Επί μήνες δούλεψαν οι μεσολαβητές από τις ΗΠΑ και τις αραβικές χώρες προσπαθώντας να καταλήξουν σε συμφωνία που θα σταματούσε προσωρινά τις εχθροπραξίες στη Γάζα και θα οδηγούσε στην απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων. Σύμφωνα με την ανάλυση της Wall Street Journal, η τελική συμφωνία προέκυψε μέσα από μια πολεμική ενέργεια που άνοιξε τον δρόμο για ένα φιλόδοξο σχέδιο επίλυσης της σύγκρουσης.

Διαβάστε: "Τώρα ή ποτέ": Μήνυμα Τραμπ σε Νετανιάχου και Χαμάς με μια φωτογραφία από διαδήλωση στο Ισραήλ για την επιστροφή των ομήρων


Γάζα: Η πολεμική ενέργεια που οδήγησε στη συμφωνία

Στις 9 Σεπτεμβρίου, ισραηλινοί πύραυλοι έπληξαν κτίριο στο Κατάρ όπου η Χαμάς συζητούσε την πρόταση Τραμπ για κατάπαυση του πυρός. Η επίθεση προκάλεσε έντονη οργή στο Κατάρ και σε άλλες χώρες του Κόλπου, θέτοντας σε κίνδυνο τις ειρηνευτικές προσπάθειες των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ εκμεταλλεύτηκαν την κρίση για να ενισχύσουν την επιρροή τους έναντι του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και της Χαμάς. Τρεις εβδομάδες διπλωματικών διαπραγματεύσεων με το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ οδήγησαν στην ανακοίνωση ενός σχεδίου 20 σημείων από τον Τραμπ στο Λευκό Οίκο, με στόχο τη διαρκή ειρήνη στη Γάζα.

Η συμφωνία προβλέπει:
  • Απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς.
  • Αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα.
  • Εγκατάσταση αραβικών δυνάμεων για διασφάλιση ασφάλειας.
  • Διοίκηση της Γάζας από Παλαιστίνιους τεχνοκράτες.

Παραμένουν οι προκλήσεις για την ειρήνη στη Γάζα

Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν. Ο Νετανιάχου αντιτίθεται σε κάθε αναφορά σε παλαιστινιακό κράτος, ενώ η Χαμάς ζητά εγγυήσεις για πλήρη αποστρατιωτικοποίηση και απόσυρση του Ισραήλ. Οι αραβικές κυβερνήσεις ανησυχούν ότι η συμφωνία είναι πολύ σκληρή για τη Χαμάς αλλά ανεπαρκής για τη δημιουργία κράτους, οδηγώντας σε ένα επικίνδυνο «game of chicken», όπου κανείς δεν θέλει να απορρίψει δημόσια το σχέδιο.

Το σχέδιο Τραμπ είναι αποτέλεσμα συνεχών διαβουλεύσεων μεταξύ Γουίτκοφ, Τζάρεντ Κούσνερ, Ρον Ντέρμερ και ανώτερων αξιωματούχων από το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία. Οι προσπάθειες περιλάμβαναν συναντήσεις στην Αίγυπτο, στο Μαϊάμι και στο Λευκό Οίκο, με στόχο την τελική συμφωνία και την αποφυγή στρατιωτικής κλιμάκωσης. Η διεθνής ανησυχία για την κατάσταση στη Γάζα ήταν τεράστια. Η ισραηλινή πολιτική περιορισμού τροφίμων και οι σχεδιαζόμενες στρατιωτικές επιθέσεις αύξησαν την πίεση για λύση. Οι ΗΠΑ διασφάλισαν την εμπλοκή των αραβικών χωρών και απέφυγαν την αποσπασματική αντιμετώπιση, δημιουργώντας ένα ενιαίο σχέδιο 21 σημείων που συγχώνευε προτάσεις από ΗΠΑ, Γαλλία, Σαουδική Αραβία και Τόνι Μπλερ.

Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας περιλάμβαναν σημαντικές τροποποιήσεις, αλλά η τελική ανακοίνωση προκάλεσε έκπληξη στους Αραβες ηγέτες, οι οποίοι είδαν ότι πολλές από τις αλλαγές τους είχαν αγνοηθεί. Παρά τις επιφυλάξεις, η Χαμάς αποδέχτηκε το σχέδιο, συνδέοντας την απελευθέρωση των ομήρων με την αποχώρηση του Ισραήλ και τον τερματισμό του πολέμου.

Ο Τραμπ, σε δημόσιες δηλώσεις, χαρακτήρισε τη συμφωνία ως ιστορική ευκαιρία για διαρκή ειρήνη στη Μέση Ανατολή, ενώ οι αραβικές χώρες δήλωσαν την υποστήριξή τους, επιμένοντας στη δέσμευση για αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Η διαδικασία επανένωσης της Γάζας για ανοικοδόμηση και σταθερότητα ξεκινά πλέον υπό αυστηρή διεθνή εποπτεία.


Τι λέει η Χαμάς για τη συμφωνία

Η Χαμάς είναι πρόθυμη για συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου, εάν και το Ισραήλ προσέλθει με ειλικρινείς προθέσεις στις έμμεσες διαπραγματεύσεις στο Κάιρο, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο, υπό τον όρο της ανωνυμίας, αξιωματούχος της Οργάνωσης. Οι διαπραγματευτές της Χαμάς που ταξιδεύουν από την Ντόχα, αναμένεται ότι θα φτάσουν στο Κάιρο την Κυριακή.

«Η Χαμάς είναι πολύ πρόθυμη να επιτευχθεί μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία ανταλλαγής αιχμαλώτων, σύμφωνα με τις συνθήκες στο πεδίο», τόνισε ο αξιωματούχος.

Παλαιστίνιος αξιωματούχος, που είναι κοντά στη Χαμάς δήλωσε ότι οι δύο αντιπροσωπείες θα βρίσκονται στο ίδιο κτίριο και μακριά από τα μέσα ενημέρωσης. «Οι διαπραγματεύσεις στοχεύουν να καθορίσουν το χρονοδιάγραμμα προετοιμασίας των συνθηκών στο πεδίο για τη μεταφορά των αιχμαλώτων που κρατούνται στη Γάζα, ως προοίμιο για την έναρξη της διαδικασίας ανταλλαγής», είπε.