Μπορεί να υπήρξε μια ακολουθία 240 ωρών μέχρι η εξαγγελία Τραμπ και Νετανιάχου για το ειρηνευτικό σχέδιο των 20 σημείων για τη Γάζα να καταλήξει στις καταιγιστικές χθεσινές εξελίξεις, ωστόσο υπάρχουν και εκείνοι που λειτούργησαν «πίσω από την κουίντα», προκειμένου να υπάρξουν συμβιβασμοί. Και αυτοί δεν ήταν έμπειροι διαπραγματευτές, τουλάχιστον στο διπλωματικό παίγνιο, αλλά μεσίτες. Ο λόγος για τους δύο στενούς συμβούλους του Ντόναλντ Τραμπ, τον Στίβεν Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ, οι οποίοι άσκησαν πιέσεις και στις δύο πλευρές για να «βγει λευκός καπνός» από τις διαπραγματεύσεις, όπως αποκαλύπτει το Politico, το οποίο επικαλείται τρεις πηγές κοντά στις διπλωματικές προσπάθειες και έναν αξιωματούχο της κυβέρνησης.
"Η εξαιρετικά αργή πρόοδος" των διαπραγματεύσεων για τη Γάζα - Πού είχαν "κολλήσει"
Το δημοσίευμα αναφέρει πως κατά τις πρώτες ημέρες «η πρόοδος ήταν εξαιρετικά αργή», δήλωσε ένα από τα άτομα που γνωρίζουν τις συνομιλίες, οι οποίες ξεκίνησαν τη Δευτέρα. «Δεν υπήρχε καμία διάθεση για υποχώρηση σε βασικά ζητήματα». Τα σημεία υπό συζήτηση ήταν, σύμφωνα με πηγή υπό το καθεστώς της ανωνυμίας:
Πού θα αποσυρθούν τα ισραηλινά στρατεύματα.
Ο τρόπος απελευθέρωσης των ομήρων και ανταλλαγής κρατουμένων.
Πώς θα εισέλθει ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας.
Ποιοι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν από το Ισραήλ.
Η ανατροπή και η πίεση και στις δύο πλευρές από Γουίτκοφ και Κούσνερ
Ακολούθως, την Τετάρτη κατέφτασαν στην Αίγυπτο ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ, μαζί με τον πρωθυπουργό του Κατάρ, Αλ Θάνι, οι οποίοι παρουσίασαν μια σειρά από όρους και πίεσαν και τις δύο πλευρές να τους αποδεχθούν άμεσα. Η ταχύτητα με την οποία διαμορφώθηκε η συμφωνία μετά την άμεση εμπλοκή των Γουίτκοφ και Κούσνερ αποκαλύπτει την έντονη πίεση που ένιωθαν όλες οι πλευρές για να καταλήξουν σε συμφωνία, ύστερα από εβδομάδες δηλώσεων του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι η συμφωνία ήταν «πολύ κοντά».
Αυτό φανερώνει, όπως γράφει το Politico, πόσο έχει αλλάξει η στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στη σύγκρουση, υιοθετώντας πλέον μια πιο επιθετική τακτική πίεσης προς όλες τις πλευρές, κάτι που ξεκίνησε με τη συνάντηση του Τραμπ με τον Νετανιάχου την προηγούμενη εβδομάδα, κατά την οποία τον προέτρεψε να ζητήσει συγγνώμη από το Κατάρ για το χτύπημα εναντίον διαπραγματευτών της Χαμάς στην Ντόχα.
Οι κρίσιμες ώρες
Σύμφωνα με άλλο άτομο που έχει γνώση των συνομιλιών, στους όρους που έθεσε η αμερικανική κυβέρνηση περιλαμβανόταν και η απαίτηση να αρχίσει η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων πριν από οποιαδήποτε απελευθέρωση ομήρων. Όπως αναφέρεται, αυτό ήταν μόνο ένα από τα πολλά αμοιβαία ανταλλάγματα που βοήθησαν να «κλειδώσει» η συμφωνία.
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν μέχρι το βράδυ, αλλά η συμφωνία άρχισε να παίρνει μορφή. Ήταν περίπου 02:30 τα ξημερώματα της Πέμπτης στην Αίγυπτο όταν ο Ντόναλντ Τραμπ είχε μια τελευταία συνεννόηση με τους διαπραγματευτές του, πριν δημοσιεύσει στο Truth Social το μήνυμα που ανακοίνωνε το τέλος της σύγκρουσης, σύμφωνα με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους που ενημέρωσαν τους δημοσιογράφους.
Οι συνομιλητές της Χαμάς που έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στις διαπραγματεύσεις για τη Γάζα
Αν και οι Γουίτκοφ και Κούσνερ συνέβαλαν καθοριστικά στην οριστικοποίηση της συμφωνίας και άλλοι παράγοντες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, όπως αξιωματούχοι από την Αίγυπτο και την Τουρκία, των οποίων η ισχυρή επιρροή στη Χαμάς αποδείχθηκε κρίσιμη για να ξεπεραστούν τα τελευταία εμπόδια. Είναι επίσης πιθανό ότι αρκετοί από τους συμμετέχοντες ανέμεναν την άφιξη των Αμερικανών εκπροσώπων για να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις.
Ωστόσο, η ραγδαία πρόοδος που σημειώθηκε το βράδυ της Τετάρτης εξέπληξε πολλούς από τους αξιωματούχους που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, καθώς θεωρούσαν ότι οι συζητήσεις θα μπορούσαν να συνεχιστούν μέχρι το Σαββατοκύριακο, σύμφωνα με δύο άτομα που έχουν γνώση των εξελίξεων.
«Περιμέναμε ότι θα χρειάζονταν ακόμη πέντε μέρες», δήλωσε το πρώτο άτομο με γνώση των διαπραγματεύσεων.
Το ταξίδι των Γουίτκοφ και Κούσνερ σε Σαρμ Ελ Σέιχ - Κάιρο - Ιερουσαλήμ
Οι όροι που καθόρισαν οι Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, εφόσον όλα κυλήσουν σύμφωνα με το σχέδιο, θα οδηγήσουν στην απελευθέρωση των τελευταίων Ισραηλινών ομήρων και εκατοντάδων Παλαιστίνιων κρατουμένων, στην αρχική αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και στην ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γάζας. Αυτά τα βήματα στοχεύουν στην εκτόνωση μιας διετίας πολέμου που έχει καταστρέψει την περιοχή και έχει κοστίσει χιλιάδες ζωές.
Ωστόσο, πολλά θα μπορούσαν να καταρρεύσουν μέσα στις επόμενες ημέρες και η κυβέρνηση Τραμπ κινείται ταυτόχρονα σε πολλαπλά μέτωπα για να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Από τις συνομιλίες στο Σαρμ ελ Σέιχ, οι Κούσνερ και Γουίτκοφ πέταξαν στο Κάιρο για να ενημερώσουν τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Άμπντελ Φατάχ αλ Σίσι, για το σχέδιο και να τονίσουν ότι θα χρειαστούν τη βοήθειά του για την υλοποίησή του. Από εκεί, ταξίδεψαν στην Ιερουσαλήμ για να δώσουν το εναρκτήριο σήμα στην εύθραυστη πρώτη φάση της εφαρμογής.
Η επαφή με το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο
Ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ συναντήθηκαν με το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο για περίπου μία ώρα το βράδυ της Πέμπτης, εξηγώντας τα πλεονεκτήματα της συμφωνίας και γιατί η κυβέρνηση Τραμπ τη στηρίζει, όπως δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων. Το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε τη συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων λίγες ώρες αργότερα.
Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις πέρα από τις πληροφορίες που δόθηκαν στην επίσημη ενημέρωση, ενώ σημειώνεται -όπως αναφέρει το Politico- πως ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ θα παραμείνουν στο Ισραήλ το Σαββατοκύριακο για να διασφαλίσουν ότι η πρώτη φάση της συμφωνίας θα εφαρμοστεί ομαλά.
«Υπάρχουν ακόμη πολλοί τρόποι με τους οποίους αυτό μπορεί να πάει στραβά, οπότε παρακολουθούμε στενά κάθε λεπτομέρεια, για να βεβαιωθούμε ότι όλοι τηρούν τις δεσμεύσεις τους και ότι τυχόν παρεξηγήσεις επιλύονται άμεσα», δήλωσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
Αν η συμφωνία ολοκληρωθεί πλήρως, η απελευθέρωση όλων των εναπομεινάντων ομήρων θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο στον διετή πόλεμο, δημιουργώντας νέο περιθώριο πολιτικής και διπλωματικής κινητικότητας για τις ΗΠΑ, τους Άραβες εταίρους τους και το Ισραήλ.
Ωστόσο, πρόκειται μόνο για την πρώτη φάση του σχεδίου 20 σημείων και παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα, όπως αν η Χαμάς θα αφοπλιστεί ή ποιος θα διοικήσει τη Γάζα μετά το τέλος του πολέμου.
Ο Ρόμπερτ Γκρίνγουεϊ, πρώην ανώτερος διευθυντής για τη Μέση Ανατολή στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ και νυν συνεργάτης του Heritage Foundation, δήλωσε: «Οι δύσκολες μέρες είναι αυτές που ακολουθούν τη Δευτέρα», αναφερόμενος στην ημέρα κατά την οποία, σύμφωνα με τον Τραμπ, η Χαμάς θα ξεκινήσει την απελευθέρωση των ομήρων. Ο Γκρίνγουεϊ είχε συνεργαστεί στενά με τον Κούσνερ στις Συμφωνίες του Αβραάμ, που οδήγησαν σε εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ με αρκετά αραβικά κράτη.
New York Times: Ο κομβικός ρόλος του μεσίτη Τζάρεντ Κούσνερ - Το μήνυμα στο Ισραήλ
Με τους δύο διαπραγματευτές και τη γνωστή βαθιά εμπειρία τους στο real estate ασχολούνται και η New York Times, εστιάζοντας σε σχετική τους ανάλυση στον γαμπρό του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ.
Επισημαίνοντας ότι τόσο για τον Κούσνερ όσο και για τον Γουίτκοφ η κυρία επαγγελματική ενασχόληση ήταν η κατασκευή ακινήτων, οι NYT εξιστορούν ότι «οι δυο τους άρχισαν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός κέντρου διοίκησης, όπου έκαναν και δέχονταν τηλεφωνήματα από ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένου ενός ανυπόμονου προέδρου και μελών του υπουργικού συμβουλίου της ισραηλινής κυβέρνησης».
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, όταν ο Κούσνερ ενημερώθηκε για την πρώτη αντίδραση της Χαμάς στο σχέδιο Τραμπ όπως αυτό παρουσιάστηκε στον Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, επικεντρώθηκε στο σημείο εκείνο στο οποίο αναφερόταν ότι οι όμηροι θα μπορούσαν σύντομα να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
«Ο Στιβ και εγώ είπαμε στο Ισραήλ "σας ενθαρρύνουμε να είστε και εσείς θετικοί"», περιέγραψε ο Κούσνερ. Λίγες ώρες αργότερα, το γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι θα συμφωνούσε να ξεκινήσει την πρώτη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ. Την Πέμπτη, η ισραηλινή κυβέρνηση ενέκρινε τη συμφωνία, αμέσως μετά την ομιλία των κ.κ. Κούσνερ και Γουίτκοφ στο ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο, όπου συζητήθηκε η συμφωνία.
"Πάντα διαπραγματεύεσαι"
Όπως παρατηρούν οι ΝΥΤ, στην προσπάθειά του να τερματίσει τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο Τραμπ δεν στράφηκε σε έμπειρους διπλωμάτες για να φέρει το έργο σε πέρας. Αντ' αυτού βασίστηκε στον γαμπρό του για να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις, αξιοποιώντας και τις διπλωματικές σχέσεις που είχε χτίσει ο 44χρονος Κούσνερ σε αραβικές χώρες ενώ εργαζόταν ως σύμβουλος κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Τότε, όπως θυμίζουν οι New York Times, o Κούσνερ ήταν ο βασικός αρχιτέκτονας των Συμφωνιών του Αβραάμ, μιας σειράς διπλωματικών συμφωνιών που ομαλοποίησαν τις σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και τριών αραβικών κρατών.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ταξιδεύοντας προς την Αίγυπτο Κούσνερ και Γουίτκοφ σχεδίαζαν στρατηγικές για τους τρόπους με τους οποίους η συμφωνία θα μπορούσε να καταρρεύσει και τι θα μπορούσαν να κάνουν για να τη σώσουν, με τον πρώτο, όπως αναφέρεται, «να συντάσσει συχνά τα σχέδια, ενώ ο δεύτερος ασχολείται με τα τηλέφωνα».
«Στον τομέα των ακινήτων της Νέας Υόρκης, διαπραγματεύεσαι συνεχώς. Αλλά υπάρχουν πολλά να διαπραγματευτείς πριν υπογράψεις το συμβόλαιο και επενδύσεις τα χρήματά σου. Νομίζω ότι είμαστε συνηθισμένοι σε πολύπλοκες συμφωνίες που είναι πολύ δυναμικές και με πολύπλοκους χαρακτήρες» έχει περιγράψει σε ανύποπτο χρόνο ο γαμπρός του προέδρου των ΗΠΑ.
"Ο Τζάρεντ είναι πολύ έξυπνος"
Με εκπαίδευση στις σκληρές τέχνες της αγοράς ακινήτων της Νέας Υόρκης, ο Κούσνερ και ο Γουίτκοφ θεωρούν τους εαυτούς τους ως διαπραγματευτές που εργάζονται για τον απόλυτο διαπραγματευτή.
Η προσέγγισή τους είναι απλή: πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία και μετά να συζητήσουν τις λεπτομέρειες. Οι δύο έχουν περάσει πολύ χρόνο μαζί τις τελευταίες εβδομάδες, ταξιδεύοντας στο Μαϊάμι, στη συνέχεια σε όλη τη χώρα και τώρα σε όλο τον κόσμο, αναζητώντας την ειρήνη. Η ανοικοδόμηση της Γάζας είναι επίσης στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων τους.
«Η εμπειρία που έχουμε ο Στιβ και εγώ ως διαπραγματευτές είναι ότι πρέπει να κατανοείς τους ανθρώπους. Πρέπει να είσαι σε θέση να καταλάβεις τι θέλουν πραγματικά και μετά να δεις ποιος νομίζεις ότι παίζει παιχνίδια και πόσο περιθώριο έχεις για να πιέσεις τα πράγματα. «Πολλοί από αυτούς που το κάνουν αυτό είναι καθηγητές ιστορίας, επειδή έχουν μεγάλη εμπειρία, ή διπλωμάτες. Είναι διαφορετικό να είσαι διαπραγματευτής — είναι ένα διαφορετικό άθλημα», εξηγεί ο Κούσνερ.
Οι επενδύσεις στη Μέση Ανατολή
Όσον αφορά τυχόν ερωτήσεις σχετικά με τις προσπάθειες του κ. Κούσνερ να κερδίσει χρήματα σε μια περιοχή του κόσμου όπου προσπαθεί να διαπραγματευτεί την ειρήνη, ο Λευκός Οίκος έχει δηλώσει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα.
«Πιστεύω ότι είναι ειλικρινά αξιοθρήνητο να υπονοείτε ότι είναι ακατάλληλο για τον Τζάρετ Κούσνερ, ο οποίος χαίρει ευρείας εκτίμησης σε όλο τον κόσμο και έχει μεγάλη εμπιστοσύνη και σχέσεις με αυτούς τους κρίσιμους εταίρους σε αυτές τις χώρες, να καταρτίσει ένα 20 σημείων, ολοκληρωμένο, λεπτομερές σχέδιο ειρήνης που καμία άλλη κυβέρνηση δεν θα μπορούσε ποτέ να επιτύχει», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λίβιτ.
Όπως σημειώνουν οι ΝΥΤ, η εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων του κ. Κούσνερ, Affinity Partners, χρηματοδοτείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από ξένους επενδυτές και έχει λάβει χρήματα από κρατικά επενδυτικά ταμεία στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
En
