Επανεκκίνηση των ειρηνευτικών διεργασιών για την είσοδο της Μέσης Ανατολής σε τροχιά σταθερότητας ύστερα από πολλούς μήνες τρομακτικής ανάφλεξης, «βλέπουν» οι πολιτικοί αναλυτές μετά την, κεκλεισμένων των θυρών, κρίσιμη κατ'ιδίαν συνάντηση ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και τον Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Οβάλ Γραφείο. Το σχέδιο των 20 σημείων που έχει προτάξει ο Αμερικανός πρόεδρος για να ξεκινήσει η εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και κατ'επέκταση οι συζητήσεις για ανοικοδόμηση, φαίνεται να βρήκε τη θετική αντίδραση του Ισραήλ που δείχνει ότι με το σύμφωνο αυτό να ικανοποιούνται τα αιτήματά του. Το αγκάθι παραμένει, όμως, η στάση της Χαμάς που εμμένει στην άρνηση. Όπως γράφουν τα διεθνή ΜΜΕ, παρακολουθώντας τη δυναμική του τριγώνου αυτού, είναι πιθανό ΗΠΑ και Ισραήλ να δημιουργήσουν ένα καθεστώς ασφυκτικής πίεσης με σκοπό να υποχωρήσει η Χαμάς. Το μεγάλο στοίχημα είναι να επιτευχθεί η αποχώρηση των μονάδων της τρομοκρατικής οργάνωσης από τη Γάζα για την οποία επιχειρείται ένα σχέδιο αποστρατιωτικοποίησης αλλά και δημιουργίας ζωνών στις οποίες θα έχει λόγο το Ισραήλ αναφορικά με την ασφάλεια. 

Διαβάστε: Τραμπ και Νετανιάχου συμφώνησαν σε ένα σχέδιο 20 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα - Τελεσίγραφο στη Χαμάς να το αποδεχθεί άμεσα "αλλιώς θα καταστραφεί"


Συνάντηση Τραμπ-Νετανιάχου: Τα μηνύματα νίκης 

«Εναι μία ιστορική μέρα ειρήνης» ήταν, μεταξύ άλλων, το μήνυμα του Τραμπ με τις διεργασίες στον Λευκό Οίκο όπου παρουσίασε το σχέδιο 20 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Λόγο στην κατάρτιση του σχεδίου είχαν χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ ίσως το πιο σημαντικό - που αποτελεί εδώ και καιρό εστία όξυνσης του κλίματος αντιδράσεων σε βάρος του Νετανιάχου από μερίδα κόσμου - είναι η επιστροφή όλων των ομήρων, προϋπόθεση για να λήξει ο πόλεμος. 

Σύμφωνα με τον Τραμπ, έχει συμφωνηθεί ο πλήρης αφοπλισμός της Χαμάς, η αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και η διασφάλιση ότι το Ισραήλ θα διατηρεί μία δική του ζώνη. «Η απειλή της Χαμάς καταστράφηκε» διεμήνυσε ο Αμερικανός πρόεδρος προσθέτοντας ότι οι Αραβικές και Μουσουλμανικές χώρες θα αντιμετωπίσουν επίσης τη Χαμάς. Γνωστοποίησε ότι έχει σχηματιστεί ένα ειδικό συμβούλιο για την ειρήνη που θα επιβλέπει το σχέδιο εκεχειρίας και στο οποίο επιθυμεί να ενταχθεί και ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ. 

Η Χαμάς, ωστόσο, δεν έχει δεχτεί την πρόταση την οποία ο Τραμπ χαρακτηρίζει «εξαιρετικά δίκαιη», συμπληρώνοντας ότι ο παλαιστινιακός λαός έχει υποφέρει επί χρόνια υπό τη Χαμάς.

Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, διεμήνυσε ότι τα αιτήματα της χώρας του ικανοποιούνται κι ότι δεν συμμετείχε σε αυτόν τον «τραγικό» πόλεμο για να μείνει η Χαμάς στη Γάζα.


Η "συγγνώμη" στο Κατάρ 

Σημειώνεται ότι οικογένειες ομήρων ευχαρίστησαν τον Τραμπ σε επιστολή τους μετά την ανακοίνωση για συμφωνία εκεχειρίας, μένει να φανεί πώς θα αντιμετωπιστεί το σχέδιο του Ρεπουμπλικανού προέδρου από τους εταίρους της σκληροπυρηνικής πτέρυγας της κυβέρνησης Νετανιάχου που του άσκησαν κριτική για τη «συγγνώμη» στον πρωθυπουργό του Κατάρ για τις επιθέσεις, βήμα που έγινε με πρωτοβουλία Τραμπ. 

Ανάμεσα στα βασικά σημεία της πρότασης Τραμπ, πάντως, είναι η απελευθέρωση όλων των υπόλοιπων ομήρων, η μόνιμη εκεχειρία, η σταδιακή αποχώρηση του Ισραήλ από όλη τη Λωρίδα της Γάζας, ένα μεταπολεμικό σχέδιο με μηχανισμό διακυβέρνησης στη Γάζα χωρίς τη Χαμάς, μία δύναμη ασφαλείας που θα περιλαμβάνει Παλαιστινίους αλλά και στρατιώτες από αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, χρηματοδότηση από αραβικές και μουσουλμανικές χώρες για τη νέα διοίκηση στη Γάζα και την ανοικοδόμηση του θύλακα, όπως και κάποια εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής.

Το νέο σχέδιο επιτρέπει στα μέλη της Χαμάς να λάβουν αμνηστία και να εγκαταλείψουν τη Γάζα για τρίτες χώρες μετά την απελευθέρωση των ομήρων.

Ωστόσο ακόμη δεν σαφές πώς ακριβώς η Χαμάς δεν θα υπάρχει στο μέλλον και δεν θα συνεχίσει να απειλεί τους Ισραηλινούς πολίτες.

Τα 20 σημεία του σχεδίου του Τραμπ

  1. Η Γάζα θα είναι μια αποριζοσπαστικοποιημένη ζώνη χωρίς τρομοκρατία, που δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονές της.
  2. Η Γάζα θα αναπτυχθεί εκ νέου προς όφελος του λαού της Γάζας, που έχει ήδη υποφέρει περισσότερο από αρκετά.
  3. Αν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν σε αυτή την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί αμέσως. Οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν στη συμφωνημένη γραμμή για να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση ομήρων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών βομβαρδισμών και βομβαρδισμών πυροβολικού, θα ανασταλούν, και οι γραμμές μάχης θα παραμείνουν παγωμένες μέχρι να πληρωθούν οι όροι για την πλήρη σταδιακή αποχώρηση.
  4. Εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας αυτής από το Ισραήλ, όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, θα επιστραφούν.
  5. Μόλις απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι, το Ισραήλ θα αποφυλακίσει 250 ισοβίτες κρατουμένους καθώς και 1.700 Παλαιστίνιους από τη Γάζα που συνελήφθησαν μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και παιδιών που κρατήθηκαν σε αυτό το πλαίσιο. Για κάθε Ισραηλινό όμηρο του οποίου επιστρέφονται τα λείψανα, το Ισραήλ θα παραδώσει τα λείψανα 15 νεκρών Παλαιστινίων από τη Γάζα.
  6. Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται σε ειρηνική συνύπαρξη και θα καταθέσουν τα όπλα τους θα λάβουν αμνηστία. Στα μέλη της Χαμάς που επιθυμούν να φύγουν από τη Γάζα θα παρασχεθεί ασφαλής διέλευση σε χώρες που θα τα υποδεχθούν.
  7. Με την αποδοχή αυτής της συμφωνίας, θα σταλεί αμέσως πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Ως ελάχιστο επίπεδο, η βοήθεια θα αντιστοιχεί στις ποσότητες που είχαν περιληφθεί στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025 για την ανθρωπιστική βοήθεια, περιλαμβάνοντας αποκατάσταση υποδομών (ύδρευση, ηλεκτρισμός, αποχέτευση), αποκατάσταση νοσοκομείων και φούρνων, και την είσοδο αναγκαίου εξοπλισμού για την απομάκρυνση ερειπίων και το άνοιγμα δρόμων.
  8. Η είσοδος και διανομή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας θα πραγματοποιείται χωρίς παρεμβάσεις από τα δύο μέρη, μέσω των Ηνωμένων Εθνών και των υπηρεσιών τους, της Ερυθράς Ημισελήνου, καθώς και άλλων διεθνών θεσμών που δεν σχετίζονται με καμία πλευρά. Το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα προς τις δύο κατευθύνσεις θα υπόκειται στον ίδιο μηχανισμό που εφαρμόστηκε στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025.
  9. Η Γάζα θα διοικείται από μια προσωρινή μεταβατική διακυβέρνηση ενός τεχνοκρατικού, απολιτικού παλαιστινιακού επιτροπικού οργάνου, υπεύθυνου για την καθημερινή παροχή δημόσιων υπηρεσιών και τη λειτουργία των δήμων προς όφελος του λαού της Γάζας. Αυτή η επιτροπή θα αποτελείται από εξειδικευμένους Παλαιστίνιους και διεθνείς εμπειρογνώμονες, με εποπτεία από έναν νέο διεθνή μεταβατικό οργανισμό, το «Συμβούλιο Ειρήνης», με πρόεδρο τον πρόεδρο Ντόναλντ Τζ. Τραμπ. Συμμετέχοντα μέλη και αρχηγοί κρατών θα ανακοινωθούν, συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ. Το όργανο αυτό θα θέσει το πλαίσιο και θα διαχειρίζεται τη χρηματοδότηση για την ανασυγκρότηση της Γάζας μέχρι η Παλαιστινιακή Αρχή να ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της, όπως έχει παρουσιαστεί σε διάφορες προτάσεις (π.χ. σχέδιο ειρήνης του Τραμπ το 2020 και η σαουδο-γαλλική πρόταση), και να μπορέσει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα να αναλάβει ξανά τον έλεγχο της Γάζας. Το όργανο θα εφαρμόσει τα καλύτερα διεθνή πρότυπα για σύγχρονη και αποτελεσματική διακυβέρνηση που θα εξυπηρετεί τον λαό της Γάζας και θα προσελκύει επενδύσεις.
  10. Ένα οικονομικό αναπτυξιακό σχέδιο Τραμπ για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της Γάζας θα δημιουργηθεί μέσω επιτροπής ειδικών που συνέβαλαν στη δημιουργία σύγχρονων, επιτυχημένων πόλεων-θαυμάτων στη Μέση Ανατολή. Πολλές στοχευμένες επενδυτικές προτάσεις και ιδέες ανάπτυξης που έχουν διαμορφωθεί από διεθνείς ομάδες θα ληφθούν υπόψη, ώστε να ενσωματωθούν με τα πλαίσια ασφάλειας και διακυβέρνησης για να προσελκύσουν και να διευκολύνουν επενδύσεις που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, ευκαιρίες και ελπίδα για το μέλλον της Γάζας.
  11. Θα δημιουργηθεί ειδική οικονομική ζώνη με προτιμησιακούς δασμούς και όρους πρόσβασης που θα διαπραγματευθούν με τις συμμετέχουσες χώρες.
  12. Κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να φύγει από τη Γάζα, και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να το κάνουν και να επιστρέψουν. Θα ενθαρρύνουμε τον κόσμο να μείνει και θα του προσφέρουμε την ευκαιρία να οικοδομήσει μια καλύτερη Γάζα.
  13. Η Χαμάς και άλλες παρατάξεις θα συμφωνήσουν να μην έχουν κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας, άμεσα, έμμεσα ή με οποιαδήποτε μορφή. Όλες οι στρατιωτικές, τρομοκρατικές και επιθετικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων σηράγγων και εργοστασίων παραγωγής όπλων, θα καταστραφούν και δεν θα ξαναχτιστούν. Θα υπάρξει διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης της Γάζας υπό την εποπτεία ανεξάρτητων παρατηρητών, που θα περιλαμβάνει τη μόνιμη απόσυρση των όπλων από χρήση, μέσω συμφωνημένης διαδικασίας αποστράτευσης, υποστηριζόμενης από διεθνώς χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα αγοράς και επανένταξης, όλα επαληθευμένα από ανεξάρτητους παρατηρητές. Η Νέα Γάζα θα είναι πλήρως προσηλωμένη στην οικοδόμηση μιας ευημερούσας οικονομίας και στην ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές της.
  14. Θα δοθεί εγγύηση από περιφερειακούς εταίρους ώστε να διασφαλιστεί ότι η Χαμάς και οι παρατάξεις θα τηρούν τις υποχρεώσεις τους και ότι η Νέα Γάζα δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονες ή τον λαό της.
  15. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με αραβικούς και διεθνείς εταίρους για να αναπτύξουν μια προσωρινή Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF), που θα αναπτυχθεί αμέσως στη Γάζα. Η ISF θα εκπαιδεύσει και θα υποστηρίξει διαπιστευμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις στη Γάζα, σε συνεργασία με την Ιορδανία και την Αίγυπτο, που έχουν σημαντική εμπειρία στον τομέα αυτό. Η δύναμη αυτή θα αποτελέσει τη μακροπρόθεσμη λύση για την εσωτερική ασφάλεια. Η ISF θα συνεργαστεί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο για την ασφάλεια των συνόρων, μαζί με τις νέες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις. Είναι κρίσιμη η αποτροπή εισαγωγής όπλων στη Γάζα και η διευκόλυνση της ταχείας και ασφαλούς ροής αγαθών για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της περιοχής. Θα συμφωνηθεί μηχανισμός αποφυγής συγκρούσεων μεταξύ των μερών.
  16. Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα. Καθώς η ISF θα εδραιώνει τον έλεγχο και τη σταθερότητα, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) θα αποσύρονται βάσει προτύπων, οροσήμων και χρονοδιαγραμμάτων που θα συμφωνηθούν ανάμεσα σε IDF, ISF, εγγυητές και Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο μια ασφαλή Γάζα που δεν θα απειλεί πλέον το Ισραήλ, την Αίγυπτο ή τους πολίτες τους. Στην πράξη, οι IDF θα παραδίδουν σταδιακά τις περιοχές της Γάζας που κατέχουν στην ISF, σύμφωνα με συμφωνία που θα επιτευχθεί με τη μεταβατική αρχή, μέχρι την πλήρη αποχώρησή τους, εκτός από μια ζώνη ασφαλείας που θα παραμείνει μέχρι η Γάζα να είναι πλήρως ασφαλής από τυχόν επανεμφάνιση τρομοκρατικής απειλής.
  17. Σε περίπτωση που η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει αυτή την πρόταση, τα παραπάνω, περιλαμβανομένης της ενισχυμένης ανθρωπιστικής επιχείρησης, θα συνεχίσουν να υλοποιούνται στις περιοχές χωρίς τρομοκρατία που θα παραδίδονται από τους IDF στην ISF.
  18. Θα δημιουργηθεί διαδικασία διαθρησκειακού διαλόγου, βασισμένη στις αξίες της ανεκτικότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης, για να αλλάξει τις νοοτροπίες και τα αφηγήματα Παλαιστινίων και Ισραηλινών, δίνοντας έμφαση στα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την ειρήνη.
  19. Καθώς η ανασυγκρότηση της Γάζας θα προχωρά και το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Παλαιστινιακής Αρχής θα υλοποιείται με συνέπεια, μπορεί τελικά να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και κρατική υπόσταση, την οποία αναγνωρίζουμε ως προσδοκία του παλαιστινιακού λαού.
  20. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εγκαινιάσουν διάλογο ανάμεσα στο Ισραήλ και τους Παλαιστινίους για να συμφωνηθεί ένας πολιτικός ορίζοντας ειρηνικής και ευημερούσας συνύπαρξης.