Τα περίεργα παιχνίδια της Αιγύπτου στο διπλωματικό πεδίο ξεδιπλώνονται σταδιακά, ωστόσο ακόμη και τώρα διατηρούνται οι αινιγματικές προθέσεις της γειτονικής μας χώρας ως προς την επιλογή των συμμάχων της. Οι τελευταίες κινήσεις του Καΐρου δείχνουν πως οι κακές ημέρες στις σχέσεις της με την Τουρκία ανήκουν στο μακρινό παρελθόν και η προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών, καταγράφεται ως γεγονός.

Αυτό αποδεικνύει και η νέα συμφωνία που υπέγραψαν Αίγυπτος και Τουρκία, για κοινή παραγωγή ενός drone VTOL-UAV Torgha που θα γίνει στην Αίγυπτο. Όπως αναφέρεται σε χθεσινό δημοσίευμα της «Egypt Independent», η νέα συμφωνία υπογράφηκε μεταξύ του Αραβικού Οργανισμού Βιομηχανοποίησης (AOI), μιας οικονομικής οντότητας που συνδέεται με το Αιγυπτιακό Υπουργείο Στρατιωτικής Παραγωγής και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των αμυντικών και πολιτικών βιομηχανιών της Αιγύπτου, και της τουρκικής εταιρείας Havelsan, η οποία θα κατασκευάσει το drone». Μάλιστα, σύμφωνα πάντα με το ίδιο δημοσίευμα, ο Τούρκος πρέσβης στο Κάιρο, χαρακτήρισε την υπογραφή αυτής της συμφωνίας «ευλογία» για την ενίσχυση της βιομηχανικής και αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Ας σημειωθεί ότι είχε προηγηθεί και η συμφωνία μεταξύ των δύο κρατών για τη συμμετοχή της Αιγύπτου στο πρόγραμμα κατασκευής μαχητικών αεροσκαφών Kaan που παράγει η Τουρκία και η οποία σηματοδότησε την αρχή της κοινής αμυντικής τους συνεργασία. Οι κινήσεις αυτές δείχνουν πως Κάιρο και Άγκυρα άφησαν πίσω πλέον τις συγκρούσεις και συμπλέουν τόσο στον στρατιωτικό τομέα, όσο και στο διπλωματικό. Υπενθυμίζεται πως Τουρκία και Αίγυπτος είχαν αντιπαρατεθεί σφοδρά στο θέμα της Λιβύης καθώς στήριξαν αντίπαλα στρατόπεδα στον εμφύλιο, με την Αίγυπτο να στηρίζει τον στρατάρχη Χαφτάρ (που διατηρεί μέχρι και σήμερα στην επιρροή της) και η Τουρκία τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά στην Τρίπολη, με τον οποίο υπέγραψε το τουρκολυβικό μνημόνιο.

Ανοικτό η Αίγυπτος να οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες με την Τουρκία - Καταλυτικός παράγοντας το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Η εδραίωση του τουρκολυβικού μνημονίου φαίνεται να παίζει τελικά, τον καθοριστικό ρόλο στην εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων των δύο μουσουλμανικών κρατών. Σύμφωνα με διπλωματικούς παρατηρητές, δεν αποκλείεται πλέον να αλλάξει θέση η Αίγυπτος και με βάση αυτό να οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες με την Τουρκία. Μία τέτοια, πιθανή εξέλιξη, θα έφερνε σε δυσχερή θέση τη χώρα μας καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση του Αλ Σίσι, αιφνιδίασε την Ελλάδα με στροφή στις δεσμεύσεις της.

Μόλις στις αρχές Αυγούστου, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης υποδεχόταν στην Αθήνα τον Αιγύπτιο ομόλογό του Μπαντρ Αμπντελάτι με κοινή, όπως τουλάχιστον αφηνόταν να διαφανεί, πρόθεση να σταλεί το μήνυμα κοινής σύμπλευσης στην επίλυση των διαφορών που αναφύονται μεταξύ των χωρών, όπως για παράδειγμα η χάραξη των θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο. Και οι δύο πλευρές επέμειναν, κατά τις δημόσιες δηλώσεις τους, στην αναγκαιότητα εφαρμογής των διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου. Εξάλλου, έχοντας ως βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας πέντε χρόνια νωρίτερα Αθήνα και Κάιρο, υπέγραψαν τη συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), η οποία στάθηκε ικανή να απομακρύνει την Τουρκία από τον σφετερισμό των θαλάσσιων υδάτων νοτίως της Κρήτης.

Ωστόσο, την ίδια ακριβώς ημέρα της επίσκεψης του κ. Αμπντελάτι στην Αθήνα, έγινε γνωστή η ρηματική διακοίνωση που απέστειλε η Αίγυπτος στην Ελλάδα, αμφισβητώντας τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στη Μεσόγειο μετά τη δημοσιοποίηση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της Ελλάδας.

Η στάση της Αιγύπτου για τη Μονή Σινά

Την τακτική «καρότου και μαστίγιου» διατήρησε η Αίγυπτος και στην περίπτωση του ζητήματος της Μονής Σινά. Παρά τις διαβεβαιώσεις του Αιγύπτιου προέδρου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη (7/5/2025) στην Αθήνα ότι δεν θα διαταραχθεί το status quo του Μοναστηριού, λίγες ημέρες αργότερα (29/5/2025) το αιγυπτιακό δικαστήριο ανέτρεπε τα προβλεπόμενα. Το Μοναστήρι με βάση αυτή την ισχύουσα απόφαση, χάνει τα περιουσιακά του στοιχεία και παρά τις υποσχέσεις για διευθέτηση του θέματος, μέχρι σήμερα δεν υπήρξε θετική εξέλιξη.

Οι αναταραχές που ανέκυψαν στο Μοναστήρι, όπως όλα δείχνουν, δίνουν χρόνο στην Αίγυπτο προκειμένου να επιλύσει το ζήτημα σύμφωνα με τις επιδιώξεις της. Ενδιαφέρον στοιχείο πάντως αποτελεί και η στάση που τήρησε η αιγυπτιακή αστυνομία στα χθεσινά επεισόδια αφού απέφυγε να απομακρύνει τους «πραξικοπηματίες μοναχούς» από τη Μονή Σινά παρά την έκκληση του Αρχιεπισκόπου. Αντίθετα παρότρυνε τον κ. Δαμιανό να τους δεχθεί στο Μοναστήρι, κάτι που θα όξυνε ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Το βέβαιο είναι ότι όσο πιο κοντά στην Τουρκία βαδίζει η Αίγυπτος, τόσο απομακρύνεται μία ευνοϊκή για τη Μονή Σινά επίλυση του ιδιοκτησιακού της καθεστώτος αλλά και γενικότερη διευθέτηση των άλλων μείζονων εθνικών θεμάτων.