Το ερώτημα από ποια ηλικία επιτρέπεται το αλκοόλ στην Ευρώπη απασχολεί πολλούς, καθώς τα ηλικιακά όρια διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών. Ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι τα 18 έτη, υπάρχουν αξιοσημείωτες εξαιρέσεις που αντικατοπτρίζουν διαφορετικές πολιτιστικές προσεγγίσεις στην κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.

Διαβάστε: Θάνατος 16χρονης στο Γκάζι: "Ο νόμος απαγορεύει σε ανήλικα να μπουν μέσα στα νυχτερινά μαγαζιά και να πιουν" - Τι δηλώνει στα Παραπολιτικά 90,1 ο Θωμάς Γεωργιάδης (Ηχητικό)

Τα ηλικιακά όρια της κατανάλωσης αλκοόλ στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, το νόμιμο όριο για την αγορά και κατανάλωση αλκοολούχων ποτών ορίζεται στα 18 έτη. Παρά τη νομοθεσία, η πραγματικότητα παρουσιάζει ανησυχητικά στοιχεία. Πρόσφατα τραγικά συμβάντα, όπως ο θάνατος 16χρονου κοριτσιού στο Γκάζι λόγω υπερβολικής κατανάλωσης, αναδεικνύουν το πρόβλημα της μη τήρησης των νόμων. Σύμφωνα με την έρευνα ESPAD 2024, που διεξήχθη σε 37 χώρες, οι δείκτες κατανάλωσης αλκοόλ για τους 16χρονους στην Ελλάδα υπερβαίνουν κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συγκεκριμένα:

• Το 92% των 16χρονων θεωρεί εύκολη την πρόσβαση σε αλκοόλ,
• Το 86% έχει καταναλώσει τουλάχιστον ένα ποτήρι οινοπνευματώδους,
• Το 59% κατανάλωσε αλκοόλ τις τελευταίες 30 ημέρες,
• Το 37% είχε επεισόδιο υπερβολικής κατανάλωσης (5+ ποτά) τον τελευταίο μήνα.


Χώρες με ηλικιακό όριο 16 ετών

Παράλληλα, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν πιο χαλαρή προσέγγιση, επιτρέποντας σε 16χρονους την κατανάλωση συγκεκριμένων αλκοολούχων ποτών, όπως μπύρα και κρασί. Η Γερμανία, η Αυστρία, η Δανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Ελβετία ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Η φιλοσοφία αυτών των χωρών βασίζεται στην πεποίθηση ότι η εποπτευόμενη έκθεση στο αλκοόλ από νεαρή ηλικία μειώνει τους κινδύνους ανεξέλεγκτης κατανάλωσης. Στη Δανία, για παράδειγμα, οι 16χρονοι μπορούν να αγοράσουν ποτά με περιεκτικότητα κάτω του 16,5% ABV, ενώ για ισχυρότερα αλκοολούχα πρέπει να περιμένουν μέχρι τα 18.

Ποια ευρωπαϊκή χώρα έχει τη χαμηλότερη ηλικία κατανάλωσης αλκοόλ;

Η Γερμανία έχει τη χαμηλότερη ηλικία κατανάλωσης αλκοόλ στην Ευρώπη: μπορείς να πιεις από τα 14, αλλά μόνο με επίβλεψη γονέα και μόνο μπίρα ή κρασί. Στα 16 μπορείς να πιεις μόνος σου μπίρα ή κρασί, και στα 18 μπορείς να πίνεις οινοπνευματώδη ποτά.

Η ιδιαίτερη περίπτωση της Μάλτας

Η Μάλτα παρουσιάζει μοναδική προσέγγιση στο ζήτημα των ηλικιακών ορίων για το αλκοόλ στην Ευρώπη, καθορίζοντας τη νόμιμη ηλικία στα 17 έτη από το 2009. Αυτή η απόφαση αποτέλεσε συμβιβασμό μεταξύ της επιθυμίας περιορισμού της σχολικής κατανάλωσης και της διατήρησης κοινωνικών παραδόσεων. Η νησιωτική χώρα παραμένει σπάνιο παράδειγμα δικαιοδοσίας που εφαρμόζει το όριο των 17 ετών, καθώς οι περισσότερες χώρες προτιμούν είτε το ευρωπαϊκό πρότυπο των 16 ετών είτε το πιο διαδεδομένο όριο των 18 ετών.

Κατανάλωση αλκοόλ: Το πρότυπο των 18 ετών

Τα 18 έτη, λοιπόν, αποτελούν το πιο διαδεδομένο ηλικιακό όριο για την κατανάλωση αλκοόλ διεθνώς. Έτσι, αυτό το πρότυπο εφαρμόζεται στο μεγαλύτεο μέρος των χωρών της Ευρώπης, όπως στη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, την Ολλανδία κ.ά. Η λογική πίσω από αυτή την επιλογή συνδέεται με την ηλικία νόμιμης ενηλικίωσης, όταν τα άτομα αποκτούν το δικαίωμα ψήφου, γάμου και υπογραφής συμβολαίων.

Αυστηρότερα όρια στα 20 έτη

Ωστόσο, ορισμένες χώρες επιλέγουν αυστηρότερη προσέγγιση, θέτοντας το ηλικιακό όριο στα 20 έτη. Η Ισλανδία και η Λιθουανία, η οποία αύξησε το όριό της από τα 18 το 2018, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της τάσης. Αυτές οι χώρες επικαλούνται λόγους δημόσιας υγείας για την επιλογή τους, στοχεύοντας στη μείωση των προβλημάτων που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ σε νεαρές ηλικίες. Η Σουηδία έχει τους αυστηρότερους περιορισμούς στην κατανάλωση αλκόολ. Η ελάχιστη ηλικία κατανάλωσης σε μπαρ είναι 18, αλλά πολλά μπαρ δεν επιτρέπουν είσοδο κάτω των 20 ή 25. Αυτό συμβαίνει επειδή η ελάχιστη ηλικία αγοράς αλκοόλ άνω του 3,5% είναι 20, ενώ κάτω του 3,5% μπορεί να αγοραστεί από τα 18.