Περίπου μία ώρα διήρκεσε η διαδικτυακή σύνοδος κορυφής που ξεκίνησε γύρω στις 16:00 ώρα Ελλάδας, με τη συμμετοχή του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και κορυφαίων Ευρωπαίων ηγετών. Στη διάσκεψη συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι ντι Βανς.

Αυστηρά μέτρα ασφαλείας στο Βερολίνο

Η τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε από τον «μυστικό» τέταρτο όροφο της καγκελαρίας στο Βερολίνο, όπου βρέθηκαν από το μεσημέρι ο Ζελένσκι και ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς. Ο χώρος, χωρίς παράθυρα και εξοπλισμένος με εξειδικευμένη τεχνολογία, έχει σχεδιαστεί για την αποτροπή υποκλοπών. Η παρουσία διερμηνέων δεν επιτρέπεται, με όλους τους συμμετέχοντες να επικοινωνούν στα αγγλικά. Τα κινητά τηλέφωνα παρέμειναν εκτός αίθουσας, απενεργοποιημένα, σε ειδικό «κουτί θορύβου» που εξουδετερώνει τα μικρόφωνα.

"Ο Πούτιν μπλοφάρει", τόνισε ο Ζελένσκι

Παίρνοντας τον λόγο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ευχαρίστησε τον Γερμανό καγκελάριο για τη φιλοξενία και τη συμβολή της Γερμανίας στην ασφάλεια της Ουκρανίας. Τόνισε ότι όλοι οι ηγέτες που συμμετείχαν στη σημερινή συνάντηση επιθυμούν «ειρήνη στην Ουκρανία, ειρήνη στην Ευρώπη».

Ο Ζελένσκι εξήγησε ότι συμφωνήθηκε ένα πλαίσιο αρχών πριν από τις συνομιλίες του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, επισημαίνοντας πως «ό,τι αφορά την Ουκρανία πρέπει να συζητείται με την Ουκρανία». Πρόσθεσε ότι ο Τραμπ υποστηρίζει την επίτευξη εκεχειρίας και την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία, ενώ υπογράμμισε: «Η Ρωσία δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα βέτο στις προοπτικές ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ».

Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο, η διεθνής κοινότητα πρέπει να ασκήσει συντονισμένη πίεση στη Μόσχα, να διατηρήσει τις κυρώσεις και να στείλει σαφές μήνυμα ότι αν η Ρωσία δεν αποδεχθεί την εκεχειρία στην Αλάσκα, η στάση αυτή θα ενισχυθεί. Ο Ζελένσκι δήλωσε ακόμη ότι προειδοποίησε Τραμπ και Ευρωπαίους πως «ο Πούτιν μπλοφάρει».

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν έχει αλλάξει η θέση του σχετικά με την πιθανότητα παραχώρησης της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς, ο Ζελένσκι ήταν κατηγορηματικός: «Η θέση μου δεν έχει αλλάξει, διότι βασίζεται στο Σύνταγμα της Ουκρανίας, και αυτό δεν έχει αλλάξει». Συμπλήρωσε ότι οποιαδήποτε συζήτηση για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας «δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη βούληση του ουκρανικού λαού και με σεβασμό στο Σύνταγμά μας».

Οποιαδήποτε ανταλλαγή εδαφών στην Ουκρανία "πρέπει να συζητηθεί μόνο με την Ουκρανία", τόνισε ο Μακρόν

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ανέφερε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει εκεχειρία στη συνάντησή του με τον Ρώσο ομόλογό του την Παρασκευή στην Αλάσκα. Επιπλέον, τόνισε πως οποιαδήποτε ανταλλαγή εδαφών στην Ουκρανία «πρέπει να συζητηθεί μόνο με την Ουκρανία», προσθέτοντας ότι «η ανταλλαγή απόψεων με τον πρόεδρο Τραμπ τού επέτρεψε να δηλώσει τις προθέσεις του για τη συνάντηση της 15ης Αυγούστου και μας επέτρεψε να εξηγήσουμε με μεγάλη σαφήνεια τις προσδοκίες μας».

Ο Μακρόν δήλωσε, ακόμα, ότι είναι «θετικό» το γεγονός ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε διάλογο, αλλά πρόσθεσε ότι είναι σημαντικό η Ευρώπη να «ακούγεται» όταν πρόκειται για ζητήματα που αφορούν την ήπειρο, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Παράλληλα, σε ανάρτησή της, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έκανε λόγο για μια «καλή συνομιλία» με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, προσθέτοντας πως «Ευρώπη, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ενίσχυσαν την κοινή τους θέση για την Ουκρανία», ενώ συμπλήρωσε πως «κανείς δεν θέλει περισσότερο από εμάς μια ειρήνη διαρκείας».


Στρατηγική προετοιμασία για την Αλάσκα

Η σημερινή επικοινωνία θεωρείται προάγγελος της συνάντησης που θα έχουν την ερχόμενη Παρασκευή στην Αλάσκα ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντίμιρ Πούτιν, με κεντρικό θέμα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Στόχος είναι να διαμορφωθεί κοινό έδαφος μεταξύ Ουάσινγκτον και Ευρωπαίων συμμάχων πριν από τις συνομιλίες του Αμερικανού προέδρου με τον Ρώσο ηγέτη.

Νωρίτερα σήμερα ο Τραμπ ανήρτησε μήνυμα στο Truth Social, χαρακτηρίζοντας τους Ευρωπαίους «καλούς ανθρώπους» που «θέλουν να καταλήξουμε σε συμφωνία» για την Ουκρανία. Η Μόσχα, από την πλευρά της, υποβάθμισε τη σημασία της επικοινωνίας, αποκαλώντας την «ασήμαντη».

Σταδιακή άρση κυρώσεων

Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας εξετάζουν το ενδεχόμενο σταδιακής άρσης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, εφόσον επιτευχθεί πλήρης κατάπαυση του πυρός, με στόχο να δοκιμαστεί η ανθεκτικότητα μιας εκεχειρίας πριν από ενδεχόμενη μόνιμη συμφωνία ειρήνης.

Πηγές που πρόσκεινται στην προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., τις οποίες επικαλείται το Sky News, αποκάλυψαν ότι βρίσκεται στο τραπέζι σχέδιο «προοδευτικής χαλάρωσης» των κυρώσεων, εφόσον οι εμπλεκόμενες πλευρές δεσμευτούν σε πλήρη παύση των εχθροπραξιών. Το ίδιο σχέδιο προβλέπει την αυτόματη επαναφορά των κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασης από τη ρωσική πλευρά.

Η πρόταση περιλαμβάνει ως πρώτο βήμα μια δοκιμαστική εκεχειρία διάρκειας 15 ημερών, κατά την οποία οι υφιστάμενες κυρώσεις θα παραμείνουν σε ισχύ. Αν η περίοδος αυτή κριθεί επιτυχής, θα μπορούσε να ανοίξει ο δρόμος για μια πιο σταθερή και μακροπρόθεσμη συμφωνία παύσης των συγκρούσεων.

Την ίδια στιγμή, κυβερνητικές πηγές της Ιταλίας δήλωσαν ότι θα ζητήσουν από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να διασφαλίσει την ενεργή συμμετοχή της Ευρώπης στις επικείμενες συνομιλίες του με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν. «Ζητά από τις ευρωπαϊκές χώρες να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες, επομένως πρέπει να έχουμε λόγο στις αποφάσεις», υπογράμμισε Ιταλός διπλωμάτης, επισημαίνοντας τη σημασία της ευρωπαϊκής παρουσίας στις διαπραγματεύσεις.



Μηνύματα Ζελένσκι: "Πίεση για δίκαιη ειρήνη"

Πριν από την τηλεδιάσκεψη ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τους συμμάχους να εντείνουν την πίεση προς τη Μόσχα και να αποτρέψουν κάθε προσπάθεια εξαπάτησης από τη ρωσική πλευρά. «Θα πρέπει να ασκήσουμε πίεση στη Ρωσία για να εξασφαλίσουμε μια δίκαιη ειρήνη. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία της Ουκρανίας και των εταίρων μας για να αποτρέψουμε οποιαδήποτε εξαπάτηση», δήλωσε μέσω Telegram, προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει καμία ένδειξη πως οι Ρώσοι προτίθενται να τερματίσουν τον πόλεμο».

Η θέση της Ιταλίας: "Η ειρήνη δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς Κίεβο και ΕΕ"

Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών, Αντόνιο Ταγιάνι, τόνισε σε συνέντευξή του στην Corriere della Sera ότι η ειρήνη στην Ουκρανία «δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς το Κίεβο και την Ευρωπαϊκή Ένωση». Στήριξε την πρωτοβουλία Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς την «πρώτο βήμα προς την ειρήνη», ενώ υπογράμμισε ότι και οι δύο πλευρές –Ρωσία και Ουκρανία– πρέπει να συμμετάσχουν άμεσα στις διαπραγματεύσεις, με ουσιαστικό ρόλο για την Ε.Ε., η οποία έχει επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα.

Σύμφωνα με τον κ. Ταγιάνι, οι άμεσοι στόχοι είναι η επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και η στήριξη του ουκρανικού άμαχου πληθυσμού, ο οποίος πλήττεται σκληρά από τις ρωσικές επιθέσεις. Παράλληλα, τόνισε ότι οποιαδήποτε συμφωνία δεν μπορεί να ισοδυναμεί με «παράδοση» της Ουκρανίας.