Στην αυγή του 2026, με την πρώτη φάση του σχεδίου Τραμπ για τη Μέση Ανατολή να έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, το διακύβευμα της ειρήνης στην περιοχή βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή. Το κύμα αντι σημιτισμού γιγαντώνεται σε όλο τον κόσμο, με την επίθεση στην Αυστραλία κατά αμάχων ανήμερα της εβραϊκής γιορτής Χάνουκα να αποδεικνύει ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει. Η Εϊνάτ Γουίλφ, πρώην μέλος του Ισραηλινού Κοινοβουλίου από το 2010 έως το 2013, αξιωματικός πληροφοριών στις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις και τέως σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής στον αντιπρόεδρο Σιμόν Πέρες, που έχει επίσης συγγράψει το βιβλίο «The War of Return», εντοπίζει το πρόβλημα στην ύπαρξη μιας βαθιά ριζωμένης και λανθασμένης ιδεολογίας, η οποία αποτελεί το εμπόδιο απέναντι σε κάθε προσπάθεια για ειρήνευση.

Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι θα καθυστερήσει να ανακοινώσει τη σύσταση του Συμβουλίου της Διεθνούς Δύναμης Σταθερότητας που θα αναλάβει τη Γάζα.

Το πρόβλημα στη Γάζα δεν ήταν ποτέ μόνο η «Χαμάς», αλλά το ότι όλοι οι κάτοικοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχουν υιοθετήσει την ιδεολογία του «παλαιστινιανισμού», δηλαδή την αιωνόβια, μοναδική εμμονή με τη μη ύπαρξη ενός εβραϊκού κράτους σε οποιοδήποτε σημείο στην περιοχή. Η «Χαμάς» είναι απλώς ο εκτελεστικός βραχίονας της ιδεολογίας του «παλαιστινιανισμού», αλλά δεν είναι μια ξένη οντότητα για τον λαό της Γάζας, κάτι που αποτυπώθηκε τόσο στην ευφορία που εξέφρασαν οι κάτοικοι της Γάζας μετά την επίθεση της 7η Οκτωβρίου όσο και στις μαρτυρίες των ομήρων. Στη δύση της ναζιστικής Γερμανίας, υπήρχαν μερικοί που προσπαθούσαν να δολοφονήσουν τον Χίτλερ επειδή συνειδητοποιούσαν ότι τους οδηγούσε στην καταστροφή. Στη Γάζα δεν υπήρξαν εξαιρέσεις. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορείς να χτίσεις τίποτα παραγωγικό στη Γάζα μέχρι η ιδεολογία να περάσει από μια διαδικασία μετασχηματισμού. Η Αμερική έχει την πολυτέλεια να παραποιεί τα ζητήματα στη Γάζα, γιατί απλώς επιθυμεί το θέμα της Γάζας να φύγει από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων για τα επόμενα δύο χρόνια. Το Ισραήλ δεν μπορεί να το αντέξει αυτό, επειδή έχουμε ζήσει επανειλημμένα την ίδια κατάσταση. Τα δύο τρίτα των κατοίκων στη Γάζα είναι καταγεγραμμένοι ως Παλαιστίνιοι πρόσφυγες. Δεν είναι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες, σύμφωνα με οποιοδήποτε διεθνές πρότυπο.

Σας λένε ότι είναι πιο σημαντικό γι’ αυτούς να καταστρέψουν το Ισραήλ από το να χτίσουν για τον εαυτό τους. Μπορούμε να είμαστε λιγότερο τυφλοί και ανόητοι και να βεβαιωθούμε ότι αυτήν τη φορά δεν θα διοχετεύσουμε δισεκατομμύρια σε μια ιδεολογία του θανάτου; Πριν χτίσουμε έστω και ένα σπίτι, μπορούμε επιτέλους να βεβαιωθούμε ότι αυτό το σπίτι είναι ο τελικός προορισμός των Αράβων της Γάζας, ότι για πρώτη φορά στην ιστορία τους θέλουν πραγματικά να χτίσουν για τον εαυτό τους, αντί να καταστρέψουν αυτό που έχτισαν οι Εβραίοι;

Πόσο απέχουμε από τη δεύτερη φάση αυτήν τη στιγμή;

Μπορεί να είμαστε πολύ κοντά στη δεύτερη φάση, αν οι Αμερικανοί το επιβάλουν, αλλά θα είναι μια ψεύτικη φάση, γιατί δεν θα δημιουργήσει τίποτα θετικό στη Γάζα. Υπάρχει ένα σπουδαίο βιβλίο για την Ιαπωνία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που ονομάζεται «Αγκαλιάζοντας την ήττα». Αν υιοθετήσει κανείς αυτήν την αρχή, τότε μπορεί να οικοδομήσει ένα καλύτερο μέλλον. Το πρόβλημα με τους Παλαιστινίους είναι ότι ο κόσμος εδώ και έναν αιώνα δεν τους υπέδειξε ποτέ ότι θα πρέπει να αποδεχτούν την ήττα. Πρέπει να ακούσουν ότι ηττήθηκαν και πως τίποτα δεν θα χτιστεί μέχρι να γίνουν τελικά ένας διαφορετικός λαός, όπως οι Γερμανοί, όπως οι Ιάπωνες. Αυτήν τη στιγμή, φαίνεται ότι περιμένουν να πάρουν δισεκατομμύρια χωρίς να αλλάξουν τίποτα.

Δεν νομίζετε ότι αυτήν τη φορά, δεδομένου του γεγονότος ότι το Ισραήλ έχει νικήσει πολλούς από τους πληρεξουσίους, καθώς και ότι κατάφερε ένα πολύ ισχυρό χτύπημα στο Ιράν, τα πράγματα είναι διαφορετικά για τους κατοίκους της Γάζας και για τη «Χαμάς»;

 Όχι, επειδή δεν έχουν ακόμη αναγκαστεί να παραδεχτούν ότι έχουν ηττηθεί. Η διαφορά ανάμεσα στον Α’ και τον Β’ Π.Π. ήταν ότι οι ηγέτες των συμμάχων κατάλαβαν ότι ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος -σε αντίθεση με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμοδεν μπορεί να τελειώσει με μια ευσεβή ανακωχή, όπου η Γερμανία θα ισχυριστεί ότι στην πραγματικότητα κέρδισε. Oι ηττημένοι θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι έχασαν. Αυτό δεν συμβαίνει τώρα στη Γάζα. Αυτός είναι ο λόγος που είναι μια πολύ επικίνδυνη στιγμή, γιατί εσείς και όλος ο κόσμος ίσως να νομίζετε ότι ηττήθηκαν, αλλά αυτό δεν είναι το μήνυμα που λαμβάνουν. Πρέπει να αποδεχτούν την ήττα. Πιστεύουν ότι είναι σε θέση να διαπραγματευτούν.

Ποια είναι τα περιθώρια του Ισραήλ στη διαπραγμάτευση που εξελίσσεται;

Είμαστε οι μόνοι με στρατό στο έδαφος. Θυσιάσαμε, ματώσαμε, πολεμήσαμε, είμαστε αυτοί που βρίσκονται στην περιοχή. Έχουμε κάθε δικαίωμα να απαιτήσουμε ότι τίποτα δεν θα χτιστεί μέχρι η ιδεολογία -στο όνομα της οποίας έγιναν η εισβολή και η σφαγή- να αρχίσει να πεθαίνει. Τίποτα δεν πρέπει να χτιστεί μέχρι να εξαφανιστεί κάθε άτομο που βρίσκεται στη Γάζα, που συμπεριλαμβάνεται στις λίστες της UNRWA ως Παλαιστίνιος πρόσφυγας - αυτό ισοδυναμεί περίπου με τα δύο τρίτα του λαού. Υπάρχουν άνθρωποι τώρα στην Αίγυπτο, οι οποίοι το Κάιρο επιθυμεί να επιστρέψουν στη Γάζα. Το Ισραήλ θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι, αν κάποιος επιστρέψει στη Γάζα, αυτή θα είναι ο τελικός του προορισμός. Δεν υπάρχει «από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα». Δεν πας στην Αίγυπτο, επιστρέφεις στη Γάζα και είσαι Παλαιστίνιος πρόσφυγας. Αρκετά με αυτή την παρωδία. Δεν υπάρχει δικαίωμα επιστροφής. Όλα όσα λέω ίσως ακούγονται σκληρά, αλλά γι’ αυτό έχω μάθει όλα αυτά τα χρόνια ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στην εξωτερική πολιτική, στη γονική μέριμνα, μεταξύ του να αισθάνεσαι καλά και του να κάνεις καλό. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι θέλουν να κάνουν καλό θέλουν απλώς να αισθάνονται καλά, επειδή το να κάνεις καλό απαιτεί να κάνεις πολλά δύσκολα πράγματα για τα οποία συχνά δεν αισθάνεσαι καλά, όπως το να λες στους ανθρώπους της Γάζας «έχετε ηττηθεί, δεν είστε Παλαιστίνιοι πρόσφυγες, μπορείτε να χτίσετε στη Γάζα, αλλά όχι με σκοπό την καταστροφή του εβραϊκού κράτους, και μέχρι να το καταλάβετε αυτό τίποτα δεν θα κατασκευαστεί.

Θα μπορούσε το Ισραήλ να επιβάλει τη θέλησή του στην περιοχή χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ;

Δεν νομίζω ότι αυτή θα είναι η αμερικανική θέση. Το Ισραήλ μπορεί, εντός των παραμέτρων, να κάνει πολύ περισσότερα. Όσα λέω δεν στρέφονται κατά της Αμερικής, ούτε καν εναντίον των Παλαιστινίων. Έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ σε αυτόν τον διεστραμμένο κόσμο, όπου η ενθάρρυνση του πολέμου θεωρείται καλή ιδέα, και το να κάνουμε τη σκληρή δουλειά της αλλαγής των ιδεολογιών θεωρείται κακό. Αυτό που μπορεί και πρέπει να κάνει το Ισραήλ είναι να καταστήσει σαφές στην Αμερική, στην Ευρώπη, στους Άραβες ότι είναι καλό για όλους να διασφαλίσουμε ότι αυτή η ιδεολογία θα εξαλειφθεί, γιατί διαφορετικά απλώς δημιουργούμε τις συνθήκες για τον επόμενο πόλεμο.

Οι ΗΠΑ ζητούν από το Ισραήλ να πληρώσει για την ανοικοδόμηση.

Τότε τα μπάζα θα μείνουν εκεί. Δεν θα υπάρξει Γάζα μέχρι να αποφασίσουν. Αντίθετα, θα έπρεπε να μας πληρώνουν αποζημιώσεις, έπειτα από όσα έκαναν. Αυτό έκαναν οι Γερμανοί. Η Γερμανία ήταν ισοπεδωμένη, αλλά κανείς δεν σκέφτηκε ότι θα έπρεπε να της πληρώσει αποζημιώσεις. Οι κάτοικοι της Γάζας πρέπει να μας πληρώσουν.

Αυτό δεν θα αποτελούσε κίνδυνο για τη λεγόμενη κατάπαυση του πυρός και την πιθανή ειρηνευτική συμφωνία, καθώς θα έστρεφε το Ισραήλ εναντίον του αραβικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ;

Το Κατάρ είναι εχθρικό κράτος. Η αποξένωσή του είναι κάτι που θα πρέπει να επιδιώκουμε. Η ανησυχία μου είναι ότι κάναμε πάρα πολλά για να νομιμοποιήσουμε το Κατάρ ως καλοπροαίρετο μεσολαβητή. Ηταν η χώρα που υποστήριξε την αιχμαλωσία των ομήρων μέχρι να τους αποφέρει οφέλη, ώστε έπειτα να τους απελευθερώσει. Στις 5 Ιουνίου, ο Γερμανός καγκελάριος επισκέφτηκε τον Λευκό Οίκο και θέλησε να κάνει μια δήλωση για την Ουκρανία. Άρχισε να λέει: «Αύριο είναι η επέτειος της D-Day, η ημέρα που η Αμερική ήρθε στην Ευρώπη για να τερματίσει έναν πόλεμο». Ο πρόεδρος Τραμπ, γνωρίζοντας ότι την επόμενη ημέρα θα ήταν η επέτειος της D-Day, στράφηκε προς τον Γερμανό καγκελάριο και είπε: «Δεν είναι και τόσο καλή μέρα για εσάς, ε;». Ο Γερμανός καγκελάριος αρχικά σάστισε, αλλά στη συνέχεια συγκεντρώθηκε και είπε: «Όχι, ήταν μια καλή μέρα για εμάς», υπονοώντας ότι αυτή είναι η ημέρα που ξεκίνησε η μεταμόρφωση της Γερμανίας. Χρειαζόμαστε μια μέρα που να πει ένας Άραβας Παλαιστίνιος ηγέτης ότι η Γάζα είναι κατεδαφισμένη, «αλλά ήταν μια καλή μέρα, γιατί εκείνη ήταν η στιγμή που αρχίσαμε τη μεταμόρφωσή μας». Τα ερείπια θα πρέπει να παραμείνουν στη Γάζα μέχρι να αναληφθεί δράση για την αλλαγή της ιδεολογίας και ο αραβικός κόσμος το γνωρίζει.

Υπάρχει ένας τέτοιος Άραβας ηγέτης που θα αναλάβει τη διακυβέρνηση στη Γάζα, στην οποία θα συμμετείχε και η «Χαμάς»;

Όχι. Ο Γερμανός καγκελάριος έκανε αυτήν τη δήλωση έπειτα από 80 χρόνια. Οι Αραβες στη Γάζα δεν έχουν τέτοιους ηγέτες. Εξακολουθούν να είναι το προϊόν ενός αιώνα εμμονής με την ανυπαρξία ενός εβραϊκού κράτους. Παράγουν μόνο ηγέτες που πιστεύουν στο παλαιστινιακό όραμα της μη ύπαρξης εβραϊκού κράτους.

Υπάρχουν χώρες εγγυήτριες αυτής της ειρηνευτικής συμφωνίας - μία από αυτές φέρεται να είναι η Τουρκία, η οποία εξέδωσε ένταλμα σύλληψης με την κατηγορία της γενοκτονίας κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού. Ποια η επόμενη μέρα στις ισραηλινοτουρκικές σχέσεις;

Είναι σαφές ότι ο Ερντογάν έχει νεο-οθωμανικές βλέψεις. Η Γάζα είναι μέρος του νεοοθωμανικού του οράματος. Οι χώρες που θέλουν να εμπλακούν στη Γάζα πρέπει να είναι χώρες που δεν χρηματοδοτούν την UNRWA, να έχουν καλές σχέσεις με το Ισραήλ. Το γεγονός ότι χώρες που δεν αναγνωρίζουν το Ισραήλ θέλουν να συμμετάσχουν στην ανοικοδόμηση της Γάζας είναι παράδοξο. Πρέπει να είναι χώρες που αναγνωρίζουν ότι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα δεν είναι πρόσφυγες και ότι δεν υπάρχει δικαίωμα επιστροφής. Αν η Τουρκία είναι πρόθυμη να το κάνει αυτό, τότε θαυμάσια.

Υπάρχει ένα αυξανόμενο κύμα αντισημιτισμού και στην Ευρώπη. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες ζήτησαν ακόμα και την απόσυρση του Ισραήλ από τον διαγωνισμό της Eurovision.

Ο αντισημιτισμός σε κάθε κοινωνία είναι πάντα μια ένδειξη ότι η κοινωνία βρίσκεται σε κρίση και σε καθοδική πορεία. Είναι, επίσης, μια ένδειξη ότι οι Εβραίοι βρίσκονται σε κίνδυνο. Η Ευρώπη θα πρέπει να ανησυχεί πάρα πολύ για την άνοδο του αντισημιτισμού, γιατί είναι η πιο σαφής ένδειξη ότι η κοινωνία οδεύει προς μια πολύ επικίνδυνη κατεύθυνση.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά.