Η ώρα της κρίσης στη Γενεύη για την Ουκρανία: Το σχέδιο Τραμπ που αλλάζει τους συσχετισμούς και η αντεπίθεση των Ευρωπαίων με το "αντι-σχέδιο"
Η πρώτη τους εκτίμηση ήταν κοινή
Στη Γενεύη αναμένεται να συγκεντρωθούν οι ΗΠΑ, η Ουκρανία, η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με στόχο να συζητήσουν το νέο αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία
Την Κυριακή στη Γενεύη αναμένεται να συγκεντρωθούν οι ΗΠΑ, η Ουκρανία, η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με στόχο να συζητήσουν το νέο αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία. Την πληροφορία επιβεβαιώνουν δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι και τρεις Ευρωπαίοι με άμεση γνώση των εξελίξεων. Η διπλωματική κινητικότητα εντάθηκε, ενώ ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσει ως προθεσμία την Ημέρα των Ευχαριστιών για συμφωνία σε βασικά σημεία.
Διαβάστε: Ανοιχτός ο Τραμπ σε διαβουλεύσεις επί του σχεδίου των 28 σημείων για την Ουκρανία: "H πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου δεν είναι οριστική"
Η διαρροή του σχεδίου Τραμπ για την Ουκρανία, λίγες ώρες πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων ηγετών στο Γιοχάνεσμπουργκ, ανακάτεψε το κλίμα στη σύνοδο της G20. Σύμφωνα με όσους παρακολουθούν τις κινήσεις τους, οι Ευρωπαίοι προχώρησαν σε συνεχείς τηλεδιασκέψεις και κατ’ ιδίαν συναντήσεις, προσπαθώντας να εκτιμήσουν την ευελιξία της αμερικανικής πλευράς. Η πρώτη τους εκτίμηση ήταν κοινή: το σχέδιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ως έχει.
Σε αυτό το σχέδιο των 28 σημείων, οι ΗΠΑ προτείνουν όρους που στο Κίεβο θεωρούνται «αδιανόητοι».
Τις ΗΠΑ στη Γενεύη θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, συνοδευόμενος από τον ειδικό απεσταλμένο του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ και τον υπουργό Στρατού Νταν Ντρίσκολ. Οι δύο τελευταίοι είχαν συναντήσει τον πρόεδρο Ζελένσκι την Πέμπτη στο Κίεβο, παρουσιάζοντάς του το πλήρες πλαίσιο του ειρηνευτικού σχεδίου.
Ο Ζελένσκι όρισε επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας τον διευθυντή του γραφείου του, Αντρίι Γερμάκ. Στην ομάδα συμμετέχει επίσης ο σύμβουλος Ρουστέμ Ουμέροφ, ο οποίος είχε διαπραγματευτεί το σχέδιο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο με τους Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ.
Το Σάββατο, ο ουκρανός πρόεδρος ενημέρωσε ευρωπαίους ηγέτες για τη θέση του Κιέβου. «Όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες είναι σοκαρισμένοι αλλά υποστηρικτικοί», είπε ουκρανός αξιωματούχος μετά τις συνομιλίες. Στις διαπραγματεύσεις αναμένεται να συμμετάσχουν και οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ηνωμένου Βασιλείου, δείχνοντας το εύρος της ευρωπαϊκής εμπλοκής.
Αμερικανός αξιωματούχος σημείωσε ότι οι λεπτομέρειες του σχεδίου ενδέχεται να μεταβληθούν. «Γι’ αυτό γίνονται οι συζητήσεις. Αυτό είναι ο ορισμός της διαπραγμάτευσης», είπε χαρακτηριστικά. Ένας δεύτερος αξιωματούχος τόνισε ότι όσοι υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση Τραμπ δεν εμπλέκεται ενεργά στη διαδικασία «κάνουν λάθος».
Εκεί αναμένεται να ξεδιπλωθεί το δεύτερο μέρος της ευρωπαϊκής προσπάθειας: η κατάθεση ενός αντι-σχεδίου που θα επιτρέπει στο Κίεβο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις χωρίς να υποκύψει στην πίεση της Ουάσιγκτον. Όπως λένε πηγές με γνώση των συζητήσεων, το πιο «σκληρό» ζήτημα για την Ευρώπη δεν είναι καν τα εδαφικά. Είναι ο περιορισμός της ουκρανικής στρατιωτικής ισχύος. Στο Παρίσι, στο Βερολίνο και στο Λονδίνο έκριναν πως μια τέτοια ρήτρα θα καθιστούσε την Ουκρανία ευάλωτη για δεκαετίες.
Την ίδια ώρα, γίνεται όλο και πιο καθαρό πώς συντάχθηκε το σχέδιο Τραμπ. Το προσχέδιο δημιουργήθηκε από τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ και τον ρώσο μεσολαβητή Κιρίλ Ντμίτριεφ, χωρίς ουσιαστική συμμετοχή του αμερικανικού συστήματος ασφαλείας. Η παρουσία του υπουργού στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, ως «εκτελεστή» της γραμμής Τραμπ, ενίσχυσε την αίσθηση ότι η διαδικασία ήταν στενά ελεγχόμενη από την ίδια την προεδρία.
Το Κίεβο, πάντως, ετοιμάζεται. Ο Ρουστέμ Ουμέροφ ανακοίνωσε ότι η ουκρανική πλευρά είναι έτοιμη για «ουσιαστικές συνομιλίες». Ο Ζελένσκι ζήτησε ταυτόχρονα ελέγχους σε κρατικές αμυντικές εταιρείες και ενεργειακά συμβόλαια, μια κίνηση που όσοι γνωρίζουν το εσωτερικό κλίμα βλέπουν ως προσπάθεια να βελτιώσει τη διαπραγματευτική του θέση πριν από την Ελβετία.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενες ημέρες θα καθορίσουν αν το σχέδιο Τραμπ για την Ουκρανία θα εξελιχθεί σε διπλωματική αναμέτρηση ΗΠΑ-Ευρώπης ή αν θα βρεθεί ένα ενδιάμεσο σημείο.
Διαβάστε: Ανοιχτός ο Τραμπ σε διαβουλεύσεις επί του σχεδίου των 28 σημείων για την Ουκρανία: "H πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου δεν είναι οριστική"
Η άμεση αντίδραση της Ευρώπης στο σχέδιο του Τραμπ
Η διαρροή του σχεδίου Τραμπ για την Ουκρανία, λίγες ώρες πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων ηγετών στο Γιοχάνεσμπουργκ, ανακάτεψε το κλίμα στη σύνοδο της G20. Σύμφωνα με όσους παρακολουθούν τις κινήσεις τους, οι Ευρωπαίοι προχώρησαν σε συνεχείς τηλεδιασκέψεις και κατ’ ιδίαν συναντήσεις, προσπαθώντας να εκτιμήσουν την ευελιξία της αμερικανικής πλευράς. Η πρώτη τους εκτίμηση ήταν κοινή: το σχέδιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ως έχει.Σε αυτό το σχέδιο των 28 σημείων, οι ΗΠΑ προτείνουν όρους που στο Κίεβο θεωρούνται «αδιανόητοι».
- Απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από σημεία του Ντονμπάς,
- οριστική αποδοχή της ρωσικής κατοχής σε Κριμαία, Λουχάνσκ και Ντονέτσκ,
- πάγωμα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς
- και ένα ανώτατο όριο στον ουκρανικό στρατό.
Η σύνθεση των αμερικανικών και ουκρανικών αντιπροσωπειών στη Γενεύη
Τις ΗΠΑ στη Γενεύη θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, συνοδευόμενος από τον ειδικό απεσταλμένο του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ και τον υπουργό Στρατού Νταν Ντρίσκολ. Οι δύο τελευταίοι είχαν συναντήσει τον πρόεδρο Ζελένσκι την Πέμπτη στο Κίεβο, παρουσιάζοντάς του το πλήρες πλαίσιο του ειρηνευτικού σχεδίου.Ο Ζελένσκι όρισε επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας τον διευθυντή του γραφείου του, Αντρίι Γερμάκ. Στην ομάδα συμμετέχει επίσης ο σύμβουλος Ρουστέμ Ουμέροφ, ο οποίος είχε διαπραγματευτεί το σχέδιο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο με τους Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ.
Το Σάββατο, ο ουκρανός πρόεδρος ενημέρωσε ευρωπαίους ηγέτες για τη θέση του Κιέβου. «Όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες είναι σοκαρισμένοι αλλά υποστηρικτικοί», είπε ουκρανός αξιωματούχος μετά τις συνομιλίες. Στις διαπραγματεύσεις αναμένεται να συμμετάσχουν και οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ηνωμένου Βασιλείου, δείχνοντας το εύρος της ευρωπαϊκής εμπλοκής.
Αμερικανός αξιωματούχος σημείωσε ότι οι λεπτομέρειες του σχεδίου ενδέχεται να μεταβληθούν. «Γι’ αυτό γίνονται οι συζητήσεις. Αυτό είναι ο ορισμός της διαπραγμάτευσης», είπε χαρακτηριστικά. Ένας δεύτερος αξιωματούχος τόνισε ότι όσοι υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση Τραμπ δεν εμπλέκεται ενεργά στη διαδικασία «κάνουν λάθος».
Το "αντι-σχέδιο" των Ευρωπαίων για την Ουκρανία
Εκεί αναμένεται να ξεδιπλωθεί το δεύτερο μέρος της ευρωπαϊκής προσπάθειας: η κατάθεση ενός αντι-σχεδίου που θα επιτρέπει στο Κίεβο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις χωρίς να υποκύψει στην πίεση της Ουάσιγκτον. Όπως λένε πηγές με γνώση των συζητήσεων, το πιο «σκληρό» ζήτημα για την Ευρώπη δεν είναι καν τα εδαφικά. Είναι ο περιορισμός της ουκρανικής στρατιωτικής ισχύος. Στο Παρίσι, στο Βερολίνο και στο Λονδίνο έκριναν πως μια τέτοια ρήτρα θα καθιστούσε την Ουκρανία ευάλωτη για δεκαετίες.Την ίδια ώρα, γίνεται όλο και πιο καθαρό πώς συντάχθηκε το σχέδιο Τραμπ. Το προσχέδιο δημιουργήθηκε από τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ και τον ρώσο μεσολαβητή Κιρίλ Ντμίτριεφ, χωρίς ουσιαστική συμμετοχή του αμερικανικού συστήματος ασφαλείας. Η παρουσία του υπουργού στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, ως «εκτελεστή» της γραμμής Τραμπ, ενίσχυσε την αίσθηση ότι η διαδικασία ήταν στενά ελεγχόμενη από την ίδια την προεδρία.
Το Κίεβο, πάντως, ετοιμάζεται. Ο Ρουστέμ Ουμέροφ ανακοίνωσε ότι η ουκρανική πλευρά είναι έτοιμη για «ουσιαστικές συνομιλίες». Ο Ζελένσκι ζήτησε ταυτόχρονα ελέγχους σε κρατικές αμυντικές εταιρείες και ενεργειακά συμβόλαια, μια κίνηση που όσοι γνωρίζουν το εσωτερικό κλίμα βλέπουν ως προσπάθεια να βελτιώσει τη διαπραγματευτική του θέση πριν από την Ελβετία.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενες ημέρες θα καθορίσουν αν το σχέδιο Τραμπ για την Ουκρανία θα εξελιχθεί σε διπλωματική αναμέτρηση ΗΠΑ-Ευρώπης ή αν θα βρεθεί ένα ενδιάμεσο σημείο.
En