Αμετάβλητη παραμένει η θέση της αμερικανικής κυβέρνησης αναφορικά με την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών F-35, καθώς, όπως επισημαίνει το Γραφείο Νομοθετικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να εφαρμόζουν πλήρως τον νόμο CAATSA (Νόμος για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων). Η συγκεκριμένη νομοθεσία αποκλείει την Τουρκία από την απόκτηση των F-35 λόγω της αγοράς και κατοχής του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400.

Διαβάστε: Τουρκία: Πλησιάζει στην επανένταξή της στο πρόγραμμα των F-35 - Τι ανέφερε το Bloomberg

Όπως υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά, η στάση των ΗΠΑ σχετικά με την απόκτηση και τη συνεχιζόμενη κατοχή των S-400 από την Τουρκία δεν έχει μεταβληθεί, ενώ οι προϋποθέσεις που τίθενται για την προμήθεια αμερικανικών F-35 είναι σαφείς και απολύτως εναρμονισμένες με το Άρθρο 1245 του Νομοσχεδίου για τον Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) του 2020.

Η σχετική αναφορά έγινε από τον Πολ Γκουαγλιανόνε, ανώτερο αξιωματούχο του Γραφείου Νομοθετικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ως απάντηση στην επιστολή που είχε αποστείλει στις 25 Σεπτεμβρίου ο βουλευτής Κρις Πάπας, μαζί με ακόμη 19 μέλη του Κογκρέσου, προς τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.

Η επιστολή των βουλευτών είχε σταλεί σε μια περίοδο κατά την οποία υπήρχαν πληροφορίες ότι οι συνομιλίες μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας για την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο. Στο κείμενό τους, οι βουλευτές εξέφραζαν σοβαρές επιφυλάξεις και ανησυχίες τόσο για την πιθανή πώληση μαχητικών F-35 όσο και για την προμήθεια F-16 από την Τουρκία.

Στην απαντητική επιστολή, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισημαίνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ενημερώσει επισήμως την τουρκική κυβέρνηση για το ισχύον νομικό και πολιτικό πλαίσιο που διέπει την απόκτηση ρωσικού αμυντικού εξοπλισμού και τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για τη δυνατότητα προμήθειας των μαχητικών F-35. Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι η Ουάσιγκτον έχει καταστήσει σαφή τη δυσαρέσκειά της για την προμήθεια των S-400 από την Άγκυρα, καθώς και για τις δεσμευτικές νομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την τροπολογία που υπάρχει στο νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό (NDAA) και νόμο CAATSA.

Η επιστολή αναφέρει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σέβονται τον εποπτικό ρόλο του Κογκρέσου στις μεταφορές οπλικών συστημάτων και επισημαίνει πως η αμερικανική πλευρά χαιρετίζει τη συνέχιση του διαλόγου για την εξισορρόπηση της ετοιμότητας του ΝΑΤΟ με τους περιορισμούς που επιβάλλονται από την αμερικανική νομοθεσία και πολιτική.


"H αμυντική σχέση ΗΠΑ–Τουρκίας παραμένει ζωτικής σημασίας"

Η επιστολή αναφέρει ότι, βάσει των διατάξεων του Νόμου περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, η πώληση των μαχητικών F-16 κοινοποιήθηκε επισήμως στο Κογκρέσο τον Ιανουάριο του 2024 και ότι η προβλεπόμενη περίοδος εξέτασης ολοκληρώθηκε εντός του ίδιου μήνα. Επισημαίνεται ότι η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο F-16 στο ΝΑΤΟ, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες, και διαδραματίζει καίριο ρόλο στην αεράμυνα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, με την πώληση των αεροσκαφών να αποσκοπεί στη διατήρηση της συμβολής της στη συλλογική ασφάλεια.

Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι η αμυντική σχέση ΗΠΑ–Τουρκίας παραμένει ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα ασφαλείας τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και του ΝΑΤΟ. Στο ίδιο πλαίσιο, η επιστολή σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό σύμμαχο της Συμμαχίας, έχοντας συμβάλει, μεταξύ άλλων, με την ανάπτυξη μαχητικών F-16 για την υποστήριξη της αεροπορικής επιτήρησης του ΝΑΤΟ στις Βαλτικές χώρες, καθώς και με την ανάπτυξη τουρκικού αεροσκάφους AWACS στη Λιθουανία, στο πλαίσιο των μέτρων διασφάλισης του ΝΑΤΟ μετά την παραβίαση του λιθουανικού εναέριου χώρου από τη Ρωσία τον Σεπτέμβριο.