Βάλτε τον Πρόεδρο φυλακή!
Πέντε σχόλια για τις διώξεις συνεργατών του Ντόναλντ Τραμπ για σχέσεις με τη Ρωσία
Ζώντας σε μία χώρα όπου όλες οι μείζονες πολιτικές υποθέσεις αναλύονται και κρίνονται διαχρονικά περισσότερο με βάση τις γεωπολιτικές ισορροπίες και τη βούληση των εκάστοτε «έξω», παρά από θέση αρχής, η ανησυχία της ελληνικής δημόσιας σφαίρας για την εμπλοκή της Ρωσίας στις αμερικάνικες εκλογές του 2016 έχει κατιτίς το τραγελαφικό. Ιδίως άμα δει κανείς πιο συγκεκριμένα τι αφορούν οι κατηγορίες ενάντια σε στέλεχη του επιτελείου του Ντόναλντ Τραμπ που σήμερα ερευνώνται από τις αμερικάνικες αρχές με όλα τα βλέμματα των διεθνών μέσων ενημέρωσης στραμμένα πάνω τους.
Οι Τζορτζ Παπαδόπουλος, Πολ Μάναφορτ και Ρικ Γκέιτς που υπήρξαν υψηλόβαθμα στελέχη στην προεκλογική καμπάνια του Ντόναλντ Τραμπ ερευνώνται σήμερα από το FBI για να διαπιστωθεί αν πράγματι υπήρξαν σε συνεννόηση με Ρώσους αξιωματούχους προκειμένου να αποσπάσουν ενοχοποιητικές πληροφορίες για τη Χίλαρι Κλίντον, που θα την έπλητταν στον προεκλογικό αγώνα.
Την αρχή έκανε ο ελληνοαμερικάνος Τζορτζ Παπαδόπουλος στις 5 Οκτωβρίου, όταν ομολόγησε ότι είχε πει ψέματα στους πράκτορες του FBI ότι δεν είχε επαφές με Ρώσους αξιωματούχους. Η ομολογία του 30χρονου Παπαδόπουλος οδήγησε τις αρχές στον Μάναφορτ, μάνατζερ της προεκλογικής καμπάνιας του Τραμπ, και στο δεξί του χέρι, τον Γκέιτς.
Η διερεύνηση των τριών συνεργατών του αμερικάνου Προέδρου, δίνει το έναυσμα ώστε οι κατηγορίες της συνωμοσίας με τον Πούτιν τις οποίες εξακοντίζουν εδώ και καιρό επιφανείς υποστηρικτές των Δημοκρατικών, να περάσουν στο επόμενο επίπεδο. Από τη μέχρι τώρα πορεία της, ωστόσο, μπορούμε να σχολιάσουμε με μια σχετική ασφάλεια τα εξής:
* Αυτή η ιστορία είναι τα πραγματικά “checks and balances”
Τα ουσιαστικά «checks and balances», οι δικλείδες ασφαλείας του αμερικάνικου πολιτεύματος απέναντι στο ενδεχόμενο πολιτικής εκτροπής, που συζητήθηκαν έντονα κατά την προεκλογική περίοδο, προσπαθώντας να ηρεμήσουν τους ανησυχούντες, ίσως τελικά να μην έχουν τη θεσμική μορφή που εύλογα θα υπέθετε κανείς, αλλά μία άλλη, πιο αφηρημένη και πολιτική. Η προθυμία των αμερικάνικων ομοσπονδιακών αρχών να διερευνήσουν τον Πρόεδρο των ΗΠΑ μοιάζει κάτι ανήκουστο. Ακόμα και η αποκάλυψη του Watergate, άλλωστε, ήταν προϊόν τυχαιότητας και όχι έρευνας. Με τα μέσα ενημέρωσης να συζητούν ανοιχτά στρατηγικές και σενάρια για την καθαίρεση του Τραμπ από την πρώτη κιόλας μετεκλογική μέρα, το σενάριο αυτό φτάνει πιο κοντά από ποτέ στην πραγματοποίησή του.
* Φυσικά κι ο Τραμπ έχει σχέσεις με τη Ρωσία. Το επικίνδυνο είναι η ποινικοποίησή τους.
Οι συζητήσεις περί εσχάτης προδοσίας και συνωμοσίας κατά της Αμερικής (που είναι η μία κατηγορία που βαραίνει τον Μάναφορτ) μπορεί εν τέλει να οδηγήσουν τους κατηγορήμενους στη φυλακή. Σε πολιτικό όμως επίπεδο, δεν πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευφυής όποιος πιστεύει ότι ο Τραμπ δεν έχει σχέσεις με τη Ρωσία. Υπάρχει πλήρης ταύτιση στα διεθνή ζητήματα, υπάρχουν ανταποδοτικά εγκώμια, υπάρχει ένα πολιτικό τόξο που αντιμετωπίζεται με συμπάθεια από τα φίλια στους δύο ηγέτες μέσα. Υπάρχει η προώθηση του ευρωσκεπτικισμού και η πλήρης συμφωνία με οτιδήποτε αποσταθεροποιεί την Ευρώπη. Χρειάζεται μια αξιοθαύμαστη εθελοτυφλία για να μη δει κανείς ότι εδώ και δύο χρόνια οι πορείες Πούτιν και Τραμπ είναι σε απόλυτη παραλληλία. Πέρα από τα πρόσωπα όμως, ο τρόπος με τον οποίο η Αμερική συζητάει τη Ρωσία θυμίζει τις πιο σκληρές στιγμές του Ψυχρού Πολέμου. Αμφότεροι οι Τραμπ και Πούτιν είναι τελείως απεχθή πρόσωπα με ακόμα πιο απεχθή ιδεολογικοπολιτικά πρότυπα. Το ζήτημα είναι από πότε μπορεί να θεωρείται κεντρώα και μετριοπαθής θέση αυτή των Δημοκρατικών που έχει κλείσει κάθε διπλωματικό δίαυλο με τη Ρωσία και προκρίνει την επιθετική στάση σε έναν πλανήτη που βράζει.
* Ακόμα κι ο Τραμπ στη φυλακή δεν μπορεί να σώσει το προφίλ της Χίλαρι Κλίντον.
Όποιος παρακολουθούσε τα πιο «φρέσκα» μέσα της αμερικάνικης δημοσιότητας την προεκλογική περίοδο, μπορούσε να δει την καταστροφή να έρχεται. Ήταν πραγματικά απελπιστική η προσπάθεια να σωθεί το προφίλ της υποψηφίου των Δημοκρατικών, όχι από το φάσμα του «σοβαρού» δημόσιου λόγου που εκτείνεται απ’ το CNN στους New York Times, όπου είναι λογικό να κυριαρχεί η πιο σταθεροποιητική λύση, αλλά από μια σειρά πιο εναλλακτικά και καινούργια μέσα με νεανική κυρίως απεύθυνση. Αν ο μιντιακός μηχανισμός του Τραμπ ξεσάλωσε με τα fake news, ο αντίστοιχος της Κλίντον φάνηκε να ταιριάζει περισσότερο με την έτερη νέα δημοφιλή έννοια της μετα-αληθείας: όχι ψέματα, αλλά αποσιώπηση· όχι στοιχεία, αλλά αφηρημένες έννοιες που χτίζουν ένα προφίλ. Ακόμα κι αν ήταν 1.000.000 Ρώσοι χάκερ αυτοί που ασχολήθηκαν με το να υπονομεύσουν την υποψηφιότητα της, παραμένει μία απ’ τις πιο απεχθείς φιγούρες στον αμερικάνικο πολιτικό στίβο. Αν ο κεντρικός και εναλλακτικός μηχανισμός των κεντρώων ΜΜΕ συνεχίσει να προπαγανδίζει την επιστροφή της, δεν είναι καθόλου απίθανο η κάλπη του 2020 να ξαναβγάλει Τραμπ ή κάποιον ακόμα χειρότερο διάδοχό του. Άπαξ και έχεις καταφέρει να ηττηθείς από μία τόσο αντιδημοφιλή και επικίνδυνη υποψηφιότητα όπως αυτή του νυν Προέδρου, πρέπει να είναι μάλλον αυτονόητο ότι οφείλεις να εγκαταλείψεις οριστικά την κούρσα. Όχι φυσικά επειδή είσαι γυναίκα· και η Ελίζαμπεθ Γουώρεν γυναίκα είναι, αλλά οι προοπτικές της είναι κατά γενική ομολογία πολύ καλύτερες.
* Δεν είναι σίγουρο ότι η καθαίρεση ή φυλάκιση του Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί καλό σενάριο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ γεννήθηκε από μία μακροχρόνια στροφή των Ρεπουμπλικάνων προς τη σκληρή και την άκρα δεξιά. Πρώτα ήταν ο Τζωρτζ Μπους ο νεότερος, ακολούθησε το Κόμμα του Τσαγιού και όλη αυτή η ζύμωση -στη βάση του πολέμου κατά του Ομπάμα- ήταν που γέννησε σταδιακά το φαινόμενο Τραμπ. Η «εκκεντρικότητα» του νυν Προέδρου θεωρείται σε γενικές γραμμές το μείζον πρόβλημα με την υποψηφιότητά του. Είναι όμως και το στοιχείο του που τον οδήγησε σε μεγαλειώδεις χειρονομίες, οι οποίες τελικά κατέστησαν την πολιτική του ανεφάρμοστη: από την απαγόρευση εισόδου στη χώρα σε όσους κατάγονται από τον αραβικό κόσμο, μέχρι το πολυθρύλητο τείχος στα σύνορα με το Μεξικό, η μεγαλομανία και η απροσεξία του, έχουν εμποδίσει την εφαρμογή μιας οποιασδήποτε ρεπουμπλικάνικης πολιτικής σε τομείς όπως η μετανάστευση. Αντιθέτως, αν θυμηθεί κανείς την προεκλογική κούρσα για το χρίσμα της αμερικάνικης δεξιάς, θα δει ότι οι αξίες και οι μακροπρόθεσμοι στόχοι των υποψηφίων ελάχιστα διαφέρουν με τον νυν Πρόεδρο. Το κόμμα και το ακροατήριό του έχουν φύγει πάρα πολύ δεξιά και στο αμερικάνικο πολιτικό σύστημα, η καθαίρεση Τραμπ δεν θα σήμαινε την προκήρυξη εκλογών. Πιθανότερο είναι ο διάδοχος να ήταν ένας πιο σοβαρός πολιτικός, που θα μπορούσε να εφαρμόσει αυτά στα οποία ο Τραμπ αποτυγχάνει.
* Μακροπρόθεσμα θα είμαστε όλοι νεκροί (μπορεί να είναι ήδη πολύ αργά).
Δεν είναι μόνο ο αντιρωσικός φόβος που έχει ξυπνήσει απ’ τον Ψυχρό Πόλεμο. Ο διεθνής διάλογος έχει ξαναρχίσει να συζητάει το σενάριο του πυρηνικού χειμώνα, απ’ τη στιγμή που ο Πρόεδρος απειλεί θεούς και δαίμονες με το «κουμπί». Οι δε εξάρσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ έχουν πάρει πια χαρακτηριστικά «μοναχικού λύκου», απ’ το Σάρλοτσβιλ μέχρι το Λας Βέγκας και δεν είναι σίγουρο ότι μία Δημοκρατική προεδρία θα μπορούσε να βάλει ένα τέλος στην έξαρση της βίας, ιδίως αν το έμβλημα αυτών των εξοργισμένων ακροδεξιών βρεθεί πίσω απ’ τα κάγκελα της φυλακής.