Η πρεσβεία της Κίνας στο Λονδίνο καταδίκασε σήμερα έντονα τις καταθέσεις μαρτύρων που δημοσιοποιήθηκαν από τη Βρετανία για υπόθεση κατασκοπείας, χαρακτηρίζοντας τις κατηγορίες «αβάσιμες, κατασκευασμένες και αστήριχτες».

Διαβάστε: Θρίλερ με την πτήση του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ - Προσγειώθηκε εκτάκτως στη Βρετανία

Σε ανακοίνωση στον ιστότοπό της, η πρεσβεία ζήτησε από το Ηνωμένο Βασίλειο να σταματήσει να δημιουργεί θέματα με την Κίνα, να μην συμμετέχει σε αντικινεζική δημοσιότητα και να μην υπονομεύει τις διμερείς σχέσεις. Η δήλωση αυτή ακολουθεί προειδοποίηση του επικεφαλής των βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών για την «απειλή» που θέτει καθημερινά η Κίνα, ενώ η υπόθεση κατασκοπείας ασκεί έντονη πίεση στην κυβέρνηση των Εργατικών του Κιρ Στάρμερ, η οποία μετά την ανάληψη της εξουσίας τον Ιούλιο του 2024 επιδιώκει βελτίωση των σχέσεων με το Πεκίνο. Το Πεκίνο υποστήριξε ότι οι κατηγορίες είναι κατασκευασμένες και ότι υπονομεύουν τις σχέσεις των δύο χωρών, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η Κίνα αποτελεί τον πέμπτο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Βρετανίας, παρά την ανισορροπία στον εμπορικό ισοζύγιο.

Ωστόσο, οι εμπορικές σχέσεις εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από βαθιά ανισορροπία υπέρ του Πεκίνου: το 2024, η Βρετανία εισήγαγε κινεζικά προϊόντα αξίας περίπου 67 δισεκατομμυρίων στερλινών (77 δισεκατομμύρια ευρώ), έναντι βρετανικών προϊόντων που εισήγαγε η Κίνα αξίας 19 δισεκατομμυρίων στερλινών (21 δισεκατομμύρια ευρώ).


Πώς άρχισε η υπόθεση κατασκοπείας

Ο Κρίστοφερ Κας, ένας 30χρονος ερευνητής στο κοινοβούλιο, και ο Κρίστοφερ Μπέρι, ένας 32χρονος πρώην δάσκαλος στην Κίνα, συνελήφθησαν το 2023, με την κατηγορία ότι συνέλλεξαν και διαβίβασαν στο Πεκίνο πληροφορίες που θα μπορούσαν "άμεσα ή έμμεσα να είναι χρήσιμες σε έναν εχθρό".

Οι δύο άνδρες, που απορρίπτουν τις κατηγορίες, κατηγορούνται βάσει του "Νόμου περί κρατικών απορρήτων", που απαγορεύει τη δημοσιοποίηση κρατικών απορρήτων ή πληροφοριών που μπορεί να απειλούν την εθνική ασφάλεια.

Ωστόσο η δικαστική διαδικασία σταμάτησε τον Σεπτέμβριο, με τον γενικό εισαγγελέα Στίβεν Πάρκινσον να εκτιμά ότι η κυβέρνηση δεν είχε διαβιβάσει στοιχεία που επέτρεπαν να αποδειχθεί ότι η Κίνα συνιστά απειλή για την εθνική ασφάλεια της Βρετανίας. Σύμφωνα με την εισαγγελία, αυτό ήταν ένα απαραίτητο στοιχείο για να έρθουν εις πέρας οι διώξεις.


Η αντιπαράθεση

Η παύση των διώξεων προκάλεσε αντιδράσεις, με τη συντηρητική αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση ότι άσκησε πίεση για να αποσυρθούν οι κατηγορίες προκειμένου να κατευνάσει το Πεκίνο και να αποφύγει να θέσει σε κίνδυνο τις κινεζικές επενδύσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Κιρ Στάρμερ υπογράμμισε ότι η συντηρητική κυβέρνηση που ήταν στην εξουσία την περίοδο των γεγονότων (μεταξύ Δεκεμβρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2023) δεν είχε χαρακτηρίσει ποτέ ρητά την Κίνα ως απειλή.

Ο πρωθυπουργός, ο οποίος δήλωσε "βαθιά απογοητευμένος" από την παύση της δίωξης, επέμεινε στο γεγονός ότι η εισαγγελία είναι ανεξάρτητη από την πολιτική. Χαρακτήρισε "συκοφαντικούς ισχυρισμούς" τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης.

Και καθώς η διαμάχη συνεχιζόταν, την Τετάρτη ενέκρινε τελικά τη δημοσίευση των στοιχείων που διαβίβασε η κυβέρνησή του στη δικαιοσύνη. Πρόκειται για τρεις καταθέσεις του Μάθιου Κόλινς, αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας.


Τι λένε οι καταθέσεις

Δείχνουν σαφώς ότι η κυβέρνηση θεωρεί την Κίνα ως απειλή, κάτι που θα μπορούσε να στρέψει την προσοχή στην εισαγγελία και να πληθύνουν τα ερωτήματα σχετικά με την απόφασή της να αποσύρει τις κατηγορίες.

Στην πιο πρόσφατη κατάθεση, με ημερομηνία Αυγούστου 2025, ο Κόλινς γράφει ότι "οι κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών διεξάγουν επιχειρήσεις κατασκοπείας μεγάλης κλίμακας κατά του Ηνωμένου Βασιλείου (...) ώστε να βλάψουν τα συμφέροντα και την ασφάλεια του".

Οι επιχειρήσεις αυτές "απειλούν την οικονομική ευημερία του Ηνωμένου Βασιλείου και την ανθεκτικότητα και την ακεραιότητα των δημοκρατικών μας θεσμών", γράφει, τονίζοντας παράλληλα ότι η βρετανική κυβέρνηση θέλει να οικοδομήσει "μια θετική σχέση με την Κίνα".

Οι καταθέσεις του Κόλινς αποκαλύπτουν επίσης ότι οι δύο άνδρες που προκάλεσαν το σκάνδαλο κατηγορούνταν ότι διαβίβασαν πληροφορίες ευαίσθητης πολιτικής σημασίας σε έναν πράκτορα των κινεζικών υπηρεσιών πληροφοριών επί περίπου έναν χρόνο.

Η συντηρητική αντιπολίτευση εκτίμησε στη συνέχεια ότι επρόκειτο για πληροφορίες "περιορισμένες, που απέχουν μακράν από αυτό που ζητήθηκε" από την κυβέρνηση.

"Οι φάκελοι για την Κίνα πρέπει τώρα να δοθούν στη δημοσιότητα στο σύνολό τους και χωρίς καθυστέρηση", επέμεινε εκπρόσωπος του συντηρητικού κόμματος.

Από την πλευρά των Εργατικών, ο βουλευτής Ματ Γουέστερν ανακοίνωσε σήμερα ότι η κοινοβουλευτική επιτροπή για την εθνική ασφάλεια, της οποίας προεδρεύει, θα ανοίξει έρευνα "το συντομότερο δυνατό" για την υπόθεση. Υπάρχουν "πολλά ερωτήματα που πρέπει να τεθούν", είπε.