Η Κύπρος ολοκλήρωσε την παραλαβή του υπερσύγχρονου αντιαεροπορικού συστήματος Barak MX από το Ισραήλ, ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα στον κόσμο για προστασία από αεροπορικές επιθέσεις και πυραύλους. Η προμήθεια αυτή έχει προκαλέσει έντονη αντίδραση από την Τουρκία, που βλέπει στην ανάπτυξη ενός «ατσάλινου θόλου» πάνω από την Κύπρο απειλή για τα συμφέροντά της, ενώ η Λευκωσία τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης της άμυνάς της, ιδίως λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής στο βόρειο τμήμα του νησιού. Η αγορά του Barak MX έγινε δυνατή μετά την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο το 2020, με την πρώτη παρτίδα να παραδίδεται τον Δεκέμβριο του 2024 και την τελευταία μόλις την προηγούμενη εβδομάδα. Το σύστημα διαθέτει ραντάρ με εμβέλεια 400–450 χλμ., ενώ οι πύραυλοί του φτάνουν τα 35-70 χλμ., προσφέροντας σημαντική δυνατότητα αναχαίτισης κάθε απειλής.

Διαβάστε: Δυσαρέσκεια της Τουρκίας για το νέο ισραηλινό σύστημα αεράμυνας της Κύπρου: "Υπονομεύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα", λέει Τούρκος αξιωματούχος

Γιατί στην Άγκυρα προκαλεί "εκνευρισμό" το πυραυλικό σύστημα Barak MX που απέκτησε η Κύπρος

Η αντίδραση της Τουρκίας είναι έντονη, καθώς η ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου θεωρείται ευθεία απειλή. Η ένταση ενισχύεται από το γεγονός ότι το ραντάρ μπορεί να «βλέπει» μέσα στην Τουρκία και τα δεδομένα που συλλέγονται μπορούν να μοιραστούν με το Ισραήλ. Τουρκικά Μέσα Ενημέρωσης και φιλοκυβερνητικά Μέσα Ενημέρωσης έχουν ήδη δημιουργήσει κλίμα έντασης γύρω από την απόκτηση του Barak MX. Ωστόσο, η στάση της Άγκυρας είναι επιλεκτική. Το ίδιο σύστημα ή παραλλαγές του έχουν εγκατασταθεί εδώ και χρόνια στο Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα με την οποία η Τουρκία διατηρεί στενούς δεσμούς και άσκηση στρατιωτικού ελέγχου, χωρίς να υπάρξει καμία αντίδραση. Το Αζερμπαϊτζάν αγόρασε 12 Barak 8, μαζί με 75 πυραύλους και η πρώτη δοκιμή πραγματοποιήθηκε το 2016.

Τι είναι το πυραυλικό σύστημα Barak MX

Το Barak MX κατασκευάζεται από την Israel Aerospace Industries (IAI) και είναι επιχειρησιακό και δοκιμασμένο σε πραγματικές συνθήκες μάχης τόσο από την ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία όσο και από το ισραηλινό Ναυτικό. Είναι το πρώτο σύστημα πολλαπλών χώρων που αναπτύσσεται ταυτόχρονα σε ναυτική και επίγεια εκδοχή, παρέχοντας πλήρη κάλυψη έναντι αεροσκαφών, UAV, βαλλιστικών και πυραύλων κρουζ, καθώς και μαχητικών αεροσκαφών. Η ανάπτυξη του Barak MX έγινε από κοινού με την Ινδία και συμμετείχαν κορυφαίοι οργανισμοί και βιομηχανίες όπως η DRDO στην Ινδία, η Elta Systems, η Rafael και η IAI στο Ισραήλ, καθώς και οι Bharat Dynamics Limited, Kalyani Rafael Advanced Systems και Tata Advanced Systems στην Ινδία.

Σήμερα, εκτός από την Κύπρο, Barak MX διαθέτουν το Ισραήλ και το Μαρόκο, ενώ Ελλάδα, Ολλανδία και Σλοβακία έχουν ανακοινώσει ότι θα προχωρήσουν σε αγορά. Μελλοντικοί πιθανοί αγοραστές περιλαμβάνουν Γερμανία, Πολωνία, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Βιετνάμ, Φιλιππίνες και Ταϊλάνδη. Η απόκτηση του Barak MX αλλάζει σημαντικά τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, ενισχύει την ασφάλεια της Κύπρου, προσφέρει νέες δυνατότητες συνεργασίας με Ελλάδα και Ισραήλ και φέρνει στο προσκήνιο τις στρατηγικές επιλογές σε μια περιοχή που παραμένει γεωπολιτικά ευαίσθητη. Η Λευκωσία στέλνει μήνυμα ότι προτεραιότητά της είναι η ασφάλεια των πολιτών της, ενώ η Τουρκία καλείται να διαχειριστεί την πραγματικότητα μιας περισσότερο θωρακισμένης Κύπρου.