Πόσο πραγματικά μπορεί να αλλάξει το αμερικανικό μπλόκο στην Τουρκία για τα F-35: Ο Αντώνης Κλάψης αναλύει στο parapolitika.gr τα σήματα Τραμπ στην Τουρκία και το παρασκήνιο των S-400
Σε αναζήτηση αμυντικού εξοπλισμού η Άγκυρα
Είναι η ικανή η συμπάθεια του Τραμπ για τον Ερντογάν να δώσει τα F-35 στην Τουρκία; Τι λέει στο parapolitika.gr ο Αντώνης Κλάψης
Επίθεση φιλίας εξαπολύουν οι ΗΠΑ στην Τουρκία και τα μέσα ενημέρωσης της Γείτονος εκφράζουν την ευαρέσκειά τους. Ειδικότερα, φιλοξενούν εκτενή ρεπορτάζ με τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ στο Politico και την ανάρτηση του Αμερικανού πρέσβη Τομ Μπάρακ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προαναγγέλλοντας την επίλυση του ζητήματος των ρωσικών S-400 που οδήγησε στην απόρριψη της Τουρκίας από το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35.
Διαβάστε: Αναταράξεις σε Τουρκία και Λιβύη για την επίσκεψη Σάλεχ στην Αθήνα: Το τουρκικό λόμπι και το "κλειδί" για τις ΑΟΖ - Αναλύουν διπλωματικές πηγές και Θρασύβουλος Ευτυχίδης στο parapolitika.gr
Η Daily Sabah τιτλοφορεί το άρθρο της «Τραμπ: Η Τουρκία μπορεί να είναι ‘’δύσκολη’’ για το ΝΑΤΟ, αλλά είναι ζωτικής σημασίας σύμμαχος». Η Hurriyet έχει τίτλο: «Οι ΗΠΑ πλησιάζουν στην επίλυση του ζητήματος των F-35 με την Τουρκία, λέει ο πρέσβης».
Οι αναφορές του Αμερικανού Προέδρου στο Politico ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι «σκληρός», αλλά «φίλος», αποδίδοντας στον Τούρκο ηγέτη την οικοδόμηση «μιας ισχυρής χώρας και ενός ισχυρού στρατού», είναι ακριβώς τα σημεία των λεγομένων του Αμερικανού Προέδρου που τονίζονται στον τουρκικό Τύπο. Επισημαίνουν ακόμη ότι «οι ΗΠΑ και η Τουρκία παραμένουν αφοσιωμένες στην άμυνα, την περιφερειακή ασφάλεια και τον εκσυγχρονισμό του ΝΑΤΟ, καθώς η Συμμαχία προετοιμάζεται για τα επερχόμενα στρατηγικά της ορόσημα».
Συμπληρωματικά στις δηλώσεις του Τραμπ, λειτουργεί και η ανάρτηση του Τομ Μπάρακ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όπως έγραψε «η Τουρκία δεν πρέπει πλέον να λειτουργεί, ούτε να κατέχει το σύστημα S-400 για να επιστρέψει στο πρόγραμμα F-35», ωστόσο τονίζει ότι «η θετική σχέση μεταξύ του Προέδρου Τραμπ και του Προέδρου Ερντογάν έχει δημιουργήσει μια νέα ατμόσφαιρα συνεργασίας, η οποία έχει οδηγήσει στις πιο καρποφόρες συζητήσεις που είχαμε για αυτό το θέμα εδώ και σχεδόν μια δεκαετία». Και σημειώνει: «Ελπίζουμε ότι αυτές οι συνομιλίες θα οδηγήσουν σε μια σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες, που θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις ασφαλείας τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και της Τουρκίας».
Αρκεί η συμπάθεια του Τραμπ για τον Ερντογάν να δώσει τα F-35 στην Τουρκία;
Την εκτίμησή του για το εάν η προσωπική συμπάθεια του Τραμπ στον Τούρκο πρόεδρο είναι ικανή να επιλύσει το πρόβλημα των F-35, παρακάμπτοντας τις κυρώσεις CAATSA που επιβλήθηκαν στην Τουρκία μετά την αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400 δίνει στο parapolitika.gr o καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Αντώνης Κλάψης. Όπως λέει: «Δεν είναι τόσο εύκολο, διότι στο Κογκρέσο υπάρχει ένα ισχυρό μέτωπο εναντίον της Τουρκίας που βασίζεται στην αντίδραση για την παραχώρηση των F-35, καθώς η Τουρκία έχει προμηθευτεί ρωσικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους τους S-400. Επομένως, τίθεται ζήτημα ασφάλειας για τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, εφόσον αμερικανικά όπλα τέτοιου είδους βρεθούν στα χέρια των Τούρκων, έχοντας ταυτόχρονα σε λειτουργία τους S-400. Μου φαίνεται πάρα πολύ δύσκολο οι Αμερικανοί να παραχωρήσουν τα F-35 και να μην έχουν καμία εγγύηση αναφορικά με τους S-400, γιατί αυτό δημιουργεί ζήτημα ασφάλειας στα αμερικανικά αεροπλάνα πια για το λογισμικό τους κτλ. Διότι θα είναι προσβάσιμο αμέσως ή εμμέσως προς τις ρωσικές υπηρεσίες, άρα θα υπάρχει ένα θέμα μείζον για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Νομίζω ότι οι Αμερικανοί θα επιμείνουν μέχρι τέλους σε αυτό το σημείο».
Η απρόβλεπτη πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ που ασκείται με παρεμβάσεις στα ζητήματα των χωρών της Μεσογείου και εκφράστηκε με ιδιαίτερη έμφαση από τον πρέσβη του Τομ Μπάρακ στην Άγκυρα έχει προκαλέσει προβληματισμό. Τίθεται όμως το ενδεχόμενο επιβολής μιας λύσης στο Αιγαίο από τις ΗΠΑ με αφορμή τη μεγάλη αναδιάταξη των γεωπολιτικών δεδομένων ευρύτερα στη Μεσόγειο; Ο καθηγητής Αντώνης Κλάψης αποκλείει ένα τέτοιο ενδεχόμενο: «Νομίζω ότι το ζήτημα αυτό το βλέπουν σε μια ευρύτερη λογική. Δεν το βλέπουν στο στενό ελληνοτουρκικό πλαίσιο, αλλά το βλέπουν στο ευρύτερο πλαίσιο της Ανατολικής Μεσογείου, στην οποία περιλαμβάνουν οπωσδήποτε και το Ισραήλ. Δηλαδή βλέπουν έναν διάδρομο που ξεκινάει από το Ισραήλ, περνάει από την Κύπρο και μέσω της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου και της Ελλάδας ενώνει το Ισραήλ με την Ευρώπη. Άρα νομίζω ότι και σε αυτό το πλαίσιο θα επιδιωχθεί η όποια διευθέτηση, αν υποθέσουμε ότι οι Αμερικανοί πράγματι πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση».
Νέα όξυνση από τις δηλώσεις Φιντάν στην τουρκική Βουλή
Η παρέμβαση του Χακάν Φιντάν στην Εθνοσυνέλευση, που επανέφερε τις πάγιες θέσεις της Γείτονος, αν και επαναλαμβανόμενη, προκάλεσε για άλλη μια φορά όξυνση στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, την ώρα μάλιστα που η Αθήνα διαμηνύει στην Άγκυρα, διά στόματος του πρωθυπουργού, ότι υπάρχει προθυμία να δρομολογηθεί η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, μετά από αναβολή ενάμιση χρόνου. Την επιδίωξη της Τουρκίας για επαναφορά όλων των θεμάτων στο τραπέζι της αντιπαράθεσης αναλύει ο κ. Κλάψης: «Ο λόγος είναι προφανής από τη δική τους πλευρά. Όσο περισσότερα βάλεις πάνω στο τραπέζι, τόσο περισσότερα φιλοδοξείς να κερδίσεις. Η μία λύση που θα μπορούσε να υπάρχει, και αυτή έχει προταθεί από το 1975-1976 από ελληνικής πλευράς, είναι η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο, αλλά και πάλι μόνο για ζητήματα που σχετίζονται με τις θαλάσσιες ζώνες. Αυτό θα έδινε τη δυνατότητα και στις δύο πλευρές να μην υποστούν και το πολιτικό κόστος μιας συμφωνίας, διότι η απόφαση του Δικαστηρίου δεν θα βαραίνει τις πολιτικές ηγεσίες, θα είναι μια απόφαση ενός δικαστικού οργάνου. Κι αυτό όμως δεν είναι τόσο εύκολο, γιατί δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με την Τουρκία ποιο είναι το αντικείμενο της διαφοράς. Η Ελλάδα λέει ότι είναι μόνο η υφαλοκρηπίδα και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Η Τουρκία θέλει να βάλει και ζητήματα κυριαρχίας, ζητήματα χωρικών υδάτων, μειονοτήτων ενδεχομένως. Άρα και πάλι θα θέλει να γεμίσει το καλάθι με όσο δυνατό περισσότερα θέματα για να μπορέσει κάτι να κερδίσει από αυτή την ιστορία. Ή μπορεί να θέλει ακόμα και να τεμαχίσει το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Δηλαδή να μην πάμε για το σύνολο, αλλά να πάμε μόνο για το Καστελόριζο. Ή να κόψουμε τη διευθέτηση σε πολλά μικρότερα κομμάτια, με την ελπίδα της Τουρκίας ότι σε κάποια από αυτά θα μπορέσει να εξασφαλίσει καλύτερο αποτέλεσμα για την ίδια».
Όσο η διελκυστίνδα και η όξυνση συνεχίζονται, η Τουρκία αναζητά αύξηση του αμυντικού της εξοπλισμού. Τον Σεπτέμβριο στη συνάντηση που είχαν στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ άφησε να εννοηθεί στον Τούρκο Πρόεδρο ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να άρουν την απαγόρευση πωλήσεων F-35 στην Άγκυρα, αν αποσύρει τους S-400. Εν τω μεταξύ, όμως, η Τουρκία στρέφεται στην αγορά Eurofighter, αλλά και των αμερικανικής κατασκευής F-16, ενώ παράλληλα αναπτύσσει το δικό της μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς ΚΑΑΝ, προσπαθώντας να υπερκεράσει τα όποια προβλήματα εισαγωγής εξαρτημάτων.
En