Ο Αμερικανός γερουσιαστής Μαρκ Γουόρνερ χαρακτήρισε «ιστορικά κακή συμφωνία» το σχέδιο 28 σημείων του Ντόνταλντ Τραμπ και προειδοποίησε πως η αποδοχή του θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον ηγέτη της Κίνας Σι Τζινπίνγκ να κινηθεί στρατιωτικά κατά της Ταϊβάν. Ο Γουόρνερ, εκπρόσωπος των Δημοκρατικών στην Επιτροπή Πληροφοριών της Γερουσίας, μιλώντας στο Fox News, υποστήριξε ότι το σχέδιο συνιστά «πλήρη υποχώρηση της Ουκρανίας» και το συνέκρινε με «την υποχωρητικότητα του Νέβιλ Τσάμπερλεν απέναντι στον Χίτλερ πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο». Όπως είπε, «αυτό το σχέδιο είχε αρχικά μόνο ρωσική συμβολή και καθόλου ουκρανική· τώρα λένε ότι υπάρχει ουκρανική συμβολή, ενώ ο πρόεδρος αλλάζει ξανά θέση για το αν αποτελεί τελική πρόταση». Aκόμη τόνισε ότι «όλοι θέλουμε ειρήνη, αλλά όχι ειρήνη που θα ανταμείψει τον Βλαντίμιρ Πούτιν».

Το σχέδιο, που αποκαλύφθηκε αρχικά από το Axios, προβλέπει την παραχώρηση της περιοχής του Ντονμπάς στη Ρωσία και περιορισμούς στο μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Ο Γουόρνερ δήλωσε ότι αμφιβάλλει αν ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι «θα μπορούσε να επιβιώσει πολιτικά από μια τέτοια συμφωνία εντός της κυβέρνησής του».

Σχέδιο 28 σημείων του Τραμπ: Οι αντιδράσεις των Ρεπουμπλικανών

Το σχέδιο έχει προκαλέσει αντιδράσεις και σε κορυφαία στελέχη των Ρεπουμπλικανών που τηρούν σκληρή στάση έναντι της Μόσχας. Οι γερουσιαστές Λίντσεϊ Γκρέιαμ, Μιτς ΜακΚόνελ και Ρότζερ Γουίκερ ζήτησαν από την κυβέρνηση Τραμπ να το επανεξετάσει. Ο ΜακΚόνελ έγραψε στην πλατφόρμα X ότι «όσοι πιστεύουν ότι πιέζοντας το θύμα και κατευνάζοντας τον επιτιθέμενο θα έρθει η ειρήνη, κοροϊδεύουν τον εαυτό τους».

Ωστόσο, άλλοι Ρεπουμπλικανοί υποστηρίζουν την κυβέρνηση. Ο γερουσιαστής Έρικ Σμιτ, σε εμφάνισή του στο Fox News, κάλεσε σε αυτοσυγκράτηση όσους επικρίνουν το σχέδιο, επισημαίνοντας ότι κρίσιμες λεπτομέρειες, όπως οι εγγυήσεις ασφαλείας και οι εδαφικές ρυθμίσεις, παραμένουν υπό διαπραγμάτευση. «Ο πρόεδρος Τραμπ προσεγγίζει το θέμα ως ρεαλιστής», είπε, υποστηρίζοντας ότι «οι Ουκρανοί χάνουν εδώ και πολύ καιρό».

Καμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές δεν έχει σχολιάσει επισήμως το σχέδιο. Η προεδρία της Ουκρανίας ανέφερε την Πέμπτη ότι παραμένει «έτοιμη, όπως και πριν, να εργαστεί εποικοδομητικά με την αμερικανική πλευρά και τους Ευρωπαίους εταίρους ώστε το αποτέλεσμα να είναι η ειρήνη». Η πρέσβης της Ουκρανίας στις ΗΠΑ Όλγα Στεφανίσινα, σε δηλώσεις της στο CBS, περιορίστηκε να πει ότι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται και ότι το σχέδιο «δεν αφορά τη δικαιοσύνη» από ουκρανικής σκοπιάς.

Ο Ζελένσκι επανέλαβε την Κυριακή ότι «η ουσία της διπλωματικής πραγματικότητας είναι πως η Ρωσία —και μόνο η Ρωσία— ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο και είναι η Ρωσία που αρνείται να τον σταματήσει σε όλη τη διάρκεια της πλήρους εισβολής». Κάλεσε επίσης σε μια «αξιοπρεπή» ειρήνη «ώστε ο πόλεμος να τελειώσει πραγματικά και να μην επαναληφθεί».

Ο Γουόρνερ, μιλώντας και στο ABC, ανέφερε ότι το σχέδιο «θα έκανε ακόμη και τον Τσάμπερλεν να φαίνεται ισχυρός». Η αναφορά του παραπέμπει στη Συμφωνία του Μονάχου το 1938, με την οποία ο Τσάμπερλεν επέτρεψε στη Γερμανία την προσάρτηση περιοχών της Τσεχοσλοβακίας, μια επιλογή που ιστορικά θεωρείται καθοριστική για την εισβολή του Χίτλερ στην Πολωνία.

Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ υπερασπίστηκε το σχέδιο, δηλώνοντας στο Politico ότι «διαμορφώθηκε με βάση τις πραγματικότητες μετά από χρόνια καταστροφικού πολέμου, ώστε να βρεθεί το καλύτερο δυνατό σενάριο στο οποίο και οι δύο πλευρές θα κερδίσουν περισσότερα από όσα δίνουν». Επανέλαβε επίσης ότι κάθε ενδεχόμενη συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας, μέτρα αποτροπής και δυνατότητες ανοικοδόμησης για την Ουκρανία, καθώς και δρόμο για τη Ρωσία να επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία.

Σύμφωνα με το σχέδιο, τυχόν μελλοντική ρωσική επίθεση σε ουκρανικό έδαφος θα επέφερε «αποφασιστική, συντονισμένη στρατιωτική απάντηση», χωρίς να προσδιορίζεται το περιεχόμενό της. Παράλληλα, επιτρέπει στην Ουκρανία να διαπραγματευτεί την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και προβλέπει τη διάθεση περίπου 100 δισ. δολαρίων από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και άλλων 100 δισ. δολαρίων από ευρωπαϊκούς πόρους για την ανοικοδόμηση της χώρας.

Η αντίδραση των Ουκρανών στρατιωτών

Οι Ουκρανοί στρατιώτες που βρίσκονται στο μέτωπο αντέδρασαν επίσης στο ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ με οργή και περιφρόνηση, σύμφωνα με το BBC, το οποίο συνομίλησε με έξι άτομα που μοιράστηκαν τις απόψεις τους για το σχέδιο, λεπτομέρειες του οποίου διέρρευσαν την περασμένη εβδομάδα.

Έκτοτε, οι Αμερικανοί και Ουκρανοί διαπραγματευτές εργάζονται για την τροποποίηση των προτάσεων και προτίθενται να συνεχίσουν τις συνομιλίες σχετικά με το «πλαίσιο ειρήνης».

Σχετικά με το αρχικό σχέδιο των ΗΠΑ, ο Γιαροσλάβ, από την ανατολική Ουκρανία, λέει ότι «είναι χάλια... κανείς δεν θα το υποστηρίξει», ενώ ένας στρατιωτικός γιατρός με το κωδικό όνομα Shtutser το απέρριψε ως «απολύτως επαίσχυντο σχέδιο ειρήνης, που δεν αξίζει την προσοχή μας».

Αλλά ένας στρατιώτης με το κωδικό όνομα Snake είπε ότι «είναι καιρός να συμφωνήσουμε τουλάχιστον σε κάτι».

Αυτά είπαν οι στρατιώτες που μίλησαν στο BBC για ορισμένα από τα βασικά σημεία του αρχικού σχεδίου ειρήνης των ΗΠΑ.

Εδαφικές παραχωρήσεις

Οι ΗΠΑ υπέβαλαν ένα ειρηνευτικό σχέδιο σε μια στιγμή που η Ρωσία σημειώνει σημαντικές προόδους στο πεδίο της μάχης. Μόνο τον τελευταίο μήνα, η Ουκρανία έχασε άλλα 450 τετραγωνικά χιλιόμετρα από τη Ρωσία.

Το Κίεβο εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 15% της περιοχής του Ντονμπάς, το ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας που περιλαμβάνει τις περιφέρειες Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, το οποίο αποτελεί βασικό πολεμικό στόχο για τη Ρωσία. Ωστόσο, το αρχικό σχέδιο των ΗΠΑ προτείνει η Ουκρανία να παραδώσει ολόκληρη την περιοχή, ακόμη και τα τμήματα που έχει υπερασπιστεί με επιτυχία σε σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου.

«Αφήστε τους να το πάρουν», είπε ο Snake στο BBC. «Δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς στις πόλεις και τα χωριά... Δεν πολεμάμε για τον λαό, αλλά για τη γη, ενώ χάνουμε όλο και περισσότερους ανθρώπους».

Ο Αντρέι, αξιωματικός του γενικού επιτελείου της Ουκρανίας, είπε ότι αυτό που προτείνεται για το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ είναι «επώδυνο και δύσκολο», αλλά υποδηλώνει ότι η χώρα δεν έχει άλλη επιλογή.

Η Ουκρανία υπερασπίζεται την περιοχή από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία και οι δυνάμεις που ενήργησαν για λογαριασμό της κατέλαβαν τμήματα του Ντονμπάς. «Μπορεί να μη θέλουμε να το εγκαταλείψουμε, αλλά δεν θα μπορέσουμε να το κρατήσουμε με στρατιωτική δύναμη», δήλωσε ο Αντρέι.

Η ανατολική Ουκρανία έχει αποτελέσει μέρος των σφοδρότερων μαχών σε αυτόν τον πόλεμο, και η Ουκρανία έχει χάσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες για την υπεράσπισή της.

Ο Μάτρος, ο οποίος πολεμά από το 2018, είπε ότι η παραίτηση από το Ντονμπάς θα «ακυρώσει τα πάντα, όλες τις προσπάθειες των ενόπλων δυνάμεων». «Θα περιφρονήσει τις ζωές των πεσόντων στρατιωτών και αμάχων», είπε.