Μπορεί ο φετινός Ιούλιος στην Ελλάδα να μην παρουσίασε τις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες προηγούμενων ετών -με ένα μόνο, παρατεταμένο κύμα ζέστης, για το οποίο οι μετεωρολόγοι διχάστηκαν κατά πόσο ήταν καύσωνας- ωστόσο, σε παγκόσμιο επίπεδο, ο μήνας καταγράφηκε ως ο τρίτος πιο θερμός στην ιστορία.

Διαβάστε: Ισπανία: Πάνω από 1.000 θάνατοι λόγω καύσωνα τον Ιούλιο - Αύξηση 57% σε σύγκριση με το 2024

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus, η παγκόσμια θερμοκρασία τον Ιούλιο του 2025 ξεπέρασε τις μέσες τιμές, συνεχίζοντας την τάση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

«Δύο χρόνια μετά τον πιο θερμό Ιούνιο όλων των εποχών, η πρόσφατη σειρά παγκόσμιων ρεκόρ θερμοκρασίας μπορεί να σταμάτησε - προς το παρόν. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή έχει τελειώσει», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής (C3S) του Copernicus.

Παρότι σημειώθηκε προσωρινή παύση των αλλεπάλληλων ρεκόρ, τα δεδομένα αποδεικνύουν ότι η τάση υπερθέρμανσης παραμένει ισχυρή και οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης συνεχίζουν να καταγράφονται με αυξανόμενη συχνότητα και ένταση σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Όπως και τον Ιούνιο, τον Ιούλιο καταγράφτηκε οριακή υποχώρηση. Ήταν κατά μέσον όρο 1,25° Κελσίου πιο θερμός από οποιονδήποτε Ιούλιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900), λίγο κάτω από το επίπεδο του 1,5° Κελσίου, στόχου εγγεγραμμένου στη συμφωνία του Παρισιού, που ξεπερνιόταν σχεδόν κάθε μήνα τα τελευταία δυο χρόνια. Μολαταύτα, ήταν ανάμεσα στους τρεις θερμότερους Ιουλίους στην ιστορία.

Η μεσοσταθμική αύξηση της θερμοκρασίας, παρότι μοιάζει μικρή, αρκεί, όπως έχουν δείξει επιστήμονες, για να προκαλέσει καταιγίδες, καύσωνες, ξηρασίες και άλλα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα, ολοένα πιο φονικά και καταστροφικά.

Πάνω απ’ όλα, σημείωσε ο Μπουοντέμπο, «συνεχίσαμε να γινόμαστε μάρτυρες των συνεπειών του κόσμου που γίνεται θερμότερος», με συμβάντα όπως «τα κύματα ακραίας ζέστης και οι καταστροφικές πλημμύρες» τον περασμένο μήνα.

Τα θερμόμετρα ξεπέρασαν τον Ιούλιο τους 50 βαθμούς Κελσίου όχι μόνο στον Κόλπο και στο Ιράκ, αλλά και στην Τουρκία, για πρώτη φορά, καταρρακτώδεις βροχές στοίχισαν τη ζωή σε εκατοντάδες ανθρώπους στην Κίνα και στο Πακιστάν, πυρκαγιές απανθράκωσαν χιλιάδες στρέμματα βλάστησης, κυρίως στον Καναδά.

Στην Ισπανία, πάνω από χίλιοι θάνατοι αποδόθηκαν από δημόσιο ινστιτούτο στη ζέστη τον Ιούλιο, αριθμός αυξημένος κατά περίπου 50% σε σύγκριση με το 2024.

«Συνεχίζει να υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης», σημείωσε ο Μπουοντέμπο, καθώς ο κόσμος συνεχίζει να καίει περισσότερο πετρέλαιο, περισσότερο άνθρακα και αέριο. Η καύση των ορυκτών καυσίμων απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα CO2. «Αν δεν σταθεροποιήσουμε γρήγορα τις συγκεντρώσεις αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, θα πρέπει να αναμένουμε όχι μόνο νέα ρεκόρ θερμοκρασίας αλλά και επιδείνωση των επιπτώσεων, και θα πρέπει να προετοιμαστούμε».

Ο μέσοι όροι των θερμοκρασιών υπολογίζονται με βάση δισεκατομμύρια μετρήσεις από δορυφόρους και μετεωρολογικούς σταθμούς στη γη και στις θάλασσες. Τα ιστορικά δεδομένα του παρατηρητηρίου Κοπέρνικος άρχισαν να συγκεντρώνονται το 1940.

Τον περασμένο μήνα, 11 χώρες ή περιοχές κατέγραψαν τον πιο θερμό Ιούλιο τουλάχιστον από το 1970, επτά στην Ασία (Κίνα, Ιαπωνία, Βόρεια Κορέα, Τατζικιστάν, Μπουτάν, Μπρουνέι, Μαλαισία), κατά υπολογισμούς του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένους σε αυτά τα δεδομένα.

Χωρίς να σπάσουν ρεκόρ προηγούμενων καλοκαιριών, μεγάλο μέρος της Ευρώπης, ειδικά οι σκανδιναβικές χώρες, έζησαν θερινούς μήνες με θερμοκρασίες πάνω, ως πολύ πάνω, από τα συνηθισμένα επίπεδα. Σε αυτές προστέθηκε ξηρασία-ρεκόρ σε ευρωπαϊκές χώρες και στα κράτη που βρέχονται από τη Μεσόγειο μεταξύ της 1ης και της 10ης Ιουλίου, άνευ προηγουμένου αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις του είδους το 2012, σύμφωνα με ανάλυση του AFP βασισμένη σε διαθέσιμα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασιών (EDO).

Αντίθετα οι θερμοκρασίες ήταν κάτω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα στη βόρεια και στη νότια Αμερική, στην Ινδία, σε τμήματα της Αυστραλίας και της Αφρικής, καθώς και στην Ανταρκτική.


Τρίτος θερμότερος Ιούλιος και στους ωκεανούς

Στην επιφάνεια των ωκεανών ο Ιούλιος του 2025 ήταν επίσης ο τρίτος θερμότερος στα χρονικά. Κατά τόπους ωστόσο «έσπασαν» ρεκόρ: στη Νορβηγία, σε ορισμένα τμήματα της Βόρειας Θάλασσας, από τον βόρειο Ατλαντικό ως τη δυτική Γαλλία και τη Βρετανία.

Τον περασμένο μήνα η έκταση του πάγου στην Αρκτική ήταν 10% κάτω από τον μέσο όρο, στη δεύτερη χειρότερη θέση σε 47 χρόνια δορυφορικών παρατηρήσεων, ουσιαστικά ισοφάρισε το 2012 και το 2021.

Στην Ανταρκτική, η έκταση του πάγου κατατάχτηκε στην τρίτη χαμηλότερη θέση οποιουδήποτε Ιουλίου στα χρονικά.