Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι επιθυμεί η αεροπορική βάση Μπαγκράμ στο Αφγανιστάν να επανέλθει υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρόκειται για μία κίνηση που θα αποκαταστήσει την αμερικανική παρουσία στη χώρα, από την οποία οι ΗΠΑ είχαν αποχωρήσει πριν από τέσσερα χρόνια. Η δήλωση αυτή έρχεται στο πλαίσιο των προσπαθειών του πρώην προέδρου να επαναφέρει στρατηγικά πλεονεκτήματα και επιρροή στην περιοχή. Με τη συνοδεία του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε τη σημαντικότερη –μέχρι τώρα– δήλωση για ένα σχέδιο που είχε ήδη προτείνει στο παρελθόν, αλλά φαίνεται να απασχολεί ολοένα και περισσότερο το μυαλό του. «Θέλουμε πίσω αυτήν τη βάση», τόνισε κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου, αναφέροντας τη στρατηγική της θέση. «Απέχει 1 ώρα από το σημείο όπου η Κίνα κατασκευάζει τα πυρηνικά της όπλα», σημείωσε. 


Διαβάστε: Αφγανιστάν: Οι δραματικές συνέπειες των περικοπών αμερικανικής βοήθειας - Μωρά γεννιούνται στον δρόμο, γυναίκες πεθαίνουν στη γέννα

Τραμπ: Η βάση Μπααγκράμ στο Αφγανιστάν απέχει μια ώρα από εκεί όπου η Κίνα κατασκευάζει να πυρηνικά της

Ειδικότερα, η δήλωση του Τραμπ έρχεται μία μέρα πριν από την πολυαναμενόμενη συνομιλία με τον πρόεδρο της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, καθώς οι δύο πλευρές συνεχίζουν τις εμπορικές διαπραγματεύσεις που θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για μία συνάντηση μεταξύ των ηγετών τον Οκτώβριο. Ενώ ο Τραμπ έχει επιδιώξει έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, η αμερικανική κυβέρνηση έχει αποφύγει να λάβει αυστηρά μέτρα κατά του Πεκίνου, που –σύμφωνα με τους ειδικούς– είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής που αποτελεί για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Κίνα έχει επεκτείνει ραγδαία τις πυρηνικές της δυνάμεις τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας ανησυχία στην Ουάσινγκτον ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αντιμετωπίσουν σύντομα έναν δεύτερο πυρηνικό αντίπαλο εκτός από τη Ρωσία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν ότι η Κίνα θα κατασκευάσει 1.000 επιχειρησιακές πυρηνικές κεφαλές έως το 2030 και θα αυξήσει το οπλοστάσιο σε 1.500 έως το 2035. Αν οι προβλέψεις είναι σωστές, η Κίνα θα έχει κατασκευάσει έως τα μέσα της επόμενης δεκαετίας περίπου τόσες πυρηνικές κεφαλές όσες έχουν αναπτύξει οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία στο πλαίσιο της νέας συνθήκης ελέγχου των όπλων New Start.

Διαπραγματεύσεις με τους Ταλιμπάν αλλά αβεβαιότητα για επιστροφή της βάσης

Η επιστροφή του Μπαγκράμ στον αμερικανικό έλεγχο θα απαιτούσε διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση των Ταλιμπάν, η οποία κυβερνά τη χώρα από την πλήρη αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν τον Αύγουστο του 2021. Ο Άνταμ Μπόλερ, απεσταλμένος του Τραμπ για θέματα ομηρίας και ο Ζαλμάι Χαλιλζάντ, ο οποίος ήταν ο κορυφαίος διαπραγματευτής με τους Ταλιμπάν από το 2018 έως το 2021, έχουν πραγματοποιήσει πολλαπλά ταξίδια στην Καμπούλ τους τελευταίους μήνες. Αυτήν την εβδομάδα ταξίδεψαν στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν για συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών των Ταλιμπάν, Αμίρ Χαν Μουτάκι, προκειμένου να διαπραγματευτούν την ανταλλαγή κρατουμένων με την ισλαμιστική οργάνωση.

Το υπουργείο Εξωτερικών των Ταλιμπάν υποστήριξε ότι οι συζητήσεις κάλυψαν επίσης «επενδυτικές ευκαιρίες και άλλες προοπτικές στο Αφγανιστάν», συμπληρώνοντας ότι «τώρα έχει δοθεί μία καλή ευκαιρία για την αποκατάσταση των σχέσεων στην κανονική τους κατάσταση». Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν ο Τραμπ αναφερόταν σε ένα πραγματικό σχέδιο για την ανάκτηση της ιδιοκτησίας του Μπαγκράμ. Βοηθός του Δημοκρατικού Σώματος των Γερουσιαστών υπογράμμισε την Πέμπτη (18/09) ότι αξιωματούχοι στο Καπιτώλιο έχουν ακούσει «φήμες» σε σχέση με το ενδιαφέρον του Τραμπ για τη βάση από την άνοιξη. «Κανείς στο υπουργείο (σ.σ. Άμυνας) δεν φαίνεται να είναι εξοικειωμένος με την ιδέα και σίγουρα δεν έχει δοθεί καμία ενημέρωση στο Κογκρέσο» σχετικά με το θέμα, όπως είπε ο βοηθός.

Το σχέδιο απόσυρσης των στρατευμάτων από το Αφγανιστάν περιλάμβανε τη διατήρηση του ελέγχου του Μπαγκράμ και τη στάθμευση μίας μικρής δύναμης εκεί

Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Σον Πάρνελ, επεσήμανε ότι το υπουργείο Άμυνας «εξετάζει τακτικά τον τρόπο με τον οποίο θα ανταποκριθεί σε διάφορες έκτακτες καταστάσεις σε όλο τον κόσμο. Φυσικά, είμαστε πάντα έτοιμοι να εκτελέσουμε οιαδήποτε αποστολή κατόπιν εντολής του προέδρου». Ο Ντένις Γουάιλντερ, πρώην κορυφαίος εμπειρογνώμονας της CIA για τον κινεζικό στρατό, ο οποίος τώρα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Georgetown, ανέφερε ότι η εγκατάσταση στην Κίνα στην οποία αναφερόταν σχεδόν σίγουρα ο Τραμπ είναι η μακροχρόνια περιοχή πυρηνικών δοκιμών Lop Nur του Πεκίνου, στην έρημο της Αυτόνομης Περιφέρειας Xinjiang Uyghur. «Η απόσταση πτήσης από το Lop Nur στο Μπαγκράμ είναι 2.000 χιλιόμετρα και ένα σύγχρονο κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος μπορεί να καλύψει αυτή την απόσταση σε μία ώρα», εκτίμησε.

Ωστόσο, σημείωσε ότι η PAL (Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας, People’s Liberation Army) δεν έχει κατασκευάσει ποτέ πυρηνικά όπλα στη δυτική Κίνα και διαθέτει εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων στο κέντρο της χώρας. Κατά τη διάρκεια της πρώτης συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου της δεύτερης θητείας του, τον Φεβρουάριο, ο Ντόναλντ Τραμπ υπογράμμισε ότι το σχέδιο της πρώτης θητείας του για την απόσυρση των στρατευμάτων από το Αφγανιστάν περιλάμβανε τη διατήρηση του ελέγχου του Μπαγκράμ και τη στάθμευση μίας μικρής δύναμης εκεί. «Θα έχουμε την αεροπορική βάση του Μπαγκράμ, μία από τις μεγαλύτερες αεροπορικές βάσεις στον κόσμο», είχε επισημάνει τότε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι διαθέτει «έναν από τους μεγαλύτερους διαδρόμους, έναν από τους ισχυρότερους διαδρόμους από την άποψη ότι είναι κατασκευασμένος από πολύ βαρύ σκυρόδεμα και χάλυβα».

Κατηγορηματικό «όχι» του Αφγανιστάν στα σχέδια Τραμπ

Το Αφγανιστάν απέρριψε το αίτημα του Ντόναλντ Τραμπ για την επιστροφή του αμερικανικού στρατού στη χώρα και την ανάκτηση της αεροπορικής βάσης του Μπαγκράμ. Αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε δήλωσε (19/09) ότι η Καμπούλ είναι έτοιμη να συνεργαστεί, αλλά επιβεβαίωσε ότι δεν θα επιτραπεί στις Ηνωμένες Πολιτείες να επανακαθιερώσουν στρατιωτική παρουσία στην κεντρική ασιατική χώρα.

«Το Αφγανιστάν και οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους, χωρίς οι Ηνωμένες Πολιτείες να διατηρούν στρατιωτική παρουσία σε οποιοδήποτε μέρος του Αφγανιστάν», έγραψε ο Ζακίρ Τζαλάλ. Η Καμπούλ είναι έτοιμη να επιδιώξει πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με την Ουάσινγκτον με βάση τον «αμοιβαίο σεβασμό και τα κοινά συμφέροντα», συμπλήρωσε. Το Μπαγκράμ, που φιλοξενούσε μία διαβόητη φυλακή, χρησίμευσε ως κέντρο των επιχειρήσεων του αμερικανικού στρατού κατά τη διάρκεια της δύο δεκαετιών κατοχής του Αφγανιστάν.

Χιλιάδες άνθρωποι φυλακίστηκαν επίσης στο χώρο για χρόνια χωρίς κατηγορία ή δίκη από τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια του λεγόμενου «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» και πολλοί από αυτούς υπέστησαν κακοποίηση ή βασανιστήρια. Οι Ταλιμπάν ανακατέλαβαν τις εγκαταστάσεις το 2021 μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων και την κατάρρευση της αφγανικής κυβέρνησης. Ο Τραμπ έχει εκφράσει επανειλημμένα τη λύπη του για την εγκατάλειψη της βάσης, υποστηρίζοντας ότι η Ουάσινγκτον θα έπρεπε να είχε διατηρήσει μία μικρή δύναμη, όχι λόγω του Αφγανιστάν, αλλά λόγω της στρατηγικής θέσης κοντά στην Κίνα.

Αμερικανοί αξιωματούχοι εξετάζουν το ενδεχόμενο να επανακαθιερώσουν την παρουσία στο Μπαγκράμ τουλάχιστον από τον Μάρτιο, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το CNN. Ο Τραμπ και οι σύμβουλοι εκείνου υποστηρίζουν ότι το αεροδρόμιο θα μπορούσε να προσφέρει πλεονεκτήματα, όχι μόνο σε θέματα ασφάλειας, αλλά και πρόσβαση στους πολύτιμους ορυκτούς πόρους του Αφγανιστάν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναγνωρίζουν επίσημα την κυβέρνηση των Ταλιμπάν, η οποία επέστρεψε στην εξουσία το 2021 έπειτα από 20 χρόνια σύγκρουσης με τις αμερικανικές δυνάμεις.