Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για τη Γάζα, με τις διπλωματικές ισορροπίες να διαταράσσονται και το επιτελείο του Ντόναλντ Τραμπ να επιδίδεται σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις για την κατάρτιση ενός αποτελεσματικού σχεδίου εκεχειρίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος βρίσκεται, την ίδια στιγμή, μπροστά σε ένα από τα πιο κρίσιμα διλήμματα στη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, με το ερώτημα «παράταση της στήριξης στον Νετανιάχου ή πολιτική πίεσης» να μοιάζει με υπαρξιακής φύσεως σαιξπηρικό δίλημμα για την πολιτική του διαδρομή και την απόκτηση ή μη του άτυπου τίτλου του ειρηνοποιού που τερμάτισε τους πολέμους.

Διαβάστε: Axios: Πάνω από 10 Δημοκρατικοί βουλευτές ζητούν από τον Τραμπ να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος

Δύο είναι τα κρίσιμα ερωτήματα που προκύπτουν μέσα στον διπλωματικό αυτό κυκεώνα: Θα ακολουθήσει άραγε ο Τραμπ, στην περίπτωση του Μπενιαμίν Νετανιάχου, την ίδια πολιτική με εκείνη στην περίπτωση του Βλαντίμιρ Πούτιν; Και πώς θα θέσει τις βάσεις για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα; Δεδομένου ότι από τις πρώτες του εξαγγελίες από τον Λευκό Οίκο ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος έθεσε ψηλά στην ατζέντα τον τερματισμό των πολέμων και από το ξεκίνημα της πολιτικής του διαδρομής φιλοτεχνεί ένα προφίλ ακούραστου διπλωμάτη, που ανοίγει γέφυρες με χώρες που μέχρι πρότινος θεωρούνταν διπλωματικά απροσπέλαστες, ένα αδιέξοδο μοιάζει να ορθώνεται μπροστά του.

Την ώρα που η παγκόσμια κοινή γνώμη βρίσκεται σε αναβρασμό, με τη Γαλλία, τη Βρετανία και την Ιταλία να δηλώνουν ότι θα αναγνωρίσουν, υπό προϋποθέσεις, ένα παλαιστινιακό κράτος, ενώ παράλληλα διεθνείς οργανισμοί κρούουν τον κώδωνα για την τραγική εικόνα λιμού στη Γάζα, ο Τραμπ, τρόπον τινά, τρέχει έναν δικό του αγώνα δρόμου στη Μέση Ανατολή.


Να τελειώσει ο πόλεμος

Αναγνωρίζοντας την απελπιστική εικόνα με τα υποσιτισμένα παιδιά στη Γάζα και τις αδιανόητες συνέπειες που αφήνουν πίσω τους τα συνεχιζόμενα πυρά, επιχειρεί να σπάσει τον κλοιό του πολέμου, όμως ακόμη δεν έχει βρεθεί ο κοινός εκείνος τόπος ανάμεσα σε Ισραήλ και «Χαμάς». Αφού τερμάτισε τον σύντομο πόλεμο ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν, αφού έβαλε φρένο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία, ο Τραμπ καλείται -υπό την πίεση της Ε.Ε. και του επιτελείου του- να βρει μια λύση για τη Γάζα.

Το τελευταίο διάστημα, μάλιστα, μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, έχει δείξει πρόθεση συνεργασίας με την Ευρώπη, χωρίς να αποκλίνει απόλυτα από την πολιτική της «γηραιάς ηπείρου». Χαρακτηριστικό παράδειγμα η στάση του απέναντι στο Κίεβο. Αρχικώς, η ρητορική του απέναντι στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν πιο οξεία, στη συνέχεια όμως εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του απέναντι στον Ρώσο ομόλογό του, ενόσω το ευρωπαϊκό μπλοκ καταδίκαζε τις ασταμάτητες ρωσικές εχθροπραξίες. Το ζήτημα είναι πώς μπορεί να δημιουργήσει ο Τραμπ ένα τρίγωνο συνεννόησης ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ισραήλ και «Χαμάς».


Προτάσεις στο τραπέζι

Κατά καιρούς, στο τραπέζι έχουν τεθεί και από την αμερικανική κυβέρνηση προτάσεις μετεγκατάστασης Παλαιστινίων σε χώρες όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος, ωστόσο οι αντιδράσεις τόσο των κρατών εκείνων όσο και της διεθνούς κοινότητας ήταν άμεσες. Αλλες προτάσεις αναδείκνυαν την προοπτική της από κοινού διοίκησης στη Γάζα με την εμπλοκή χωρών του Κόλπου. Το σημαντικό, όμως, αυτή τη στιγμή είναι ότι τα αδιέξοδα που δημιουργούνται για τη Γάζα είναι απανωτά, ενώ ο χρόνος τρέχει και ο εφιάλτης για την επόμενη ημέρα εντείνεται όσο τα τελεσίγραφα παραμένουν.

«Το πιο επώδυνο πράγμα για τον εχθρό μας είναι να χάνει εδάφη. Μια αποσαφήνιση προς τη “Χαμάς”, ότι από τη στιγμή που παίζουν παιχνίδια μαζί μας θα χάσουν εδάφη, τα οποία δεν θα ανακτήσουν ποτέ, θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο πίεσης», είναι ένα από τα τελευταία μηνύματα του Ισραήλ, που συνεχίζει την αποφασιστική πολιτική κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης της «Χαμάς».

Υπενθυμίζεται, παράλληλα, ότι οι προσπάθειες μεσολάβησης για την επίτευξη μιας συμφωνίας, με την οποία θα διασφαλιζόταν μια κατάπαυση του πυρός διάρκειας 60 ημερών και θα απελευθερώνονταν οι υπόλοιποι όμηροι της «Χαμάς», έφτασαν σε αδιέξοδο την περασμένη εβδομάδα. Την ίδια στιγμή, τα περιθώρια στενεύουν, από τη στιγμή που ο Τραμπ αναγνώρισε την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, θέτοντας ως προτεραιότητα της διεθνούς κοινότητας να τραφεί ο πληθυσμός εκεί και να νιώσουν επιτέλους ασφαλείς. Στις δηλώσεις του από τη Σκωτία, έχοντας στο πλευρό του τον Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ, ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε πως η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα στη Γάζα είναι να τραφούν οι άνθρωποι, επειδή «υπάρχουν πολλοί που λιμοκτονούν».


Σκέψεις για προσαρτήσεις

Σε ανακοίνωση, από την πλευρά του, το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού ανέφερε ότι το Ισραήλ «θα συνεχίσει να συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς, καθώς και με τις ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά έθνη, για να διασφαλίσει ότι μεγάλες ποσότητες ανθρωπιστικής βοήθειας θα ρέουν στη Λωρίδα της Γάζας». Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού αποσαφηνίζει, ακόμα, ότι το Ισραήλ επιτρέπει ήδη σημαντικές ποσότητες τροφίμων, νερού και φαρμάκων στη Γάζα κάθε μέρα.

Ωστόσο, το Ισραήλ, όπως έχει κάνει γνωστό, υπάρχει περίπτωση να εξετάσει το ενδεχόμενο προσάρτησης τμημάτων της Γάζας ως μέσον πίεσης προς τη «Χαμάς», δήλωση που έγινε μόλις μία ημέρα μετά την ανακοίνωση της Βρετανίας ότι προτίθεται να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος τον Σεπτέμβριο. Η Γαλλία σημειώνεται ότι την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε πως θα αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος τον Σεπτέμβριο, με το Ισραήλ ωστόσο να αποσαφηνίζει ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους ισοδυναμεί με επιβράβευση της «Χαμάς» για την επίθεση που εξαπέλυσε στο ισραηλινό έδαφος τον Οκτώβριο του 2023.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά