Ισχυρό πολιτικό και συμβολικό μήνυμα υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης έστειλε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το Στρασβούργο, απονέμοντας το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης 2025 σε δύο φυλακισμένους δημοσιογράφους, τον Andrzej Poczobut από τη Λευκορωσία και τη Mzia Amaglobeli από τη Γεωργία. Η τελετή απονομής πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 16 Δεκεμβρίου, παρουσία της προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα η οποία παρέδωσε το βραβείο σε εκπροσώπους των δύο δημοσιογράφων, καθώς αμφότεροι παραμένουν κρατούμενοι στις χώρες τους. Στην ομιλία της, η κ. Μέτσολα τόνισε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στέκεται αλληλέγγυο σε όσους «λένε την αλήθεια στην εξουσία», υπογραμμίζοντας ότι «η αλήθεια δεν πρέπει ποτέ να αποτελεί έγκλημα».
«Είμαι περήφανη που απονέμω το φετινό Βραβείο Ζαχάρωφ στους Andrzej Poczobut και Mzia Amaglobeli, σε αναγνώριση του γενναίου αγώνα τους για την ελευθερία της έκφρασης και το δημοκρατικό μέλλον της Λευκορωσίας και της Γεωργίας», δήλωσε χαρακτηριστικά, ζητώντας την άμεση απελευθέρωσή τους.

«Η σιωπή δεν πρέπει να τους καταπιεί»

Το βραβείο για τον Andrzej Poczobut παρέλαβε η κόρη του, η οποία μίλησε συγκινητικά για τα σχεδόν πέντε χρόνια απουσίας του πατέρα της από την οικογένεια. «Ζούμε με τη σιωπή, την αβεβαιότητα και την απουσία ενός αγαπημένου μας προσώπου», ανέφερε, ευχαριστώντας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που «δεν ξεχνά ούτε τον πατέρα μου ούτε τις άλλες οικογένειες πολιτικών κρατουμένων».

Η ίδια επεσήμανε τη σημασία του να ακούγονται δυνατά τα ονόματα όσων διώκονται, κάνοντας ειδική αναφορά στον εξαφανισμένο Λευκορώσο αντιπολιτευόμενο Mikalai Statkevich. «Όταν αναφέρουμε τα ονόματά τους, παύουν να είναι στατιστικά στοιχεία και γίνονται ξανά άνθρωποι», τόνισε.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καταδικάσει την καταστολή στη Λευκορωσία των κοινωνικών εξεγέρσεων , ζητώντας την απελευθέρωση περισσότερων από 1.200 πολιτικών κρατουμένων, αυστηρότερες κυρώσεις κατά του καθεστώτος Λουκασένκο καθώς και ενίσχυση των ανεξάρτητων ΜΜΕ και των δημοκρατικών δυνάμεων.

«Ο αγώνας μας δεν αφορά μόνο εμάς»

Τη φυλακισμένη Γεωργιανή δημοσιογράφο Mzia Amaglobeli εκπροσώπησε η συνάδελφός της Irma Dimitradze, η οποία μετέφερε μήνυμα της ίδιας προς τους ευρωβουλευτές. Η Amaglobeli χαρακτήρισε το καθεστώς στη Γεωργία «αδίστακτο», καταγγέλλοντας τη συστηματική διάλυση της ελεύθερης δημοσιογραφίας, την καταστολή της αντιπολίτευσης και τη στοχοποίηση της κοινωνίας των πολιτών μέσω της νομοθεσίας περί «ξένων πρακτόρων».
Παρά τις διώξεις, η ίδια υπογράμμισε ότι οι φωνές διαμαρτυρίας δεν έχουν φιμωθεί και ευχαρίστησε την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη στήριξή της στον γεωργιανό λαό. «Ο αγώνας μας δεν αφορά μόνο εμάς. Πολεμήστε μαζί μας και για εμάς, όπως θα πολεμούσατε για την ελευθερία των χωρών σας», ανέφερε, καλώντας την ΕΕ να δράσει πριν να είναι αργά.

Η Γεωργία, αν και υποψήφια προς ένταξη χώρα από το 2023, βρίσκεται αντιμέτωπη με έντονη κριτική από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για δημοκρατική οπισθοδρόμηση, περιορισμό των ελευθεριών και ρωσική επιρροή, με τους ευρωβουλευτές να ζητούν μεταρρυθμίσεις και σεβασμό στο κράτος δικαίου.
Ένα βραβείο με βαρύ συμβολισμό.
Το Βραβείο Ζαχάρωφ, η ύψιστη διάκριση της ΕΕ στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, απονέμεται από το 1988 σε προσωπικότητες και οργανώσεις που υπερασπίζονται την ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης. Συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 ευρώ και φέρει το όνομα του Σοβιετικού φυσικού και αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάρωφ.
Η φετινή απονομή επιβεβαιώνει ότι, για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ελευθερία του Τύπου παραμένει αδιαπραγμάτευτη αξία, ακόμη και όταν υπερασπίζεται ανθρώπους που πληρώνουν την αλήθεια με τη φυλάκισή τους.