Και επίσημα οι ΗΠΑ πέρασαν σε καθεστώς ομοσπονδιακής παράλυσης (shutdown) καθώς σήμαναν μεσάνυχτα της 1ης Οκτωβρίου στην Ουάσινγκτον (7 ώρα Ελλάδας). Η χρηματοδότηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης πλέον βρίσκεται στον «αέρα», αφού «ναυάγησαν» οι προσπάθειες για μια λύση της τελευταίας στιγμής μεταξύ Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών.
«Πυρά» Τραμπ στους Δημοκρατικούς - Τι σηματοδοτεί το shtudown
Ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγορεί τους Δημοκρατικούς ότι θέλουν «να κλείσουν τα πάντα» και τους προειδοποιεί για «μη αναστρέψιμες» επιπτώσεις. Ειδικότερα, μιλώντας στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο την Τρίτη, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το κλείσιμο της κυβέρνησης για να λάβει μέτρα που θα είναι «κακά» για τους Δημοκρατικούς. «Μπορούμε να κάνουμε πράγματα κατά τη διάρκεια του κλεισίματος που είναι μη αναστρέψιμα, που είναι κακά για αυτούς και μη αναστρέψιμα από αυτούς, όπως να απολύσουμε μεγάλο αριθμό ανθρώπων, να κόψουμε πράγματα που τους αρέσουν, να κόψουμε προγράμματα που τους αρέσουν», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι «πολλά καλά» μπορούν να προκύψουν από το κλείσιμο της κυβέρνησης.
Είναι γνωστό, άλλωστε, πως χωρίς την έγκριση ενός προσωρινού Προϋπολογισμού, η χρηματοδότηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης θα διακοπεί, με αποτέλεσμα το κλείσιμο των περισσότερων υπηρεσιών της.
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Λευκός Οίκος τοποθέτησε στην ιστοσελίδα του ένα ρολόι που μετρούσε αντίστροφα μέχρι το κλείσιμο της κυβέρνησης. Κάνοντας λόγο για «κλείσιμο της κυβέρνησης από τους Δημοκρατικούς» (Democratic shutdown), η σελίδα αναφέρει ότι «οι Αμερικανοί δεν συμφωνούν με τις ενέργειες των Δημοκρατικών».
Σημειώνεται πως τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικανοί αλληλοκατηγορούνται για το κλείσιμο της κυβέρνησης. Αν και οι Ρεπουμπλικανοί ελέγχουν και τις δύο αίθουσες του Κογκρέσου, δεν διαθέτουν τις 60 ψήφους που απαιτούνται στη Γερουσία για να περάσει ο νόμος για τις δαπάνες. Ο επικεφαλής της μειοψηφίας, Τσακ Σούμερ, θέτει ως όρο την παράταση των ενισχυμένων επιδοτήσεων στο πλαίσιο του Affordable Care Act, καθώς και άλλες ρυθμίσεις, για να εξασφαλίσει τη συναίνεση του κόμματός του, ενώ, αντίθετα, οι Ρεπουμπλικανοί επιδιώκουν παράταση με επιπλέον κονδύλια για την ασφάλεια της νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας. Οι διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής δεν οδήγησαν κάπου, με συνέπεια να τεθεί σε ισχύ το «λουκέτο» στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, κάτι που είχε συμβεί και κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.
Υπενθυμίζεται πως οι Ρεπουμπλικανοί είχαν προτείνει την παράταση της χρηματοδότησης της κυβέρνησης στα τρέχοντα επίπεδα έως τις 21 Νοεμβρίου, ώστε να επιτραπεί στα μέλη του Κογκρέσου να συνεχίσουν να εργάζονται σε νομοσχέδια για τις πιστώσεις ολόκληρου του έτους. Οι Δημοκρατικοί έκαναν μια αντιπροσφορά για να αποφευχθεί μια διακοπή λειτουργίας της κυβέρνησης (shutdown) μέχρι και τον Οκτώβριο, αλλά αξιώνουν μόνιμη παράταση των επιδοτήσεων για την ασφάλιση υγείας και ακύρωση των περικοπών που προβλέπονται στο φορολογικό νομοσχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ, η κυβέρνηση του οποίου έχει έτοιμα σχέδια για μαζικές απολύσεις. Οι ηγέτες του Κογκρέσου συναντήθηκαν με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα για να αναζητήσουν μια πορεία προς τα εμπρός, αλλά αποχώρησαν εμμένοντας στις θέσεις τους, κάτι που αυξάνει, όπως είπε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, τις πιθανότητες για ένα shutdown της κυβέρνησης από την Τετάρτη.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των ΗΠΑ εκτιμά ότι περίπου 750.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα τεθούν σε υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών. Η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας (FAA) έχει προειδοποιήσει πως περισσότεροι από 11.000 υπάλληλοι -περίπου το 1/4 του προσωπικού της- θα τεθούν σε προσωρινή άδεια, ενώ ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και άλλοι αξιωματούχοι ασφαλείας θα υποχρεωθούν να εργάζονται αμισθί μέχρι να λήξει το shutdown.
Σημειώνεται πως πρόκειται για το πρώτο shutdown από το 2018. Πριν από έξι χρόνια χρειάστηκαν 35 ημέρες για να ξεπεραστεί, με κόστος 11 δισ. δολάρια και 800.000 ομοσπονδιακούς υπαλλήλους χωρίς μισθό.
Ποια προγράμματα συνεχίζουν παρά το shutdown της ομοσπονδιακής κυβέρνησης
Βασικά προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης, όπως η Κοινωνική Ασφάλιση και το Medicare, παραμένουν ανεπηρέαστα, ενώ υπηρεσίες όπως η αστυνόμευση και η συνοριοφυλακή θεωρούνται αναγκαίες και συνεχίζουν να λειτουργούν. Ορισμένες υπηρεσίες έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν προσωρινά χάρη σε χρηματοδότηση μέσω τελών ή άλλων πηγών. Ενδεικτικά, το IRS είχε ανακοινώσει ότι θα χρησιμοποιούσε κονδύλια από τον Inflation Reduction Act για να συνεχίσει την προετοιμασία της φορολογικής περιόδου, διασφαλίζοντας την πληρωμή του προσωπικού.