Ο ωκεανός γύρω από την Ιαπωνία βιώνει μεταμορφώσεις που ξεπερνούν κάθε επιστημονική πρόβλεψη. Φαινόμενα που παρέμεναν σταθερά για δεκαετίες μεταβάλλονται τώρα με ανησυχητική ταχύτητα, δημιουργώντας σοβαρές επιπτώσεις στην αλιευτική βιομηχανία, τα θαλάσσια οικοσυστήματα και την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Οι επιστήμονες παρακολουθούν με αυξανόμενη ανησυχία τις αλλαγές που διαμορφώνουν εκ νέου τη σχέση της Ιαπωνίας με τον περιβάλλοντα ωκεανό.

Διαβάστε: "Kαμπανάκι" των επιστημόνων για τους παγετώνες: Ανησυχητική απώλεια ως το 2100 - Οι εκτιμήσεις για τις Άλπεις


Το ρεύμα Kuroshio αλλάζει πορεία και ανατρέπει τα δεδομένα

Η μετατόπιση του θερμού ωκεάνιου ρεύματος Kuroshio, ενός από τα ισχυρότερα του Ειρηνικού, αποτελεί το κεντρικό σημείο ανησυχίας για τους ερευνητές. Το βόρειο άκρο του ρεύματος έχει μετακινηθεί έως 480 χιλιόμετρα προς βορρά, φέρνοντας θερμά νερά σε περιοχές που παραδοσιακά είχαν ψυχρότερες θερμοκρασίες. Η αλλαγή αυτή συνδέεται άμεσα με την κλιματική κρίση και προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρο το θαλάσσιο περιβάλλον της Ιαπωνίας. Ο Shusaku Sugimoto, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tohoku, τόνισε ότι η μεταβολή ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Η έρευνα που συντόνισε κατέγραψε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 6 βαθμούς Κελσίου στα ύδατα ανοιχτά της περιοχής Sanriku, με τις υψηλές θερμοκρασίες να διατηρούνται για σχεδόν δύο χρόνια. Πρόκειται για κάτι πρωτοφανές που δεν έχει ξαναπαρατηρηθεί στην περιοχή.


Η στάθμη του ωκεανού ανεβαίνει και απειλεί τις ακτές

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας στις ιαπωνικές ακτές συνδέεται άμεσα με τη μετατόπιση των θερμών ρευμάτων. Συγκεκριμένα τμήματα της ακτογραμμής καταγράφουν σημαντική αύξηση, ενώ η θερμοκρασία των παράκτιων υδάτων παρουσιάζει ασυνήθιστες διακυμάνσεις. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι αυτές οι αλλαγές στον ωκεανό δεν αποτελούν προσωρινό φαινόμενο αλλά μακροπρόθεσμη τάση που θα διαμορφώσει το μέλλον των παράκτιων περιοχών.


Η αλιεία της Ιαπωνίας αντιμετωπίζει πρωτοφανή κρίση

Οι παραδοσιακοί αλιείς της Ιαπωνίας βιώνουν δραματικές αλλαγές στα αλιεύματά τους. Τα ψάρια που αλιεύονταν για γενιές μετακινούνται προς ψυχρότερα ή βαθύτερα νερά, αναζητώντας τις συνθήκες που τους ταιριάζουν. Ταυτόχρονα, νέα είδη που δεν ήταν γνωστά στην περιοχή κάνουν την εμφάνισή τους, αλλάζοντας τη σύνθεση των θαλάσσιων πληθυσμών. Η μείωση των αλιευμάτων πλήττει σοβαρά το εισόδημα των παράκτιων κοινοτήτων που εξαρτώνται από τον ωκεανό. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας διαταράσσει τους κύκλους αναπαραγωγής των ψαριών, μειώνει τη διαθεσιμότητα τροφής και απειλεί τη συνολική ισορροπία των οικοσυστημάτων γύρω από την Ιαπωνία.


Τα φύκια kombu εξαφανίζονται και απειλούν την παράδοση

Η γαστρονομική κληρονομιά της Ιαπωνίας δέχεται πλήγμα από τις ωκεάνιες αλλαγές. Τα φύκια kombu, απαραίτητο συστατικό της παραδοσιακής σούπας dashi και βασικό στοιχείο της ιαπωνικής κουζίνας, αντιμετωπίζουν δραματική μείωση. Καλλιεργούνται αποκλειστικά στο Χοκάιντο, όπου η άνοδος της θερμοκρασίας του ωκεανού καθιστά τις συνθήκες ανάπτυξης όλο και πιο δύσκολες. Τα αποθέματα των φυκιών μειώνονται με ανησυχητικό ρυθμό τα τελευταία χρόνια, απειλώντας όχι μόνο μια βιομηχανία αλλά και έναν πυλώνα της πολιτιστικής ταυτότητας της Ιαπωνίας.

 
Ακραία καιρικά φαινόμενα συνδέονται με τον ωκεανό

Οι μεταβολές στον ωκεανό γύρω από την Ιαπωνία επηρεάζουν και τις καιρικές συνθήκες στην ξηρά. Η Μετεωρολογική Υπηρεσία της χώρας έχει καταγράψει σαφή σύνδεση μεταξύ των ασυνήθιστων ωκεάνιων συνθηκών και του ρεκόρ ζέστης που σημειώθηκε στο βόρειο τμήμα της Ιαπωνίας το καλοκαίρι του 2023. Επιπλέον, το θερμό ρεύμα συνδέεται με τις καταστροφικές βροχοπτώσεις που έπληξαν την περιοχή Chiba, κοντά στο Τόκιο, τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Οι ειδικοί προβλέπουν ότι τέτοια ακραία φαινόμενα θα γίνονται συχνότερα, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για συστηματική παρακολούθηση του ωκεανού και άμεση αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.