Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απαίτησε την απομάκρυνση της Λίζα Κουκ από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Federal Reserve), κλιμακώνοντας έτσι τη μακρόχρονη αντιπαράθεσή του με τον θεσμό. Το βράδυ της Δευτέρας, μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ δημοσίευσε επιστολή προς την Κουκ, ανακοινώνοντας την αποπομπή της λόγω κατηγοριών για απάτη σε στεγαστικά δάνεια.

Διαβάστε: Τραμπ: Καλεί τη Λίζα Κουκ να παραιτηθεί από τη Fed - "Αυτό που έκανε αποτελεί λόγο απόλυσης"

Ποια ειναι η Λίζα Κουκ 

Η κίνηση προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Δημοκρατικών, οι οποίοι κάνουν λόγο για άνευ προηγουμένου πολιτική παρέμβαση. Η Κουκ είχε διοριστεί το 2022 από τον Τζο Μπάιντεν, ούσα η πρώτη Αφροαμερικανίδα που ανέλαβε τον ρόλο. Η θητεία της επρόκειτο να ολοκληρωθεί το 2038. Στο παρελθόν, υπηρέτησε στο Συμβούλιο Οικονομικών Συμβούλων του Μπαράκ Ομπάμα και εργάστηκε στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.

Η Fed διαθέτει επτά διοικητές, που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ, καθώς αποτελούν την πλειοψηφία της επιτροπής που αποφασίζει για τα επιτόκια και επιδιώκει τη σταθερότητα των τιμών και τη διατήρηση χαμηλής ανεργίας. Τους τελευταίους μήνες, η Κουκ είχε ψηφίσει υπέρ της διατήρησης των σταθερών επιτοκίων.

Γιατί απολύθηκε η Λίζα Κουκ από την Fed μετά από εντολή Τραμπ

Στην ανάρτησή του, ο Τραμπ ισχυρίστηκε πως η Κουκ ενδέχεται να υπέβαλε πλαστά στοιχεία για να εξασφαλίσει στεγαστικά δάνεια. Συγκεκριμένα, φέρεται να υπέγραψε δύο διαφορετικά έγγραφα, με διαφορά δύο εβδομάδων, δηλώνοντας πως δύο διαφορετικά σπίτια, σε διαφορετικές πολιτείες, ήταν και τα δύο η «κύρια κατοικία» της.

«Είναι αδιανόητο να μην γνωρίζατε τη δέσμευσή σας στο πρώτο σπίτι όταν υπογράφατε για το δεύτερο. Είναι αδύνατο να σκοπεύατε να τηρήσετε και τις δύο», ανέφερε ο Τραμπ. Το CNN εξέτασε τα σχετικά έγγραφα και επιβεβαίωσε ότι η Κουκ δήλωσε δύο κύριες κατοικίες. Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν ενημέρωσε τους δανειστές σχετικά με αυτό. Η Κουκ δεν έχει κατηγορηθεί επίσημα για κανένα αδίκημα και σε δήλωσή της ανέφερε πως θα αμφισβητήσει την αποπομπή, τονίζοντας πως ο Τραμπ δεν έχει επαρκή λόγο για την απόλυσή της.

Τι είναι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα 

Η Fed είναι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ και έχει την ευθύνη της νομισματικής πολιτικής, της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της ρύθμισης τραπεζικών ιδρυμάτων.

Μία από τις βασικές της αρμοδιότητες είναι η ρύθμιση των επιτοκίων, τα οποία επηρεάζουν άμεσα τη δυνατότητα δανεισμού για πολίτες και επιχειρήσεις.

Η Fed λειτουργεί ως ομοσπονδιακή υπηρεσία, αλλά θεωρείται ανεξάρτητη από την κυβέρνηση. Οι αποφάσεις της δεν απαιτούν την έγκριση του προέδρου, αν και υπόκεινται σε έλεγχο από το Κογκρέσο.

Μπορεί πράγματι ο Τραμπ να απολύσει την Κουκ;

Το ερώτημα αυτό ενδέχεται να εξελιχθεί σε μια έντονη νομική διαμάχη.

Ο νόμος που διέπει τη λειτουργία της Fed (Federal Reserve Act) δεν επιτρέπει στον πρόεδρο να απολύσει αυθαίρετα κάποιο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, αλλά παρέχει τη δυνατότητα αποπομπής «για σοβαρό λόγο».

Ο Τραμπ επικαλέστηκε σχετική ποινική παραπομπή της Κουκ ύστερα από αίτημα συμμάχου του που ηγείται της ρυθμιστικής αρχής για τα στεγαστικά δάνεια. Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν έχει ξεκινήσει επίσημη έρευνα, ενώ δεν υπάρχουν απαγγελίες κατηγοριών.

Νομικοί, όπως ο πρώην ομοσπονδιακός εισαγγελέας Σαν Γου, εκφράζουν σκεπτικισμό: «Προς το παρόν, η ύπαρξη σοβαρού λόγου είναι αμφισβητήσιμη. Είναι σαφές ότι ο Τραμπ βασίζεται σε αυτό, αλλά αναμένεται πως η Κουκ θα το πολεμήσει».

Οι αγορές μέχρι στιγμής παραμένουν ψύχραιμες, περιμένοντας να δουν αν η απόλυση θα υλοποιηθεί.

Γιατί ο Τραμπ θέλει χαμηλότερα επιτόκια;

Κατά τη διάρκεια της δεύτερης προεδρικής του θητείας, ο Τραμπ έχει ασκήσει πιέσεις στην Fed να μειώσει τα επιτόκια, προκειμένου να ενισχυθεί η πρόσβαση σε φθηνότερο δανεισμό για επιχειρήσεις και καταναλωτές. Το επιτόκιο αναφοράς αυτή τη στιγμή κυμαίνεται μεταξύ 4,25% και 4,5%.

Οι κεντρικές τράπεζες μειώνουν τα επιτόκια για να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, οι αυξήσεις στα επιτόκια χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του πληθωρισμού που αποτελεί επίσης προτεραιότητα για τον Τραμπ.

Επιπλέον, τα χαμηλότερα επιτόκια βοηθούν τις εξαγωγές των ΗΠΑ, κάτι που είναι βασικό στοιχείο της οικονομικής πολιτικής του Τραμπ.

Μέχρι στιγμής, ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, έχει αρνηθεί να μειώσει τα επιτόκια από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία, αν και πρόσφατα άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται να υπάρξει μείωση τον Σεπτέμβριο.