Η εικόνα μιας υπερδύναμης που παλεύει με τις ίδιες της τις αντιφάσεις αποτυπώνεται σήμερα στη Γερμανία. Η χώρα καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε μια ατελείωτη αλυσίδα δανεισμού ή σε οδυνηρές περικοπές, ώστε να χρηματοδοτήσει την εξοπλιστική της φρενίτιδα. Ο Μερτς, και η κυβέρνηση του Βερολίνου αναζητά τρόπο να αγοράσει όπλα χωρίς να τινάξει στον αέρα το κοινωνικό κράτος, αλλά η εξίσωση δείχνει αδύνατη.

Γερμανία: Το δημοσιονομικό δίλημμα που καίει το Βερολίνο

Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, τα προβλήματα συσσωρεύονται καθημερινά. Αναβολές, καθυστερήσεις, περικοπές και ένα αβέβαιο μέλλον μετά το 2027 δημιουργούν ένα εκρηκτικό σκηνικό. Ο προϋπολογισμός του 2025, που εγκρίθηκε με καθυστέρηση δέκα μηνών, λειτουργεί ως «μπάλωμα» και όχι ως λύση. Οι μεγάλες τομές μεταφέρονται για το μέλλον, ενώ όλοι αναρωτιούνται πώς θα εφαρμοστούν περικοπές το 2028, εν μέσω εκλογικής χρονιάς, όταν δεν κατέστη δυνατό να εφαρμοστούν στην αρχή της κυβερνητικής θητείας.

Για το 2025 προβλέπονται κρατικές δαπάνες που ξεπερνούν τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ, με νέο δανεισμό 140 δισ. Παράλληλα, η Ομοσπονδιακή Βουλή άναψε το πράσινο φως σε ένα «Ειδικό Ταμείο» με ακόμη 500 δισ. για επενδύσεις σε υποδομές έως το 2037.

Όπλα ή κοινωνικό κράτος για την Γερμανία;

Το πραγματικό δράμα κρύβεται πίσω από τις αριθμητικές ισορροπίες. Ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Οικονομικών, Λαρς Κλίνγκμπάι, έχει περισσότερα διαθέσιμα χρήματα από τους προκατόχους του, αλλά και πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις. Οι αμυντικές δαπάνες αυξάνονται κατά 20% για το 2025 και αναμένονται νέες αυξήσεις. Την ίδια στιγμή, οι πιέσεις για στήριξη τεχνολογιών αιχμής διογκώνονται. Ο εργοδοτικός σύνδεσμος BDI υπολογίζει το κόστος για την επόμενη δεκαετία σε 400 δισ. ευρώ.

Στον αντίποδα, το κοινωνικό κράτος –η μεγαλύτερη γραμμή δαπανών με 190 δισ.– απειλείται με ψαλίδι. Κι όμως, ποιος υπουργός θα αναλάβει το πολιτικό βάρος να κόψει κοινωνικές παροχές για να αγοράσει όπλα;

Το αδιέξοδο του Βερολίνου

Οι γεωπολιτικές πιέσεις και οι δεσμεύσεις στο ΝΑΤΟ δεν αφήνουν περιθώρια για μείωση των εξοπλιστικών δαπανών. Έτσι, ο Κλίνγκμπάι έχει δύο επιλογές: να αυξήσει τον δανεισμό ρισκάροντας την αξιολόγηση ΑΑΑ της χώρας ή να κόψει κοινωνικές δαπάνες προκαλώντας πολιτική θύελλα. Στην πρώτη περίπτωση η οικονομία απειλείται, στη δεύτερη η κοινωνία.

Το φάντασμα της κατάρρευσης του Νοεμβρίου του 2024, όταν ο φιλελεύθερος Κρίστιαν Λίντνερ επέλεξε μια «φυγή προς τα εμπρός» που οδήγησε στην πτώση της κυβέρνησης Σολτς, παραμένει ζωντανό. Σήμερα, ο Κλίνγκμπάι καλείται να τετραγωνίσει έναν κύκλο που όλο και στενεύει. Το ερώτημα είναι αν θα καταφέρει να επιβιώσει πολιτικά ή αν η Γερμανία θα βυθιστεί σε νέο γύρο αστάθειας, με τον λογαριασμό να τον πληρώνουν τελικά οι πολίτες.