Σε αποκλειστική συνέντευξη για τα «Παραπολιτικά», η Νιτσάνα Νταρσάν-Λάιτνερ, Ισραηλινή δικηγόρος, ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώµατα και ιδρύτρια του Shurat HaDin - Israeli Law Center, µιλά για την κατάσταση στη Γάζα, την ώρα που οι συγγενείς των νεκρών οµήρων ακόµη περιµένουν να παραλάβουν τα λείψανά τους, ώστε να βάλουν ένα τέλος στον δικό τους θρήνο.

Διαβάστε: "Οι ΗΠΑ ως ειρηνοποιός στη Μέση Ανατολή" - Τι δηλώνει ο Τζέικ Σωτηριάδης αποκλειστικά στα "Παραπολιτικά" μετά την εκεχειρία στη Γάζα

Η πρώτη φάση βρίσκεται σε εξέλιξη µε την επιστροφή των 24 εν ζωή οµήρων, ωστόσο εκκρεµεί ένα σηµαντικό µέρος της συµφωνίας για την επιστροφή των λειψάνων των υπόλοιπων οµήρων.

Ορισµένες σοροί επέστρεψαν, αλλά αποµένουν πολλές ακόµα να παραλάβουµε. Η δεύτερη φάση αφορά την εκκαθάριση της Λωρίδας της Γάζας και την οικοδόµηση κάτι διαφορετικού σε αυτήν την περιοχή. Είναι πιο εύκολο, πλέον, οι IDF να προχωρήσουν σε πολεµικές επιχειρήσεις στη Γάζα χωρίς να ρισκάρουν τη ζωή των οµήρων. Η περιοχή είναι καθαρή πλέον από Ισραηλινούς.

Εκτιµάτε ότι µια ενδεχόµενη στρατιωτική επιχείρηση µέσα στη Γάζα µπορεί να γίνει ανεξέλεγκτα χωρίς όρια;

Το πρόβληµα µε τη Γάζα ήταν ότι στην επιφάνεια ζούσαν οι Παλαιστίνιοι και κάτω από το έδαφος βρίσκονταν οι όµηροι. Στο ανώτερο επίπεδο, οι IDF εκτόπιζαν τους πολίτες και τους προωθούσαν σε ασφαλή µέρη, ενώ παράλληλα εξουδετέρωναν τους τροµοκράτες. Με την εργαλειοποίηση των πολιτών, όµως, από τους τροµοκράτες ο ισραηλινός στρατός συναντούσε δυσκολίες. Εννιακόσιες χιλιάδες άνθρωποι µετακινήθηκαν στο νότιο τµήµα της Λωρίδας, ωστόσο το ζήτηµα του υπόγειου γκέτο µε τους οµήρους παρέµενε. Το Ισραήλ τώρα καλείται να εκκαθαρίσει τα τούνελ, ωστόσο είναι πιο εφικτό, πλέον, να εξαλείψει τη «Χαµάς».

Ποια είναι η εκτίµησή σας για τη δεύτερη φάση της συµφωνίας;

Είµαστε επιφυλακτικοί. Προϋπόθεση για να τηρηθεί η συµφωνία είναι η προθυµία των κρατών-χορηγών της «Χαµάς» να την αποµονώσουν, καθώς µόνη της δεν θα µπορεί να επιβιώσει. Το Κατάρ χρηµατοδοτούσε τη «Χαµάς», ενώ η Αίγυπτος της επέτρεπε να διακινεί ανεξέλεγκτα πυραύλους και ρουκέτες µέσα από τα σύνορα. Η Τουρκία τούς προσέφερε ασφαλές καταφύγιο και επέτρεψε στη «Χαµάς» -µέσα από το έδαφός της- να σχεδιάζει τις επιθέσεις της.

Μετά την ασφαλή επιστροφή των οµήρων, θα προχωρήσετε σε νοµικές ενέργειες - και, αν ναι, απέναντι σε ποιους;

Καταθέσαµε µήνυση κατά ενός φιλανθρωπικού ιδρύµατος του Κατάρ, µέσα από το οποίο διοχετεύονταν εκατοντάδες εκατοµµύρια δολάρια στα χέρια της «Χαµάς» στη Γάζα. Είδαµε τις εταιρείες κρυπτονοµισµάτων που βοηθούν τη «Χαµάς», µε το Ιράν να τη χρηµατοδοτεί µε δισεκατοµµύρια δολάρια τον χρόνο. Πιστεύουµε ότι η «Χαµάς» θα πρέπει επίσης να αποκοπεί από κάθε διπλωµατική υποστήριξη, ενώ θα στραφούµε κατά του Ερυθρού Σταυρού και της UNRWA, µιας οργάνωσης του ΟΗΕ που συµµετείχε στη σφαγή και βοήθησε τη «Χαµάς», κρύβοντας ρουκέτες στις εγκαταστάσεις της.

Μέχρι να αποπερατωθεί η ανοικοδόµηση της Γάζας, πού θα ζούνε οι κάτοικοί της;

Η Γάζα είναι µια κατεστραµµένη περιοχή. Πυροµαχικά και εκρηκτικά είναι διάσπαρτα, γεγονός που καθιστά την περιοχή ένα επικίνδυνο µέρος για να ζει κανείς. Χώρες όπως η Ινδονησία -µε πληθυσµό 250 εκατοµµυρίων ανθρώπων- θα µπορούσαν να ενσωµατώσουν 1 εκατοµµύριο ανθρώπους, λαµβάνοντας σε αντάλλαγµα οικονοµική βοήθεια από τις ΗΠΑ. Η Αίγυπτος συνορεύει µε το Ισραήλ. Το πέρασµα της Ράφα είναι ανοιχτό, πράγµα που σηµαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι µπορούν να µετακινηθούν. Εκτιµώ ότι τουλάχιστον ο µισός πληθυσµός θα µετακοµίσει και τότε θα είναι πιο εύκολο να ανοικοδοµηθεί η Γάζα.

Θα διατηρηθούν τα ίδια σύνορα;

Όχι, επειδή, σύµφωνα µε την πρώτη φάση, το Ισραήλ παραµένει στην κίτρινη γραµµή, η οποία σηµατοδοτεί το 50% της Λωρίδας της Γάζας, ενώ στο υπόλοιπο 50% είναι τα εδάφη όπου θα µπορούν να ζήσουν οι Παλαιστίνιοι. Το Ισραήλ έχει ανάγκη αυτή την περίµετρο ασφαλείας απέναντι σε έναν εχθρό. Το σχέδιο του προέδρου Τραµπ είναι να µετατραπεί η Γάζα σε µια πόλη-λιµάνι που θα συνδέει την Ινδία και τη Σαουδική Αραβία µε τη Μεσόγειο και θα χρησιµοποιεί τη Γάζα ως ενιαία περιοχή. Αυτό µπορεί να γίνει µόνο όταν η τροµοκρατική οργάνωση δεν θα ελέγχει πλέον τη Λωρίδα της Γάζας.

Παραβιάζεται το ∆ιεθνές ∆ίκαιο, εφόσον το Ισραήλ παραµείνει στην κίτρινη γραµµή εντός της Λωρίδας της Γάζας;

Όχι, γιατί τα σύνορα µε τη Γάζα δεν είναι διεθνή σύνορα. Το 1967 στον Πόλεµο των Εξι Ηµερών το Ισραήλ κατέλαβε τη Γάζα και, όταν έφτασαν σε ειρηνευτική συµφωνία µε την Αίγυπτο το 1973, το Κάιρο διεµήνυσε στον τότε πρωθυπουργό ότι δεν επιθυµεί να διατηρήσει τη Λωρίδα της Γάζας. Ολόκληρη η Λωρίδα της Γάζας είναι στρατόπεδο προσφύγων, ως εκ τούτου δεν έχουν κανένα δικαίωµα να παραµείνουν εκεί όπου βρίσκονται. Ακόµα και αν γεννήθηκαν σε αυτό το µέρος, δεν είναι παλαιστινιακή ούτε και αιγυπτιακή γη.

Πιστεύετε ότι θα αντιµετωπίσουµε ένα νέο κύµα τροµοκρατίας τα επόµενα χρόνια;

Η απόφαση για την απελευθέρωση 250 κρατουµένων, που έχουν στα χέρια τους ένα ποτάµι αίµατος, είναι µια καταστροφή για το Ισραήλ. Το 2012, ο Γιάχια Σινουάρ και οι συνεργάτες του απελευθερώθηκαν µε τη συµφωνία του «Γκιλάντ Σαλίτ». Σήµερα και πάλι απελευθερώνουµε τον µελλοντικό «Γιάχια Σινουάρ». Το σχέδιο του Ισραήλ είναι να τους παρακολουθεί στενά και, αν επιχειρήσουν να σχεδιάσουν κάτι, τότε θα υπάρξει άµεση παρέµβαση.

∆ιαθέτετε τους πόρους για να το κάνετε αυτό για όλους;

Θα χρειαστεί ένα τεράστιο δυναµικό, κάτι που δεν είναι ρεαλιστικό. Στη συµφωνία «Γκιλάντ Σαλίτ» απελευθερώσαµε 1.200 τροµοκράτες, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι όχι µόνο για την 7η Οκτωβρίου, αλλά για πολλές τροµοκρατικές επιθέσεις. Είναι ένας κύκλος που το Ισραήλ δεν µπορεί και, δυστυχώς, δεν ξέρει πώς να σπάσει. Το Ισραήλ πρέπει να παρουσιάσει ένα σχέδιο µε στόχο να αφαιρέσουµε την επιθυµία από τους τροµοκράτες να απαγάγουν Ισραηλινούς στρατιώτες. Αυτό είναι σκληρή απόφαση, που κανένας Ισραηλινός ηγέτης δεν θέλει να πάρει.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά»