Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει δημιουργήσει έντονες πολιτικές συζητήσεις σχετικά με την κατανομή του οικονομικού βάρους μεταξύ των συμμάχων. Η χρηματοδότηση της ουκρανικής άμυνας κατά της Ρωσίας αποκαλύπτει σημαντικές διαφορές στις συνεισφορές ΗΠΑ και Ευρώπης, δημιουργώντας ερωτήματα για την ισότιμη κατανομή των υποχρεώσεων.

Το τεράστιο κόστος για την Ουκρανία

Η Ουκρανία αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο οικονομικό βάρος στον πόλεμος κατά της Ρωσίας. Το 2025, το ουκρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε αμυντικό προϋπολογισμό 45,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, που αντιστοιχεί στο 26,3% του εθνικού ΑΕΠ. Μετά την αναθεώρηση του Ιουλίου, το ποσοστό εκτοξεύθηκε στο 31% του ΑΕΠ, καταλαμβάνοντας το 67% των συνολικών κρατικών δαπανών.

Κάθε Ουκρανός πολίτης συνεισφέρει κατά μέσο όρο 1.312 ευρώ ετησίως για τον αμυντικό προϋπολογισμό, ποσό που αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο του μέσου ετήσιου μισθού της χώρας. Το συνολικό κόστος του πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των καταστροφών και της μελλοντικής ανοικοδόμησης, εκτιμάται σε 700 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η συμμετοχή της Ευρώπης στη χρηματοδότηση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της έχουν διαθέσει περίπου 72 δισεκατομμύρια ευρώ για στρατιωτική υποστήριξη κατά την τριετία 2022-2024. Παρά το σημαντικό απόλυτο ποσό, αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 0,3% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ ετησίως.

Σε επίπεδο πολίτη, οι ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια φτάνουν συνολικά τα 138 δισεκατομμύρια ευρώ, που σημαίνει περίπου 95 ευρώ ανά πολίτη της ΕΕ ετησίως. Η κατανομή όμως δεν είναι ομοιόμορφη μεταξύ των κρατών μελών, με ορισμένες χώρες να συνεισφέρουν περισσότερο από άλλες.

Η αμερικανική προσέγγιση στον πόλεμο

Οι ΗΠΑ έχουν παράσχει περίπου 57,3 δισεκατομμύρια ευρώ για στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας την περίοδο 2022-2024. Αν συμπεριληφθεί και η ανθρωπιστική βοήθεια, το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 111,2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Παρόλα αυτά, η αμερικανική συνεισφορά αντιστοιχεί μόλις στο 0,08% του αμερικανικού ΑΕΠ ετησίως. Κάθε αμερικανός πολίτης συνεισφέρει κατά μέσο όρο 127 δολάρια ετησίως, ποσό σημαντικά μικρότερο σε σχέση με το εισόδημα από ό,τι στην Ουκρανία.

Το κόστος της ανοικοδόμησης μετά τον πόλεμο

Η μελλοντική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα απαιτήσει τεράστιους πόρους. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το κόστος εκτιμάται σε 448,6 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Οι άμεσες ζημιές σε υποδομές ανέρχονται σε 150 δισεκατομμύρια ευρώ, με τους κυριότερους τομείς να είναι:

  • Κατοικίες: 48,8 δισεκατομμύρια ευρώ
  • Μεταφορές: 31,6 δισεκατομμύρια ευρώ
  • Ενεργειακός τομέας: πάνω από 58 δισεκατομμύρια ευρώ

Ο ενεργειακός τομέας, που αποτέλεσε βασικό στόχο των ρωσικών επιθέσεων το 2024, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για την αποκατάστασή του.

Προκλήσεις και προοπτικές για τη χρηματοδότηση

Η ανάλυση των στοιχείων αποκαλύπτει ένα χάσμα στην κατανομή του οικονομικού βάρους του πολέμου στην Ουκρανία. Ενώ η Ουκρανία φέρει το μεγαλύτερο σχετικό κόστος, οι διεθνείς εταίροι συνεισφέρουν με διαφορετικούς ρυθμούς και μεθόδους.

Η συζήτηση για το "ποιος πληρώνει τι" στον πόλεμος κατά της Ρωσίας παραμένει κεντρικό θέμα στις διεθνείς σχέσεις. Η ισορροπία μεταξύ των συνεισφορών ΗΠΑ και Ευρώπης θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική στρατηγική υποστήριξης της Ουκρανίας.