Ακόμα μία παραβίαση εναέριου χώρου στη Βαλτική σημειώθηκε από τη Ρωσία, όπως καταγγέλλει η Πολωνία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάρτηση της πολωνικής συνοριοφυλακής στα κοινωνικά δίκτυα, δύο ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη παραβίασαν τη ζώνη ασφαλείας της πλατφόρμας γεώτρησης της Petrobaltic στη Βαλτική Θάλασσα. «Παραβιάστηκε η ζώνη ασφαλείας της πλατφόρμας», πρόσθεσαν. Υπενθυμίζεται ότι, κατά τη παραβίαση του εναέριου χώρου τους που είχε δεχθεί από τη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα, η Πολωνία κατέρριψε ύποπτα ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη με την υποστήριξη αεροσκαφών από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Επισημαίνεται ότι, πρόκειται για την πρώτη φορά που γνωστοποιείται ότι, μέλος της δυτικής στρατιωτικής συμμαχίας έριξε πυρά κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Διαβάστε: Εσθονία: "Θράσος άνευ προηγουμένου" η παραβίαση του εναέριου χώρου από τη Ρωσία - "Απερίσκεπτη συμπεριφορά", λέει το ΝΑΤΟ

Ρωσικές προκλήσεις: Η Εσθονία ζητά την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του NATO

Σημειώνεται ότι, νωρίτερα τη Παρασκευή (19/09), η Εσθονία ανακοίνωσε ότι τρία ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη παραβίασαν τον εναέριο χώρο της σήμερα για 12 λεπτά σε μια «άνευ προηγουμένου θρασεία» εισβολή, εν μέσω των αυξανόμενων εντάσεων στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ. Έπειτα από το «απαράδεκτο» περιστατικό, η κυβέρνηση της Εσθονίας ζήτησε από το ΝΑΤΟ -ως μέλος της- να ενεργοποιήσει το Άρθρο 4 του συμφώνου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. «Σήμερα το πρωί, τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη Mig-31 εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας. Τα μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ αντέδρασαν και τα ρωσικά αεροσκάφη αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν. Μια τέτοια παραβίαση είναι απολύτως απαράδεκτη. Η κυβέρνηση της Εσθονίας αποφάσισε να ζητήσει διαβουλεύσεις βάσει του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ», έγραψε χαρακτηριστικά σε ανάρτησή του, στο X ο πρωθυπουργός της Εσθονίας Κρίστεν Μιχάλ.

Τι σημαίνει η επίκληση του Άρθρου 4

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Ουάσινγκτον (1949), το Άρθρο 4 δίνει σε κάθε κράτος-μέλος το δικαίωμα να ζητήσει διαβουλεύσεις με τους συμμάχους, εφόσον θεωρεί ότι η εδαφική του ακεραιότητα, η πολιτική του ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του απειλούνται. Δεν συνεπάγεται αυτόματη στρατιωτική εμπλοκή, αλλά θέτει το ζήτημα ενώπιον του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, το οποίο μπορεί να λάβει αποφάσεις για διπλωματικές, στρατιωτικές ή αποτρεπτικές κινήσεις. Το Άρθρο 4 συχνά θεωρείται ένα «καμπανάκι συναγερμού» που προηγείται πιθανών εξελίξεων. Σε αντίθεση με το Άρθρο 5, που προβλέπει συλλογική άμυνα σε περίπτωση επίθεσης κατά κράτους-μέλους, το Άρθρο 4 παραμένει σε επίπεδο πολιτικής διαβούλευσης – ωστόσο έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς ανοίγει τη συζήτηση σε ολόκληρη τη Συμμαχία. Από την ίδρυση του ΝΑΤΟ, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί μόλις οκτώ φορές, γεγονός που δείχνει τον εξαιρετικό χαρακτήρα της διαδικασίας:

2003 – Τουρκία: Με αφορμή τον πόλεμο στο Ιράκ, η Άγκυρα ανησύχησε για τις συνέπειες στην ασφάλεια των συνόρων της. Οι σύμμαχοι αποφάσισαν τότε μέτρα ενίσχυσης της αεράμυνας της Τουρκίας.

2012 – Τουρκία: Η κατάρριψη τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους από τις συριακές δυνάμεις οδήγησε σε διαβουλεύσεις.

2014 – Πολωνία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία: Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, τέσσερις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προσέφυγαν ταυτόχρονα στο άρθρο 4.

2015 – Τουρκία: Ζήτησε εκ νέου διαβουλεύσεις, επικαλούμενη την αστάθεια στη Συρία, την τρομοκρατική δράση και τις απειλές κατά της ασφάλειάς της.

2020 – Τουρκία: Με αφορμή την κλιμάκωση στο Ιντλίμπ της Συρίας, η Άγκυρα ενεργοποίησε το άρθρο 4, λίγες ώρες μετά τον θάνατο δεκάδων Τούρκων στρατιωτών από αεροπορικό πλήγμα.

2022 – Πολωνία: Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Βαρσοβία ζήτησε διαβουλεύσεις, επισημαίνοντας ότι η ασφάλεια όλων των ανατολικών μελών κινδύνευε.

2022 – Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ρουμανία: Λίγες ημέρες μετά, και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης επικαλέστηκαν το άρθρο 4 λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης της κατάστασης στην Ουκρανία.

2025 – Πολωνία: Μετά την εισβολή ρωσικών drone στον εναέριο χώρο της.