Πώς ο Τραμπ ανέστησε τον Ερντογάν: Το παρασκήνιο πίσω από το deal της Γάζας
Το παρασκήνιο πίσω από τη νέα γεωπολιτική συμμαχία
Ο Τραμπ έδωσε στην Τουρκία ρόλο-κλειδί στο Μεσανατολικό, αγνοώντας το Ισραήλ και τους Άραβες συμμάχους του

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως έδωσε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ακριβώς αυτό που ο Τούρκος πρόεδρος επιδίωκε επί χρόνια: την επιστροφή του στο επίκεντρο της Μέσης Ανατολής.
Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters, ο Αμερικανός πρόεδρος στράφηκε προς την Άγκυρα για να ξεπεράσει το αδιέξοδο στις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, παραμερίζοντας τις αντιρρήσεις του Ισραήλ και αρκετών αραβικών κρατών.
Διαβάστε: Ντόναλντ Τραμπ: "Όταν δώσω το σύνθημα, το τέλος της Χαμάς θα είναι γρήγορο, σφοδρό και ανελέητο"
Το «όχι» του Ισραήλ και το τηλεφώνημα του Τραμπ που άλλαξε τα δεδομένα
Πηγές με γνώση των συνομιλιών αποκάλυψαν στο Reuters ότι η Άγκυρα έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα στη Χαμάς: «Είναι η ώρα να δεχθείτε την πρόταση».
Η προτροπή αυτή, σε συνδυασμό με το τελεσίγραφο του Τραμπ για «παράδοση των ομήρων ή εξάλειψη», οδήγησε τελικά την οργάνωση να συναινέσει.
Ανώτεροι διπλωμάτες επιβεβαιώνουν πως, αρχικά, το Ισραήλ είχε απορρίψει τη συμμετοχή της Τουρκίας στις διαπραγματεύσεις, όμως ο Τραμπ παρενέβη προσωπικά, επιμένοντας να δοθεί ρόλος στον Ερντογάν.
Η παρέμβαση αυτή, όπως σημειώνεται, «άνοιξε τον δρόμο για τη μεγαλύτερη τουρκική επιρροή στη Μέση Ανατολή εδώ και δεκαετίες».
Οι υποσχέσεις Τραμπ και τα ανταλλάγματα από Ερντογάν
Η νέα προσέγγιση Τραμπ - Ερντογάν ξεκίνησε με την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στον Λευκό Οίκο τον Σεπτέμβριο την πρώτη μετά από έξι χρόνια. Εκεί, οι δύο πλευρές συζήτησαν «ανοιχτά μέτωπα» όπως:
-την άρση των αμερικανικών κυρώσεων για τους S-400,
-την πιθανή επαναφορά της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35,
-και το ζήτημα της Συρίας, όπου η Άγκυρα ζητά την ενσωμάτωση των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ Κουρδικών Δυνάμεων (SDF) στον συριακό στρατό.
Η επιρροή της Τουρκίας φαίνεται ήδη να αποδίδει. Ο διοικητής των SDF, Μαζλούμ Αμπντί, επιβεβαίωσε ότι επίκειται συμφωνία ενσωμάτωσης, κάτι που η Άγκυρα χαρακτηρίζει «στρατηγική νίκη».
Η “επιστροφή” της Τουρκίας και ο φόβος των γειτόνων
Η αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας προκαλεί ανησυχία στο Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Όπως σημειώνει το Reuters, οι χώρες αυτές θεωρούν ότι η Άγκυρα επιχειρεί να ανακτήσει τον ιστορικό της ρόλο, κάτι που «θυμίζει τη σκιώδη κληρονομιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
Παράλληλα, η τουρκική υποστήριξη προς τη Χαμάς στο παρελθόν είχε ήδη δοκιμάσει τις σχέσεις της με αρκετά αραβικά καθεστώτα. Τώρα, όμως, με τη διαμεσολάβηση Τραμπ, η Τουρκία αποκτά ξανά λόγο στα πιο κρίσιμα περιφερειακά ζητήματα.
«Αυτός ο κύριος από την Τουρκία…»
«Αυτός ο κύριος, από ένα μέρος που ονομάζεται Τουρκία, είναι ένας από τους πιο ισχυρούς στον κόσμο», είπε χαρακτηριστικά ο Τραμπ, λίγες ημέρες μετά την αποδοχή της εκεχειρίας από τη Χαμάς.
Αναλυτές που επικαλείται το Reuters εκτιμούν πως η αναβαθμισμένη σχέση με τον Τραμπ μπορεί να δώσει στον Ερντογάν “πάτημα” για να πιέσει τις ΗΠΑ σε κρίσιμα ζητήματα: από την επαναφορά στα F-35 μέχρι τη χαλάρωση των κυρώσεων και τη στήριξη των τουρκικών επιδιώξεων στη Συρία.
Όπως το θέτει εύστοχα το Reuters, «το διαβατήριο της Τουρκίας είναι πλέον τα λόγια του ίδιου του Τραμπ»: «Ο Ερντογάν είναι αξιόπιστος σύμμαχος είναι πάντα εκεί όταν τον χρειάζομαι», φέρεται να δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.