Με 457 ψήφους υπέρ, 148 κατά και 33 αποχές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη δημιουργία του πρώτου Ευρωπαϊκού Βιομηχανικού Προγράμματος Άμυνας (EDIP), προϋπολογισμού 1,5 δισ. ευρώ.

Διαβάστε: Νίκος Δένδιας από τον ΣΕΒ: "Η Άμυνα είναι ο νέος μοχλός ανάπτυξης της Ελλάδας" (Εικόνες)

Το πρόγραμμα στοχεύει στη θωράκιση της αμυντικής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της ΕΕ, στην ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων των κρατών-μελών, καθώς και στην αύξηση της στήριξης προς την Ουκρανία. Από το συνολικό κονδύλι, 300 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν ειδικά στην Ουκρανία.

Οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν επίσης στη δημιουργία του FAST, ενός ταμείου για την επιτάχυνση του μετασχηματισμού των αλυσίδων εφοδιασμού στον αμυντικό τομέα, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με 150 εκατ. ευρώ μέσω πρόσθετων εισφορών.

Ο κανονισμός χρειάζεται τώρα την επίσημη έγκριση των κρατών-μελών πριν δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

Κατά τις διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι ευρωβουλευτές διασφάλισαν αυξημένη χρηματοδότηση για το EDIP μέσω πρόσθετων πόρων από το πρόγραμμα SAFE.

Παράλληλα, το EDIP θα επιτρέπει στα κράτη-μέλη να αξιοποιούν αδιάθετα κεφάλαια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ESM), κατευθύνοντάς τα σε αμυντικά έργα που εντάσσονται στο πρόγραμμα.

Στις 5 Μαρτίου 2024, η Επιτροπή πρότεινε τον κανονισμό για το Ευρωπαϊκό Βιομηχανικό Πρόγραμμα στον τομέα της Άμυνας (EDIP) με σκοπό τη διασφάλιση της βιομηχανικής ετοιμότητας στον αμυντικό τομέα της άμυνας.

Η ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας αποτελείται από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης και πάνω από 2.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες συνολικά επιτυγχάνουν εκτιμώμενο ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 70 δισεκατομμυρίων ευρώ.


Εκσυγχρονισμός της Ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας

Το πρόγραμμα θα θεσπίσει ένα νομικό πλαίσιο για ευρωπαϊκά αμυντικά έργα κοινού ενδιαφέροντος. Για να μπορεί να χρηματοδοτηθεί ένα αμυντικό έργο, θα πρέπει να συμμετέχουν σε αυτό τουλάχιστον τέσσερα κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων μπορεί να είναι και η Ουκρανία.

Η νομοθεσία θα θεσπίσει επίσης ένα μέσο στήριξης της Ουκρανίας (USI), το οποίο θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας και θα διευκολύνει την ενσωμάτωσή της στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία.


"Αγοράστε ευρωπαϊκά αμυντικά προϊόντα", το μήνυμα των ευρωβουλευτών

Οι ευρωβουλευτές υποστήριξαν επίσης την αρχή «Αγοράστε ευρωπαϊκά προϊόντα» για την παροχή κινήτρων για την αγορά ευρωπαϊκών αμυντικών συστημάτων: για να είναι επιλέξιμο για χρηματοδότηση, το κόστος των οπλικών συστημάτων από μη συνδεδεμένες τρίτες χώρες δεν μπορεί να υπερβαίνει το 35% του συνολικού εκτιμώμενου κόστους.

Για να είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση, τα έργα αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον τέσσερις χώρες της ΕΕ, με την Ουκρανία να είναι επίσης, επιλέξιμη.

«Το Ευρωπαϊκό Βιομηχανικό Πρόγραμμα Άμυνας (EDIP) σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο αποτελεσματική, ταχύτερη και πραγματικά ευρωπαϊκή προσέγγιση στις αμυντικές προμήθειες και την ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων», τόνισε η πρόεδρος της Επιτροπής Ασφάλειας και Άμυνας, Μαρί-Ανιές Στρακ Τσίμερμαν.

Από την πλευρά του, ο Φρανσουά-Χαβιέ Μπελαμί, εκπρόσωπος του ΕΛΚ, δήλωσε: «Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου και την ανάπτυξη της αμυντικής μας βιομηχανίας. Μετά από δεκαετίες επικίνδυνων εξαρτήσεων που έχουν θέσει σε κίνδυνο την κυριαρχία των δημοκρατιών μας και την προστασία των χωρών μας, το πρόγραμμα EDIP θα αντιστρέψει την εξάρτηση από τις εισαγωγές, που επικρατούσε στην Ευρώπη. Θα ενισχύσει ουσιαστικά τη βιομηχανική μας βάση, επιτρέποντάς μας να διασφαλίσουμε ανεξάρτητα ότι οι ένοπλες δυνάμεις μας διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα για να εκτελέσουν την εντολή τους».

Ο Γάλλος σοσιαλιστής ευρωβουλευτής Ραφαέλ Γκλουκσμάν, εισηγητής της Επιτροπής Ασφάλειας και Άμυνας, πρόσθεσε ότι «το EDIP είναι το πρώτο πραγματικά ευρωπαϊκό αμυντικό μέσο της ΕΕ. Αντιμέτωποι με τον ολοκληρωτικό πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της γειτονιάς μας και τις επανειλημμένες επιθέσεις εναντίον των χωρών μας, πρέπει να ενισχύσουμε τα κοινά μας αμυντικά συστήματα και να αυξήσουμε συλλογικά τις αμυντικές μας δυνατότητες. Το EDIP θα μας επιτρέψει να οικοδομήσουμε μια πιο ανθεκτική και κυρίαρχη Ευρώπη, μέσω κοινών επενδύσεων, κοινών προμηθειών της ευρωπαϊκής αμυντικής τεχνολογίας και βιομηχανικού τομέα, και περαιτέρω ολοκλήρωσης των ουκρανικών και ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών».