηνικές κεφαλές και με εμβέλεια χιλιάδων μιλίων, είναι έτσι κι αλλιώς σε συνεχή περιπολία. Συνεπώς, η «μετακίνησή» τους είναι περισσότερο συμβολική παρά στρατηγικά καθοριστική.



Ποιος είναι ο ρόλος του απεσταλμένου Γουίτκοφ στις επαφές με τη Ρωσία

Την ίδια ώρα, ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή και προσωρινός μεσολαβητής προς τη Ρωσία, αναμένεται να έχει νέες επαφές με τη ρωσική ηγεσία. Η προθεσμία που έχει θέσει ο Τραμπ για συμφωνία κατάπαυσης πυρός πλησιάζει, με την απειλή νέων δασμών να αιωρείται πάνω από το Κρεμλίνο.

Ωστόσο, ελάχιστοι αναλυτές θεωρούν ρεαλιστικό το ενδεχόμενο η Μόσχα να υποχωρήσει υπό πίεση. Το CNN επισημαίνει πως η πρόσφατη αναζωπύρωση της πυρηνικής ρητορικής δεν φαίνεται να μεταβάλει τη σκληρή στάση της Ρωσίας.


Πυρηνική ετοιμότητα ή πολιτικός αντιπερισπασμός;

Ορισμένοι παρατηρητές εκτιμούν πως ο Τραμπ επιχειρεί έναν στρατηγικό αντιπερισπασμό. Με τις πιέσεις στο εσωτερικό να αυξάνονται –μεταξύ άλλων και λόγω νέων αποκαλύψεων για την υπόθεση Έπσταϊν–, μια επίδειξη «πυρηνικής ετοιμότητας» μπορεί να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη και να ενισχύσει το ηγετικό του προφίλ.

Παρά την ένταση της ρητορικής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία πλησιάζουν σε πραγματική πυρηνική αντιπαράθεση. Όμως, η επιπόλαιη χρήση τέτοιων όρων –από αμφότερες τις πλευρές– εντείνει την παγκόσμια ανησυχία και φέρνει και πάλι στο προσκήνιο τον εύθραυστο χαρακτήρα των διεθνών σχέσεων.