Αλήθειες και ψέματα για τον "διπλωματικό θρίαμβο" της Τουρκίας: Τι συνέβη πίσω από τις κλειστές πόρτες Τραμπ & Ερντογάν - F-35, ρωσικό αέριο και fake news
Γιατί η Ελλάδα διατηρεί το προβάδισμα
Η συνομιλία Τούρκου δημοσιογράφου άνοιξε τη συζήτηση για την πραγματική έκβαση της συνάντησης Τραμπ και Ενροτγάν για τα F-35, τις ενεργειακές εξαρτήσεις και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Μια off the record συνομιλία έγινε η αιτία να χάσει τη δουλειά του ένας Τούρκος δημοσιογράφος και η αφορμή να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση στη δημόσια σφαίρα για την πραγματική έκβαση της συνάντησης Ντόναλντ Τραμπ - Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο. Το τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο NTV έθεσε τέλος στη συνεργασία του με τον ανταποκριτή του στην Ουάσινγκτον, Χουσεΐν Γκιουνάι, μετά τα σχόλιά του έξω από τον Λευκό Οίκο. Η απόφαση ελήφθη έπειτα από βίντεο που κατέγραψε η κάμερα του Associated Press, στο οποίο ακούγονται δηλώσεις του Γκιουνάι σε ιδιωτική συνομιλία.
Διαβάστε: Γιατί η Ελλάδα είναι ένα βήμα μπροστά από την Τουρκία στα F-35 - Πώς αξιολογεί το Μέγαρο Μαξίμου τη συνάντηση Τραμπ και Ερντογάν
Τι ειπώθηκε; Η αλήθεια. Ο έμπειρος δημοσιογράφος φέρεται να είπε ότι η συνάντηση «δεν πήγε καλά για την Τουρκία» και πως οι ΗΠΑ έθεσαν ως όρο για την πώληση μαχητικών F-35 τη διακοπή της αγοράς ρωσικού φυσικού αερίου. «Η Τουρκία δεν κέρδισε τίποτα από αυτή τη συνάντηση», σχολίασε χαρακτηριστικά.
Η αλήθεια είναι ότι η εγκαρδιότητα μεταξύ των δύο προέδρων ήταν έκδηλη. Εξίσου πασιφανές, όμως, ήταν και το ότι ο Ντ. Τραμπ θέλησε να θέσει όρια και όρους. Ο πλανητάρχης άνοιξε παράθυρο για τα F-35, όμως ως αντάλλαγμα ζήτησε να σταματήσει η Τουρκία να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει ούτε εύκολα ούτε γρήγορα.
Οσοι βιάστηκαν να δηλώσουν ότι η Τουρκία θα πάρει στο εγγύς μέλλον τα μαχητικά πέμπτης γενιάς είτε είχαν πολιτικό κίνητρο είτε υποτίμησαν τρεις παράγοντες. Πρώτον, η απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια δεν είναι εύκολη απόφαση για τον Τ. Ερντογάν, διότι θα διακινδυνέψει τη σχέση του με τον Πούτιν. Δεύτερον, το ελληνο-αμερικανικό λόμπι είναι αποφασισμένο να μπλοκάρει την πώληση, επικαλούμενο τις κυρώσεις που απορρέουν από τον νόμο CATSAA και εκθέτοντας τις τουρκικές επιλογές (αγορά S-400 και απειλές σε βάρος κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ) στο Κογκρέσο, που ακόμη δεν έχει δώσει το «πράσινο φως». Τέλος, υπάρχει ο παράγων Ισραήλ. Στην παρούσα συγκυρία, οι Ισραηλινοί δεν θέλουν να έχουν δίπλα τους μια εχθρική δύναμη που θα διαθέτει υπερσύγχρονα μαχητικά.
Η Ελλάδα, όπως επεσήμανε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζιωχού, «δεν μπορεί να επιβάλει πολιτική προμηθειών σε τρίτες χώρες. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να παρουσιάζει τις θέσεις της στους Συμμάχους της. Αυτό που λέμε είναι ότι αμερικανικά όπλα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται έναντι συμμαχικών χωρών». Είναι επίσης αλήθεια ότι ακόμα κι αν η Τουρκία αγοράσει τα F-35, θα βρίσκεται ένα βήμα πίσω από την Ελλάδα. Η χώρα μας έχει ήδη εξασφαλίσει 20 μαχητικά, με option για άλλα 20, και υπολογίζεται ότι το 2028 θα αρχίσει να τα παραλαμβάνει. «Σε περίπτωση που πάρουν και οι Τούρκοι τα F-35, αυτό θα αφαιρέσει ή θα εξισορροπήσει το πλεονέκτημα ισχύος που έχει η Ελλάδα έναντι της Τουρκίας. Ομως, ακόμα κι αν τα πάρουν, εμείς θα τα πάρουμε νωρίτερα. Δηλαδή, θα είμαστε προετοιμασμένοι και θα τα έχουμε “αφομοιώσει”», εξηγούσε ο αντιπτέραρχος εν αποστρατεία Παναγιώτης Κατσαρός.
Στον απόηχο της συνάντησης, κυκλοφόρησαν αρκετά fake news περί εξοπλιστικής υπεροχής της Τουρκίας. Η Ελλάδα τρέχει το πρόγραμμα των F-35, έχει ήδη αναβαθμίσει 42 F-16 σε Viper, έχει εξασφαλίσει τέσσερις φρεγάτες Μπελαρά και εξετάζει το ενδεχόμενο αγοράς δύο φρεγατών Μπεργκαμίνι από την Ιταλία, με δυνατότητα αγοράς άλλων δύο. Η Τουρκία, αντίθετα, αντιμετωπίζει εμπόδια: εκτός από το «πάγωμα» των F-35, το Κογκρέσο μπλόκαρε και την εξαγωγή κινητήρων που χρειάζονται για το τουρκικό μαχητικό ΚΑΑΝ. Την αποκάλυψη έκανε ο υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν.
Οσο για την ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν, η πραγματικότητα δεν επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Η απόφαση της τουρκικής πλευράς να ζητήσει αναβολή τέσσερις ώρες πριν πραγματοποιηθεί συνιστά διπλωματική απρέπεια και μαρτυρά ότι τα σύννεφα επανήλθαν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Σύμφωνα με την κ. Ζιωχού, «την επιμέλεια της συνάντησης αυτής δεν την είχε το υπουργείο Εξωτερικών».
Αρμόδιες πηγές των «Π» ανέφεραν ότι υπήρξε επικοινωνία Γεραπετρίτη - Φιντάν, χωρίς να κλείσει νέα ημερομηνία για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. «Παρά τις διαφωνίες, θέλουμε να συζητάμε, προκειμένου να προλαμβάνονται οι εντάσεις. Ολες οι συζητήσεις με την Τουρκία γίνονται στο πλαίσιο του δομημένου διαλόγου», διευκρίνισε. Υπενθυμίζεται ότι ο ελληνοτουρκικός διάλογος σκοντάφτει στο τουρκικό casus belli. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Δανία προειδοποίησε πως, όσο υπάρχει το casus belli, η Τουρκία δεν πρόκειται να ενταχθεί στο πρόγραμμα SAFE. Το μήνυμα μεταφέρθηκε και στον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Ως απάντηση στο μήνυμα Μητσοτάκη, η Αγκυρα κατέφυγε στη γνωστή τακτική. Εξέδωσε Νavtex για «επιστημονικές έρευνες» του ωκεανογραφικού «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο (4-14 Οκτωβρίου), σε περιοχές δυτικά της Χίου και της Λέσβου, με κάλυψη τμημάτων εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η Αθήνα απάντησε με αντιΝavtex από τον σταθμό Λήμνου, δείχνοντας ότι η ένταση επιστρέφει.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά
Διαβάστε: Γιατί η Ελλάδα είναι ένα βήμα μπροστά από την Τουρκία στα F-35 - Πώς αξιολογεί το Μέγαρο Μαξίμου τη συνάντηση Τραμπ και Ερντογάν
Τι ειπώθηκε; Η αλήθεια. Ο έμπειρος δημοσιογράφος φέρεται να είπε ότι η συνάντηση «δεν πήγε καλά για την Τουρκία» και πως οι ΗΠΑ έθεσαν ως όρο για την πώληση μαχητικών F-35 τη διακοπή της αγοράς ρωσικού φυσικού αερίου. «Η Τουρκία δεν κέρδισε τίποτα από αυτή τη συνάντηση», σχολίασε χαρακτηριστικά.
Η αλήθεια για την εγκαρδιότητα Τραμπ και Ερντογάν
Η αλήθεια είναι ότι η εγκαρδιότητα μεταξύ των δύο προέδρων ήταν έκδηλη. Εξίσου πασιφανές, όμως, ήταν και το ότι ο Ντ. Τραμπ θέλησε να θέσει όρια και όρους. Ο πλανητάρχης άνοιξε παράθυρο για τα F-35, όμως ως αντάλλαγμα ζήτησε να σταματήσει η Τουρκία να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει ούτε εύκολα ούτε γρήγορα.
Τουρκία: Οι παράγοντες που θα κρίνουν τα μαχητικά 5ης γενιάς
Οσοι βιάστηκαν να δηλώσουν ότι η Τουρκία θα πάρει στο εγγύς μέλλον τα μαχητικά πέμπτης γενιάς είτε είχαν πολιτικό κίνητρο είτε υποτίμησαν τρεις παράγοντες. Πρώτον, η απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια δεν είναι εύκολη απόφαση για τον Τ. Ερντογάν, διότι θα διακινδυνέψει τη σχέση του με τον Πούτιν. Δεύτερον, το ελληνο-αμερικανικό λόμπι είναι αποφασισμένο να μπλοκάρει την πώληση, επικαλούμενο τις κυρώσεις που απορρέουν από τον νόμο CATSAA και εκθέτοντας τις τουρκικές επιλογές (αγορά S-400 και απειλές σε βάρος κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ) στο Κογκρέσο, που ακόμη δεν έχει δώσει το «πράσινο φως». Τέλος, υπάρχει ο παράγων Ισραήλ. Στην παρούσα συγκυρία, οι Ισραηλινοί δεν θέλουν να έχουν δίπλα τους μια εχθρική δύναμη που θα διαθέτει υπερσύγχρονα μαχητικά.
Γιατί η Τουρκία θα βρίσκεται ένα βήμα πίσω από την Ελλάδα με τα F-35
Η Ελλάδα, όπως επεσήμανε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζιωχού, «δεν μπορεί να επιβάλει πολιτική προμηθειών σε τρίτες χώρες. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να παρουσιάζει τις θέσεις της στους Συμμάχους της. Αυτό που λέμε είναι ότι αμερικανικά όπλα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται έναντι συμμαχικών χωρών». Είναι επίσης αλήθεια ότι ακόμα κι αν η Τουρκία αγοράσει τα F-35, θα βρίσκεται ένα βήμα πίσω από την Ελλάδα. Η χώρα μας έχει ήδη εξασφαλίσει 20 μαχητικά, με option για άλλα 20, και υπολογίζεται ότι το 2028 θα αρχίσει να τα παραλαμβάνει. «Σε περίπτωση που πάρουν και οι Τούρκοι τα F-35, αυτό θα αφαιρέσει ή θα εξισορροπήσει το πλεονέκτημα ισχύος που έχει η Ελλάδα έναντι της Τουρκίας. Ομως, ακόμα κι αν τα πάρουν, εμείς θα τα πάρουμε νωρίτερα. Δηλαδή, θα είμαστε προετοιμασμένοι και θα τα έχουμε “αφομοιώσει”», εξηγούσε ο αντιπτέραρχος εν αποστρατεία Παναγιώτης Κατσαρός.
Τα fake news περί εξοπλιστικής υπεροχής της Τουρκίας
Στον απόηχο της συνάντησης, κυκλοφόρησαν αρκετά fake news περί εξοπλιστικής υπεροχής της Τουρκίας. Η Ελλάδα τρέχει το πρόγραμμα των F-35, έχει ήδη αναβαθμίσει 42 F-16 σε Viper, έχει εξασφαλίσει τέσσερις φρεγάτες Μπελαρά και εξετάζει το ενδεχόμενο αγοράς δύο φρεγατών Μπεργκαμίνι από την Ιταλία, με δυνατότητα αγοράς άλλων δύο. Η Τουρκία, αντίθετα, αντιμετωπίζει εμπόδια: εκτός από το «πάγωμα» των F-35, το Κογκρέσο μπλόκαρε και την εξαγωγή κινητήρων που χρειάζονται για το τουρκικό μαχητικό ΚΑΑΝ. Την αποκάλυψη έκανε ο υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν.
Οι πολλές ερμηνείες του «ναυαγίου» της συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν
Οσο για την ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν, η πραγματικότητα δεν επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Η απόφαση της τουρκικής πλευράς να ζητήσει αναβολή τέσσερις ώρες πριν πραγματοποιηθεί συνιστά διπλωματική απρέπεια και μαρτυρά ότι τα σύννεφα επανήλθαν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Σύμφωνα με την κ. Ζιωχού, «την επιμέλεια της συνάντησης αυτής δεν την είχε το υπουργείο Εξωτερικών». Αρμόδιες πηγές των «Π» ανέφεραν ότι υπήρξε επικοινωνία Γεραπετρίτη - Φιντάν, χωρίς να κλείσει νέα ημερομηνία για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. «Παρά τις διαφωνίες, θέλουμε να συζητάμε, προκειμένου να προλαμβάνονται οι εντάσεις. Ολες οι συζητήσεις με την Τουρκία γίνονται στο πλαίσιο του δομημένου διαλόγου», διευκρίνισε. Υπενθυμίζεται ότι ο ελληνοτουρκικός διάλογος σκοντάφτει στο τουρκικό casus belli. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Δανία προειδοποίησε πως, όσο υπάρχει το casus belli, η Τουρκία δεν πρόκειται να ενταχθεί στο πρόγραμμα SAFE. Το μήνυμα μεταφέρθηκε και στον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Τι δείχνει το Πίρι Ρέις στο Αιγαίο
Ως απάντηση στο μήνυμα Μητσοτάκη, η Αγκυρα κατέφυγε στη γνωστή τακτική. Εξέδωσε Νavtex για «επιστημονικές έρευνες» του ωκεανογραφικού «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο (4-14 Οκτωβρίου), σε περιοχές δυτικά της Χίου και της Λέσβου, με κάλυψη τμημάτων εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η Αθήνα απάντησε με αντιΝavtex από τον σταθμό Λήμνου, δείχνοντας ότι η ένταση επιστρέφει.Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά